ಲಿವರ್ಪೂಲ್
ಲುಅ ದೋಷ: bad argument #1 to 'gsub' (string is not UTF-8).
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ (/[unsupported input]ˈlɪvərpuːl/) ಇದು ಮರ್ಸಿಸೈಡ್, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಒಂದು ನಗರ ಮತ್ತು ಮಹಾನಗರ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮರ್ಸಿ ಎಸ್ಟುರಿಯ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿತವಾಗಿದೆ. 1207 ರಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದು ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು 1880 ರಲ್ಲಿ ನಗರದ ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು. 435,500 ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಇದು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ನಗರ ವಾಗಿದೆ (ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಮೂರನೆಯ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ನಗರ), ಮತ್ತು 816,216 ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಸ್ತೃತ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಅರ್ಬನ್ ಏರಿಯಾ (ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರ ಪ್ರದೇಶ) ದ ಕೇಂದ್ರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇದೆ.[1]
ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಲ್ಯಾಂಕ್‌ಶೈರ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗ. ನಗರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ವಿಸ್ತರಣೆ ಇವೆರಡು ನಗರಕೆ ಒಂದು ಬಂದರಿನ ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಟ್ಟಿವೆ. 18 ನೆಯ ಶತಮಾನದ ವೇಳೆಗೆ, ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಸ್ಲೇವ್ ಟ್ರೇಡ್ (ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಗುಲಾಮರ ವ್ಯಾಪಾರ)ನ ಜೊತೆಗಿನ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್, ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಮೇನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಯುರೋಪ್‌ನಿಂದ ವ್ಯಾಪಾರಗಳು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಆರ್ಥಿಕ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ವರ್ಧಿಸಿದವು. 19 ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಪ್ರಾರಂಭದ ವೇಳೆಗೆ, ಜಗತ್ತಿನ ವಾಣಿಜ್ಯದ 40% ವು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬಂದರುಗಳ ಮೂಲಕ ರವಾನೆಯಾಗಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ನಗರವಾಗಿ ಬೆಳೆವಣಿಗೆ ಹೊಂದುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಆವಾಸಿಗಳು ಲಿವರ್‌ಪ್ಯೂಡ್ಲಿಯನ್ಸ್ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಸ್ಟ್ಯೂ(ಬಿಸಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಮಾಂಸದ ಭಕ್ಷ್ಯ)ನ ಒಂದು ವಿಧವಾದ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ "ಸ್ಕೌಸ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆಹಾರಕ್ಕೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತ ಆಡುಮಾತಿನಲ್ಲಿ "ಸ್ಕೌಸರ್ಸ್" ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. "ಸ್ಕೌಸ್" ಎಂಬ ಶಬ್ದವು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಉಚ್ಚಾರಣೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಂತಭಾಷೆಗಳ ಸಮಾನಾರ್ಥವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.[2]
ಒಂದು ಬಂದರು ನಗರವಾಗಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಮಾನ್ಯತೆಯು ಇದರ ವಿಭಿನನ್ವಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಒಂದು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇವು ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ವ್ಯಾಪಕ ವಿಧದ ಜನರು, ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು, ಮತ್ತು ಧರ್ಮಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನಿಂದ ಬಂದ ಜನರಿಂದ ಆವರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ನಗರವು ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದಾದ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಆಫ್ರಿಕನ್ (ಕಪ್ಪು ಆಫ್ರಿಕನ್) ಸಮುದಾಯದ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಚೈನೀಸ್ ಸಮುದಾಯದ ಆವಾಸ ಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ.
ದ ಬೀಟಲ್ಸ್‌ನ ಮತ್ತು ಮರ್ಸಿಬೀಟ್ ವಿಭಾಗದ ಇತರ ಗುಂಪುಗಳು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಅನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣವಾಗಿ ಬೆಳೆಸುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದವು; ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವು ನಗರದ ಆಧುನಿಕ ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ನಗರವು 2007 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ 800 ನೆಯ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಿಕೊಂಡಿತು, ಮತ್ತು ಇದು 2008 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟ್ಯಾವೆಂಜರ್, ನಾರ್ವೇ ಜೊತೆಗೆ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಆಫ್ ಕಲ್ಚರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿತು.[3]
ನಗರ ಕೇಂದ್ರದ ಹಲವಾರು ಪ್ರದೇಶಗಳು 2004 ರಲ್ಲಿ ಯುನೆಸ್ಕೋ (UNESCO) ದಿಂದ ವರ್ಲ್ಡ್ ಹೆರಿಟೇಜ್ ಸೈಟ್ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮ್ಯಾರಿಟೈಮ್ ಮರ್ಕಂಟೈಲ್ ಎಂಬುದಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುವ ಈ ತಾಣವು ಪಿಯರ್ ಹೆಡ್, ಅಲ್ಬರ್ಟ್ ಡಾಕ್ ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಮ್ ಬ್ರೌನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಆರು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ತಾಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಗರದ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾದ ಗಡಿ ಗುರುತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.[4]
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಎರಡು ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳಾದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಎಫ್.ಸಿ. ಮತ್ತು ಎವೆರ್ಟನ್ ಎಫ್.ಸಿ. ಗಳ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಎರಡು ಕ್ಲಬ್‌ಗಳ ನಡುವಣ ಪಂದ್ಯಗಳು ಮರ್ಸಿಸೈಡ್ ಡರ್ಬಿ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.
ಇತಿಹಾಸ
ಕಿಂಗ್ ಜಾನ್‌ರ 1207 ರ ಪತ್ರಗಳ ಏಕಸ್ವಾಮ್ಯವು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದ ಅಡಿಪಾಯವು ಘೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಆದರೆ ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಕೇವಲ 500 ಇತ್ತು. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಮೂಲ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಯೋಜನೆಯು ಇದನ್ನು ಒಂದು ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ರಾಯಲ್ ಶಾಸನವು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಕಿಂಗ್ ಜಾನ್‌ರಿಂದ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು ಎಂಬುದಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂಲ ಏಳು ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ಗಳು ಎಚ್ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ:
- ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ (ಪ್ರಸ್ತುತದಲ್ಲಿ ವಾಟರ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ)
- ಕ್ಯಾಸಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್
- ಚಾಪೆಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್
- ಡೇಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್
- ಜಗ್ಲರ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ (ಪ್ರಸ್ತುತದ ಹೈ ಸ್ಟ್ರೀಟ್)
- ಮೂರ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ (ಪ್ರಸ್ತುತದ ತೈತೆಬರ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್)
- ವೈಟ್‌ಏಕರ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ (ಪ್ರಸ್ತುತದ ಓಲ್ಡ್ ಹಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್)
17 ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ನಿಧಾಗತಿಯಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಕಂಡು ಬಂದಿತು. 1644 ರಲ್ಲಿ ಹದಿನೆಂಟು-ದಿನಗಳ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಸಿವಿಲ್ ವಾರ್‌ನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಗರಕ್ಕಾಗಿ ಯುದ್ಧಗಳು ಸಂಭವಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. 1699 ರಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಂಸತ್ತಿನ ಶಾಸನದ ಮೂಲಕ ಪಾದ್ರಿಯಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಅದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಇದರ ಮೊದಲ ಗುಲಾಮಿ ಹಡಗು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮರ್ಚೆಂಟ್ ಆಫ್ರಿಕಾಕ್ಕೆ ಸಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ವ್ಯಾಪಾರವು ವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್‌ನಿಂದ ಐರ್ಲೆಂಡ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್‌ಗೆ ಸಾಗಿದಂತೆ, ಮತ್ತು ರಿವರ್ ಡೀ ಹೂಳು ತುಂಬಿಕೊಂಡಂತೆ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಮೊದಲ ವಾಣಿಜ್ಯ ವೆಟ್ ಡಾಕ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ 1715 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[5][6]
ಗುಲಾಮರ ಮಾರಾಟದಿಂದ ಬಂದ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಆದಾಯಗಳು ನಗರವನ್ನು ಸಂಪದ್ಭರಿತವಾಗಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುವುದಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದವು. ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯ ವೇಳೆಗೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಗುಲಾಮಿ ವ್ಯಾಪಾರದ ಯುರೋಪ್‌ನ 41% ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟನ್‌ನ 80% ಅನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಯಿತು.
೧೮ ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಅಂಟಾರ್ಟಿಕ್ ಸೀಲಿಂಗ್ ಉದ್ದಿಮೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿತು, ಅದರ ಒಂದು ಗೌರವವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಶೆಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬೀಚ್ ಎಂಬ ಹೆಸರು ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[7]
19 ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಪ್ರಾರಂಭದ ವೇಳೆಗೆ, ಜಾಗತಿಕ ವ್ಯಾಪಾರದ 40% ವು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಕಟ್ಟಡಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವು ಇದರ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿತು. 1830 ರಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ನಗರಗಳು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ರೈಲ್ವೇ ಮೂಲಕ ಅಂತರ್-ನಗರ ರೈಲ್ ಲಿಂಕ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದುವಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡವು. ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ 1840 ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಕ್ಷಾಮದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಐರಿಷ್ ವಲಸಿಗರು ನೂರಾರು ಸಾವಿರ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ವಲಸೆ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಏರುವುದು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. 1851 ರ ವೇಳೆಗೆ, ನಗರದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸರಿಸುಮಾರು 25% ವು ಐರಿಷ್-ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. 20 ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲಾರ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಯುರೋಪ್‌ನಿಂದಲೂ ಬಂದ ವಲಸಿಗರನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.
20ನೆಯ ಶತಮಾನ
1919 ರ ಹೌಸಿಂಗ್ ಶಾಸನವು 1920 ರ ಮತ್ತು 1930 ರ ದಶಕಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಹೌಸಿಂಗ್ ಕಟ್ಟಡಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವು ಕಂಡುಬಂದಿತು. ಹಲವಾರು ಸಾವಿರ ಕುಟುಂಬಗಳು ನಗರದ-ಅಂತರ್‌ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಹೊಸ ಉಪನಗರ ಹೌಸಿಂಗ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಪುನರ್ವಸತಿ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟರು, ಇದು ಯಾವ ಯಾವುದನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿತ್ತೆಂದರೆ ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿನಿಷ್ಠವಾಗಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಅವರ ಜೀವನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಖಾಸಗಿ ಮನೆಗಳು ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಎರಡನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ನಂತರವೂ ಮುಂದುವರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಜೊತೆಗೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹೌಸಿಂಗ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ಗಳು ಉಪನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಲ್ಪಟ್ಟವು, ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮನೆನಿರ್ಮಾಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಾಗಿ ಹಳೆಯ ಆಂತರಿಕ ನಗರದ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಕೂಡ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು.
ಎರಡನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮರ್ಸಿಸೈಡ್‌ನಲ್ಲಿ 80 ಏರ್-ಏಡ್‌ಗಳಿದ್ದವು, ಅವು ಮಹಾನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 2,500 ಜನರನ್ನು ಕೊಂದವು ಮತ್ತು ಅರ್ಧಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಿದವು. ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಹೌಸಿಂಗ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಬಂದರು ಯೋಜನೆಯಾದ ಸೀಫೋರ್ತ್ ಡಾಕ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ಯೋಜನೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದವು.ನಗರ ಕೇಂದ್ರದ ಹೆಚ್ಚಿನ ತತ್‌ಕ್ಷಣದ ಪುನರ್ನಿಮಾಣವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು 1950ರ ಮತ್ತು 1960ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಗರ ಯೋಜನೆಯ ನವೀಕರಣದಂತೆ ನಿಷ್ಪ್ರಯೋಜಕಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು - ಜರ್ಮನ್ ಬಾಂಬ್ ಧಾಳಿಗೆ ಸಹಾಯವನ್ನು ಮಾಡಿದ ನಗರದ ಸ್ವತ್ತಿನ ಭಾಗಗಳು ನಗರ ಪುನಶ್ಚೇತನದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡಲಿಲ್ಲ. 1952ರ ನಂತರದಿಂದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಾಯು ಬಾಂಬ್ ಧಾಳಿಯಿಂದ ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಜರ್ಮನಿಯ ಒಂದು ನಗರವಾದ ಕೊಲೊಗ್ನ್ ಜೊತೆಗೂಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಕೈಗಾರೀಕೀಕೃತ ನಗರಗಳಂತೆ, IIನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಕಾಮನ್‌ವೆಲ್ತ್ ವಲಸಿಗರ ಆವಾಸ ಸ್ಥಾನವಾಯಿತು, ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಟಾಕ್ಸ್‌ಟೆತ್‌ನಂತಹ ಹಳೆಯ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸಮುದಾಯವು 20ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೊದಲ ಎರಡು ದಶಕಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ನಗರದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದರು. 1919 ರಲ್ಲಿ, ನಗರವು ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಮೊದಲ - ಅತ್ಯಂತ ಮುಂಚಿನದಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಕೂಡ - ವರ್ಣ ದಂಗೆಯ ತಾಣವಾಯಿತು, ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಿಳಿಯ ಜನರು ನಗರದ ಕಪ್ಪು ಜನರ ವಿರುದ್ಧ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದರು. ಆ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನಗರದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಕಪ್ಪು ಮನುಷ್ಯನು ಒಬ್ಬ ಆರೋಪಿತ ಹಲ್ಲೆದಾರನಿಂದ ಮರಣಕ್ಕೊಳಗಾಗಲ್ಪಟ್ಟನು.[8]
1960 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ "ಮರ್ಸಿಬೀಟ್"ಸೌಂಡ್‌ನ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು, ಅದು ದ ಬೀಟಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲಿಕ ಲಿವರ್‌ಪ್ಯೂಡ್ಲಿಯನ್ ರಾಕ್ ಬ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು. 1970 ರ ದಶಕದ-ಮಧ್ಯಭಾಗದ ನಂತರದಿಂದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಬಂದರುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಉತ್ಪಾದನಾ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ಅವನತಿಗೊಳಗಾಗಲ್ಪಟ್ಟವು.
ಕಂಟೇನರೈಸೇಷನ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವು ನಗರದ ಬಂದರುಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಎಂಬುದನ್ನು ಸೂಚಿಸಿತು. 1980 ರ ದಶಕದ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ನಿರುದ್ಯೋಗದ ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಯುಕೆ ಯಲ್ಲಿನ ಇತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದವು.
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪುನಶ್ಚೇತನಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ತೊಂಬತ್ತರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದ ನಂತರದಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಪ್ರಮಾಣಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶೆಕಡಾವಾರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಮುಂಚೆ ಲ್ಯಾಂಕ್‌ಶೈರ್‌ನ ಭಾಗ, ಮತ್ತು 1889 ರಿಂದ ದೇಶದ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ 1974 ರಲ್ಲಿ ಮರ್ಸಿಸೈಡ್‌ನ ಹೊಸತಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಹಾನಗರ ದೇಶದ ಒಳಗೆ ಒಂದು ಮಹಾನಗರ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ಬದಲಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
20ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣದ ಕಡೆಗೆ ತನ್ನ ಗಮನವನ್ನು ಹರಿಸಿತು, ಈ ಒಂದು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಇವತ್ತಿನವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿದೆ.
21ನೇ ಶತಮಾನ
2002 ರಲ್ಲಿ ಎಲಿಜಬೆತ್ II ರ ಸುವರ್ಣ ಮಹೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸುವುದಕ್ಕೆ, ಕನ್ಸರ್ವೇಷನ್ ಚಾರಿಟಿ ಪ್ಲ್ಯಾಂಟ್‌ಲೈಫ್ ದೇಶದ ಹೂವುಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಸ್ಪರ್ಧೆಯನ್ನು ಅಯೋಜಿಸಿತು; ಸೀ-ಹೋಲಿ ಇದು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಅಂತಿಮ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿತ್ತು.
1960 ರ ರಾಕ್ ಗುಂಪುಗಳಾದ ದ ಬೀಟಲ್ಸ್ ಮೇಲೆ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡುವುದು, ಹಾಗೆಯೇ ನಗರದ ವರ್ಲ್ಡ್-ಕ್ಲಾಸ್ ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು, ಮ್ಯೂಸಿಯಮ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳು, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಗಳು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಅಂಶಗಳಾದವು.
2004 ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರಾಪರ್ಟಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಕಾರ ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್ ಪ್ಯಾರಾಡೈಸ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು, ಒಂದು £920 m ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಪ್ಯಾರಾಡೈಸ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಅನ್ನು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿರಿಕೊಂಡಿತ್ತು, ಅದು ಯುದ್ಧ-ನಂತರದ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣದ ನಂತರದಿಂದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ನಗರ ಕೇಂದ್ರಭಾಗದಿಂದ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಮಡುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ’ಲಿವರ್ಪೂಲ್ 1' ಎಂಬುದಾಗಿ ಪುನರ್‌ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ನಗರ ಕೇದ್ರವು ಮೇ 2008 ರಲ್ಲಿ ತೆರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
2007 ರಲ್ಲಿ ನಗರವು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶದ ಸ್ಥಾಪನೆಯ 800ನೆಯ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಕೊಂಡಿತು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಹಲವಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಆಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ 2008ನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಒಂದು ಜಂಟಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್ ಆಫ್ ಕಲ್ಚರ್ ಆಗಿದೆ. ಸಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008 ರಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಆಚರಣೆಗಳು 20 ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರದ ಮತ್ತು 37 ಟನ್‌ಗಳ ಭಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಬೃಹತ್ ಯಾಂತ್ರಿಕ ಸ್ಪೈಡರ್ ಲಾ ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ಸ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಇದು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ "ಎಂಟು ವಿಭಾಗಗಳ" ಪ್ರತಿ ನಿಧಿಸುವಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು: ಗೌರವ, ಇತಿಹಾಸ, ಸಂಗೀತ, ಮರ್ಸಿ, ಬಂದರುಗಳು, ಆಡಳಿತ, ಸನ್‌ಶೈನ್ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿ. ಲಾ ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ಉತ್ಸವದ ಆಚರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬೀದಿಯೆಲ್ಲೆಡೆ ತಿರುಗಿತು, ಮತ್ತು ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ವೇ ಟ್ಯುನಲ್ ಅನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಮಾಪ್ತಿಗೊಂಡಿತು.
ರಾಜನ ಎರಡನೆಯ ನಗರ
19 ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಸಂಪತ್ತು ಲಂದನ್‌ನ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಮೀರಿಸಿತು,[9] ಮತ್ತು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಕಸ್ಟಮ್ ಹೌಸ್ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ವರಮಾನ ಇಲಾಖೆಗೆ ಸಹಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಏಕೈಕ ಬೃಹತ್ ಇಲಾಖೆಯಾಗಿತ್ತು.[10] ಬ್ರಿಟೀಷ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ವೈಟ್‌ಹಾಲ್ ಕಾರ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಏಕೈಕ ನಗರ ಎಂಬ ಸತ್ಯಸಂಗತಿಯಿಂದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ತೀರ್ಮಾನಿಸಬಹುದು.[11]
ಜಗತ್ತಿನೆಲ್ಲೆಡೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಕನ್ಸುಲ್, ಜೇಮ್ಸ್ ಮೌರಿ 1790 ರಲ್ಲಿ ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ಗೆ ನೇಮಕಾತಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟರು, ಮತ್ತು 39 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅದೇ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದರು. 1851 ರಲ್ಲಿಯೇ ನಗರವು "ಯುರೋಪ್‌ನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್" ಎಂಬುದಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು[12] ಮತ್ತು ಒಂದು ಔನತ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇದರ ಕಟ್ಟಡಗಳು, 20ನೆಯ ಶತಮಾನವು ಕಳೆದಂತೆಲ್ಲಾ ನಗರದ ಮೆಗಲೋಮೇನಿಯಾಕಲ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿಯೂ ಉತ್ತಮ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಭಿಲಾಷೆಯ ಒಂದು ಸಾಕ್ಷ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ 1930 ರಿಂದ ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ ಯುಕೆಯ ಮೊದಲ ಪ್ರಾಂತೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಒಂದು ತಾಣವಾಗಿತ್ತು. ಎಲ್ಗರ್‌ರ ಪೊಂಪ್ ಎಂಡ್ ಸರ್ಕಮ್‌ಸ್ಟನ್ಸಸ್ ಮಾರ್ಚ್ ನಂ. 1, ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಸಾಮ್ರ್ಯಾಜ್ಯಷಾಹಿ ರಾಷ್ಟ್ರಗೀತೆ ಎಂಬಂತೆ ವೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಅದರ ಸಂಯೋಜಕನಿಂದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಗೆ ಸಮರ್ಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1901 ರಲ್ಲಿ ನಗರದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಥಮ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.
ಎರಡನೆಯ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ನಿರ್ಣಯಾತ್ಮಕ ತಂತ್ರಗಾರಿಕಾ ಮಹತ್ವವು ಹಿಟ್ಲರ್ ಮತ್ತು ಚರ್ಚಿಲ್ ಇವರಿಬ್ಬರಿಂದಲೂ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಜೊತೆಗೆ ನಗರವು ಮಿಂಚುಧಾಳಿಗೆ ಲಂಡನ್‌ನ ನಂತರದ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿತ್ತು,[13] ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್‌ನ ಯುದ್ಧವು ಆಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು, ಅದು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಜಯಗಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[14]
ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಶೋಧನೆಗಳು
ಸಾಗಣೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, ರೈಲ್ವೇಗಳು, ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಆಚೆಯ ಉಗಿಹಡಗುಗಳು, ಮುನ್ಸಿಪಾಲ್ ರಸ್ತೆರೈಲಿಬಂಡಿಗಳು,[15] ವಿದ್ಯುತ್ ರೈಲುಗಳು[16] ಮತ್ತು ಹೆಲಿಕ್ಯಾಪ್ಟರ್ [17] ಇವರುಗಳು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಸಾಗಣೆಯ ವಿಧಾನಗಳಾಗಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಕಂಡು ಬಂದವು.
ಅಂಧರಿಗಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೊದಲ ಶಾಲೆ,[18] ಹುಡುಗಯರಿಗಾಗಿ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್,[19][20] ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಹೌಸ್[21] ಮತ್ತು ಜುವನೈಲ್ ಕೋರ್ಟ್[22] ಮುಂತಾದವುಗಳು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ತಲೆ ಎತ್ತಲ್ಪಟವು. ಆರ್‌ಎಸ್‌ಪಿಸಿಎ,[23] ಎನ್‌ಎಸ್‌ಪಿಸಿಸಿ,[24] ಏಜ್ ಕನ್ಸರ್ನ್,[25] ರಿಲೇಟ್, ನಾಗರಿಕರ ಸಲಹಾ ಕೇಂದ್ರ[26] ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಸಹಾಯಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಯದಿಂದ ವಿಕಸನ ಹೊಂದಲ್ಪಟ್ಟವು.
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಮೊದಲ ಲೈಫ್‌ಬೋಟ್ ಸ್ಟೇಷನ್, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ನಾನಗೃಹಗಳು ಮತ್ತು ವಾಷ್-ಹೌಸ್‌ಗಳು,[27] ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಶಾಸನ,[28] ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಜಿಲ್ಲಾ ನರ್ಸ್, ಸ್ಲಮ್ ಕ್ಲಿಯರೆನ್ಸ್,[29] ಉದ್ದೆಶ-ನಿರ್ಮಿತ ತುರ್ತುವಾಹನ,[30] ಕ್ಷ-ಕಿರಣ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ,[31] ಟ್ರಾಪಿಕಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್‌ನ ಸ್ಕೂಲ್, ಯಾಂತ್ರೀಕೃತ ಮುನ್ಸಿಪಾಲ್ ಫೈರ್-ಎಂಜಿನ್,[32]
ಫ್ರೀ ಸ್ಕೂಲ್ ಮಿಲ್ಕ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕೂಲ್ ಮೀಲ್ಸ್,[33] ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ,[34] ಮತ್ತು ಜೂನೋಸಿಸ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ[35] ಈ ಎಲ್ಲವೂ ಕೂಡ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಗಲ್ಪಟ್ಟವು. ಮೊದಲ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು ರೋನಾಲ್ಡ್ ರಾಸ್‌ಗೆ ರಲ್ಲಿ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಇವರು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳ ಮೊದಲ ಶಾಲೆಯಾದ ಟ್ರಾಪಿಕಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್‌ನ ಸ್ಕೂಲ್‌ನ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು.[36]
ಆರ್ಥೋಪೆಡಿಕ್ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಹ್ಯೂ ಔನ್ ಥಾಮಸ್‌ರಿಂದ ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು,[37] ಮತ್ತು ಥಾಮಸ್ ಸೆಸಿಲ್ ಗ್ರೇಯ್‌ರಿಂದ ಆಧುನಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅನಸ್ಥೆಟಿಕ್ಸ್ ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಹಣಕಾಸಿನಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಯುಕೆಯ ಮೊದಲ ಅಂಡರ್‌ರೈಟರ್‌ರ ಮಂಡಳಿಯನ್ನು[38] ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಅಕೌಂಟಂಟ್‌ರ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತುಗಳ ಮೊದಲ ಆರ್ಥಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು (ಕಾಟನ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು) 1700 ರ ದಶಕದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಲಿವರ್‌ಪ್ಲ್ ಕಾಟನ್ ವಿನಿಮಯದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟವು.[39]
ಕಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮೊದಲ ಲೆಂಡಿಂಗ್ ಲೈಬ್ರರಿ, ಅಥೇನಿಯಮ್ ಸಮಾಜ, ಕಲಾ ಕೇಂದ್ರ,[40] ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲಾ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕೇಂದ್ರಗಳ ತಾಣವಾಗಿತ್ತು.[41] ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಯುಕೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆರ್ಕೆಸ್ಟಾ ರಾಯಲ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಫಿಲಾರ್ಮೊನಿಕ್ ಅರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಾದ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ತಾಣವಾಗಿತ್ತು.[42]
1864 ರಲ್ಲಿ, ಪೀಟರ್ ಎಲಿಸ್ ಜಗತ್ತಿನ ಮೊದಲ ಕಬ್ಬಿಣ-ಚೌಕಟ್ಟಿನ, ಕರ್ಟನ್-ಗೋಡೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಆಫೀಸ್ ಕಟ್ಟಡ, ವಾತಾಯನ ಕೋಣೆಗಳು, ಸ್ಕೈಕ್ರೇಪರ್‌ನ ಏಕಪ್ರಕಾರತೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು.
1862 ಮತ್ತು 1867 ರ ನಡುವೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಒಂದು ವಾರ್ಷಿಕ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಓಲಿಂಪಿಕ್ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್ ಅನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು. ಜಾನ್ ಹ್ಯುಲೇಯ್ ಮತ್ತು ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಮೆಲ್ಲಿ ಇವರುಗಳಿದ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ಆಟಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹವ್ಯಾಸಿ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಮೊದಲ ಆಟಗಳಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು.[43][44] ಅಥೆನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ 1896 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಆಧುನಿಕ ಓಲಿಂಪೈಡ್‌ನ ಯೋಜನೆಯು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಓಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌ನಂತೆಯೇ ಏಕಸ್ವರೂಪದ್ದಾಗಿತ್ತು.[45] 1865 ರಲ್ಲಿ ಹ್ಯುಲೇಯ್ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಓಲಿಂಪಿಕ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಒಂದು ಅಗ್ರಗಾಮಿಯಾದ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓಲಿಂಪಿಯನ್ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಇದರ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ನಿಯಮಗಳು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಓಲಿಂಪಿಕ್ ಚಾರ್ಟರ್‌ನ ಚೌಕಟ್ತನ್ನು ಒದಗಿಸಿದವು.
ಹಡಗು ಮಾಲಿಕ ಸರ್ ಆಲ್‌ಫ್ರೆಡ್ ಲೂಯಿಸ್ ಜೋನ್ಸ್ 1884 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಬಾಳೆಹಣ್ಣನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು.[46]
1897 ರಲ್ಲಿ, ಲ್ಯೂಮೈರ್ ಸಹೋದರರು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಅನ್ನು ಸಿನೆಮಾವಾಗಿಸಿದರು,[47] ಇದು ಜಗತ್ತಿನ ಮೊದಲ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಶಾಟ್ ಎಂಬುದಾಗಿ ನಂಬಲ್ಪಡುತ್ತದೆ,[48] ಇದು ಜಗತ್ತಿನ ಮೊದಲ ಎತ್ತರದ ವಿದ್ಯುತ್ ರೈಲ್ವೇಯಾದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಓವರ್‌ಹೆಡ್ ರೈಲ್ವೇಯಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಂಶೋಧಕ ಫ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಹಾರ್ನ್‌ಬಿ ಆಟಿಕೆಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದವರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು 20 ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಆಟಿಕೆಗಳ ಜನಪ್ರಿಯ ಮೂರು ಲೈನ್‌ಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು: ಮೆಕಾನೋ, ಹಾರ್ನ್‌ಬಿ ಮೊಡೆಲ್ ರೈಲ್ವೇಸ್ ಮತ್ತು ಡಿಂಕಿ ಟಾಯ್ಸ್.
1999 ರಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ "ಇದರ ಗಂಡುಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಿಂದ ಜೀವನದ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೂ ನೀದಲ್ಪಟ್ತ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಕೊಡುಗೆಯ" ಒಂದು ಮನ್ನಣೆಯಾಗಿಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಹೆರಿಟೇಜ್‌ನಿಂದ ರಾಜಧಾನಿಯ ಹೊರಗಿನ ಮೊದಲ ಬ್ಲ್ಯೂ ಪ್ಲೇಕ್ಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡ ನಗರವಾಯಿತು.[49]
ಸರ್ಕಾರ
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮೂರು ಹಂತದ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: ಸ್ಥಳೀಯ ಮಂಡಳಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಸಂಸತ್ತು. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಂದು ಯುನಿಟರಿ ಅಥಾರಿಟಿಯಿಂದ ಅಧಿಕಾರ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಮರ್ಸಿಸೈಡ್ ಕಂಟ್ರಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ನಿಷೇಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಾಗರಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳು ಒಂದು ಜಿಲ್ಲಾ ಆಡಳಿತ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಪುನಃ ವರ್ಗಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಪೋಲೀಸ್ ಮತ್ತು ಫೈರ್ ಎಂಡ್ ರೆಸ್ಕ್ಯೂ ಸರ್ವಿಸ್‌ನಂತಹ ಹಲವಾರು ಸೇವೆಗಳು ದೇಶದಾದ್ಯಂತದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲ್ಪಟ್ಟವು.
ಸ್ಥಳೀಯ ಮಂಡಳಿ
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರವು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರ ಮಂಡಳಿಯಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಮರ್ಸಿಸೈಡ್‌ನ ಮಹಾನಗರ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸರಿಪಡಿಸುವುದನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಐದು ಮಹಾನಗರ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಈ ಮಂಡಳಿಯು 90 ಚುನಾಯಿತ ಕೌನ್ಸೆಲರ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಅವರು ನಗರದೆಲ್ಲೆಡೆಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಂಡಳಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಾರೆ,[50] ಹಾಗೆಯೇ ಐದು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಎಕ್ಸಿಕ್ಯುಟೀವ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಟೀಮ್ ಮಂದಳಿಯ ದಿನನಿತ್ಯದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಣೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ.[51] ಕೌನ್ಸೆಲರ್‌ಗಳ ಭಾಗಶಃ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯು ಒಬ್ಬ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಮುಖಂಡನ ಮತ್ತು ಲಾರ್ಡ್ ಮೇಯರ್‌ನ ಚುನಾಯಿಸುವಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಮುಖಂಡರುಗಳ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯು ಮಂಡಳಿಗೆ ನಿರ್ದೇಶನವನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿರುತ್ತದೆ ಹಾಗೆಯೇ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಂಡಳಿ, ಕೆಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪಾಲುದಾರರ ನಡುವಣ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದಾಗಿದೆ.[52] ಲಾರ್ಡ್ ಮೇಯರ್ ನಗರದ "ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ"ಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಗರವನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸುವ, ಸ್ಥಳೀಯ ಚಾರಿಟಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕಮ್ಯುನಿಟಿ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಹಾಗೆಯೇ ನಾಗರಿಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ನಗರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ,[53] ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಪ್ರಸ್ತುತದ ಮುಖಂಡ ಜೋ ಆಂಡೆರ್‌ಸನ್ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತದ ಲಾರ್ಡ್ ಮೇಯರ್ ಕೌನ್ಸೆಲರ್ ಮೈಕ್ ಸ್ಟೋರೇಯ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.[54]
ಸ್ಥಳೀಯ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಗರವು ಸ್ಥಳೀಯ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ವಾರ್ಡ್‌ಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ,[55] ಅವುಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಗೆ ವರ್ಣಾನುಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ:
|
 |
|
ಮೇ 2011 ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲ್ಪಟ್ಟ ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಲೇಬರ್ ಪಕ್ಷವು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರ ಮಂಡಳಿಯ ತನ್ನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿತು, ಮೇ 2010 ರ ಹಿಂದಿನ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಪುನಃ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು.[56] ಲೇಬರ್ ಪಕ್ಷವು ಚುನಾವಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 11 ಸೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು, ಅದು ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ 62 ಸೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು, ಲಿಬರಲ್ ಡೆಮಾಕ್ರಟ್ಸ್ ಪಕ್ಷವು 22 ಸೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರವೇ ಪಡೆದಿತ್ತು. ಉಳಿದ ಸೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಿಬರಲ್ ಪಕ್ಷವು ಮೂರು ಸಿಟ್‌ಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು ಮತ್ತು ಗ್ರೀನ್ ಪಕ್ಷವು ಎರಡು ಸೀಟ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಯುಕೆಯಲ್ಲಿನ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಕನ್ಸರ್ವೇಟೀವ್ ಪಕ್ಷವು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ.[56][57]
ಫೆಬ್ರವರಿ 2008 ರಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರ ಮಂಡಳಿಯು ಕೇವಲ ಒಂದು-ಸ್ಟಾರ್ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು (ಅಸಮರ್ಪಕ ಎಂಬುದಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ) ಪಡೆದುಕೊಂಡ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ-ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮಂಡಳಿ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಬಹಿರಂಗ ಪಡಿಸಿತು. ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವು ಟ್ಯಾಕ್ಸ್-ನೀಡುವ ಹಣದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಅಸಮರ್ಪಕ ನಿರ್ವಹಣೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಆರೋಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಿಧಿಯ ಹಣದದಲ್ಲಿ ಒಂದು £20m ನ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣವೂ ಸೇರಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[58]
ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಕನ್ಸರ್ವೇಟೀವ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲವು ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಇತರ ಎಲ್ಲ ಪಕ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿತ್ತು, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ 1979 ರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಜಯಗಳಿಸಿದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ಥ್ಯಾಚರ್ ಮೊಂಟೆಸರಿಸ್ಟ್ ಆರ್ಥಿಕ ನಿಯಮಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿರುದ್ಯೋಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದವು, ಈ ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕೆಳಕ್ಕಿಳಿಯಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ.[59] ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಲೇಬರ್ ಪಕ್ಷದ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ; ಆದಾಗ್ಯೂ ನಗರವು ಲೇಬರ್ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಸಂಕಷ್ಟಕರ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು, ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ವಿಂಟರ್ ಆಫ್ ಡಿಸ್‌ಕಂಟೆಂಟ್ (1978ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 1979ರ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ) ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹಾಗೆಯೇ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ಅನ್ ಇತರ ಭಾಗಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಭಾಗಗಳ ಮುಷ್ಕರಗಳಿಂದ ನಷ್ಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದವು ಆದರೆ ಮರಣ ಹೊಂದಿದವರ ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರವನ್ನು ಮಾಡದೆಯೇ ಗ್ರೇವ್-ಡಿಗ್ಗರ್‌ಗಳು ಮುಷ್ಕರವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುವ ದುರದೃಷ್ಟವೂ ಕಂಡುಬಂದಿತು.[60]
ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಚುನಾವಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಎಮ್‌ಪಿ ಗಳು
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ತನ್ನ ನಗರದ ಒಳಗೇ ನಾಲ್ಕು ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಚುನಾವಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅದರ ಮೂಲಕ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್‌ನ ಸದಸ್ಯರುಗಳು (ಎಮ್‌ಪಿ ಗಳು) ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಗರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಆಯ್ಕೆಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ: ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ರಿವರ್‌ಸೈಡ್, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವಾಲ್ಟನ್, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವೇವರ್‌ಟ್ರೀ ಮತ್ತು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವೆಸ್ಟ್ ಡರ್ಬಿ.[61] ಕೊನೆಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲವೂ ಲೇಬರ್ ಮೂಲಕ ಜಯಗಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು, ಜೊತೆಗೆ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಲೂಯೀಸ್ ಎಲ್‌ಮ್ಯಾನ್, ಸ್ಟೀವ್ ರೋಥೆರಮ್, ಲ್ಯೂಸಿಯಾನಾ ಬರ್ಜರ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟೀಫನ್ ಟ್ವಿಗ್ ಇವರುಗಳ ಪ್ರಾತಿನಿಧಿಕತೆಯೂ ಸೇರಿಕೊಂಡಿತ್ತು. 2010 ರ ಚುನಾವಣೆಗೂ ಮುಂಚೆ ಗಡಿಗಳ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಗ್ಯಾರ್ಸ್ಟನ್ ಚುನಾವಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಹೆಚ್ಚಿನ ನಾಸ್ಲೇಯ್ ಸೌತ್ ಜೊತೆಗೆ ಗ್ಯಾರ್ಸ್ಟನ್ ಮತ್ತು ಹೇಲ್‌ವುಡ್ ಕ್ರಾಸ್-ಬೌಂಡರಿ ಸಿಟ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಸೀಟ್ ಲೇಬರ್ ಪಕ್ಷದ ಮಾರಿಯಾ ಈಗಲ್‌ರಿಂದ ಗೆಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[62]
ಭೂವಿವರಣೆ
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಯಾವುದೇ ಇಂಗ್ಲೀಶ್ ನಗರಗಳಿಗಿಂತ "ಸೊಗಸಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ" ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ."[63] 53°24′0″N 2°59′0″WInvalid arguments have been passed to the {{#coordinates:}} function (53.4, −2.98), ಲಂಡನ್‌ನ ನಾರ್ಥ್‌ವೆಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರವು ಮರಳುಗಲ್ಲು ಬೆಟ್ಟಗಳ ಪರ್ವತಶ್ರೇಣಿಯ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಎವರ್ಟನ್ ಬೆಟ್ಟದವರೆಗೆ ಸುಮಾರು 230 ಅಡಿ (70 ಮೀ) ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ವೆಸ್ಟ್ ಲ್ಯಾಂಕಾಶೈರ್ ಕೋಸ್ಟಲ್ ಪ್ಲೇನ್ ಗಡಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರ ಪ್ರದೇಶವು ನೇರವಾಗಿ ಬೂಟಲ್, ಕ್ರಾಸ್ಬಿ ಮತ್ತು ಮಘುಲ್ ಜೊತೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ್ದು ದಕ್ಷಿಣದಿಂದ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಸೆಫ್ಟಾನ್, ಕರ್ಕ್ಬಿ, ಹ್ಯುಟಾನ್, ಪ್ರಿಸ್ಕಾಟ್ ಮತ್ತು ಹಾಲೆವುಡ್ , ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ನೋಸ್ಲೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಅಭಿಮುಖವಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಮರ್ಸಿ ನದಿಗುಂಟ ವಲೆಸಿ ಮತ್ತು ಬರ್ಕನ್‌ಹೆಡ್ ಇದೆ.
ಹವಾಮಾನ
ಬ್ರಿಟಿಷ್ ದ್ವೀಪಗಳ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾಗಗಳಂತೆಯೇ ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಕಡಲ ಹವಾಗುಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ತಂಪಾದ ಬೇಸಿಗೆ ಮತ್ತು ಸೌಮ್ಯವಾದ ಚಳಿಗಾಲವಿರುತ್ತದೆ. ಇದರ ಕಡಲ ತೀರದ ಮತ್ತು ನಗರ ಪ್ರದೇಶದ ದಿನನಿತ್ಯದ ತಾಪಮಾನವು ಸೌಮ್ಯವಾಗಿದ್ದು ಸರಾಸರಿ 7.0 ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಇದ್ದು ಮೇಯಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್ ತನಕ ಕೇವಲ 3.8 ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಇರುತ್ತದೆ. ಚಾರಿತ್ರಿಕವಾಗಿ, ಬಿಡ್ಸ್‌ಟನ್ ಒಬ್ಸರ್ವೇಟರಿಯು ಮರ್ಸಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ (ವೈರಲ್ ಪೆನಿಸ್ಸುಲಾದಲ್ಲಿದೆ) ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಮತ್ತು ಸತತವಾದ ಹವಾಮಾನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಇತ್ತಿಚೀಗೆ, ಕ್ರಾಸ್ಬಿಯಲ್ಲಿ ಮೆಟ್ ಆಫೀಸ್ ಹವಾಮಾನ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ.
ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನವು ಬಿಡ್‌ಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನವರಿ 1881ರಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ, ವರ್ಷದ ಅತ್ಯಂತ ತಂಪಾದ ರಾತ್ರಿ (1971-2000 ಸುಮಾರು)ರಷ್ಟಿತ್ತು . ಆದರೂ ಡಿಸೆಂಬರ್ 2010ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಹವಾಮಾನದಲ್ಲಿನ ಏರಿಳಿತವು ಕ್ರಾಸ್ಬಿ ಹವಾಮಾನ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ [64] ರಷ್ಟು ದಾಖಲಾಗಿದೆ.
ಅಗಸ್ಟ್ 1990ರಲ್ಲಿ ಬಿಡ್‌ಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ರಷ್ಟು ಅಧಿಕ ತಾಪಮಾನ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ವರ್ಷದ ಅತ್ಯಂತ ಸೆಕೆಯ ದಿನ (1971-2000 ಸರಿಸುಮಾರು)ಗೆ ತಲುಪಿತ್ತು. ರಷ್ಟು ಅತ್ಯಂತ ಗರಿಷ್ಠ ತಾಪಮಾನ ಕ್ರಾಸ್ಬಿಯಲ್ಲಿ ಜುಲೈ 2006ರಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ.[65]
| [ಅಡಗಿಸು]Bidston Observatory, elevation 7m, Temp averages 1976-2002, Rain & Sun averages 1971-2000, extremes 1867-2002ದ ಹವಾಮಾನ ದತ್ತಾಂಶ | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ತಿಂಗಳು | ಜ | ಫೆ | ಮಾ | ಏ | ಮೇ | ಜೂ | ಜು | ಆ | ಸೆ | ಆಕ್ಟೋ | ನ | ಡಿ | ವರ್ಷ |
| Record high °C (°F) | 14.7 (58.5) |
16.6 (61.9) |
21.2 (70.2) |
25.3 (77.5) |
28.1 (82.6) |
30.7 (87.3) |
31.6 (88.9) |
34.5 (94.1) |
30.4 (86.7) |
24.6 (76.3) |
17.8 (64) |
15.8 (60.4) |
34.5 (94.1) |
| ಅಧಿಕ ಸರಾಸರಿ °C (°F) | 6.8 (44.2) |
7.2 (45) |
9.2 (48.6) |
11.5 (52.7) |
15.3 (59.5) |
17.3 (63.1) |
19.2 (66.6) |
19.3 (66.7) |
16.6 (61.9) |
13.1 (55.6) |
9.6 (49.3) |
7.4 (45.3) |
12.71 (54.87) |
| ಕಡಮೆ ಸರಾಸರಿ °C (°F) | 2.6 (36.7) |
2.6 (36.7) |
4.1 (39.4) |
5.4 (41.7) |
8.3 (46.9) |
10.9 (51.6) |
13.1 (55.6) |
13.1 (55.6) |
11.2 (52.2) |
8.5 (47.3) |
5.6 (42.1) |
3.6 (38.5) |
7.42 (45.36) |
| Record low °C (°F) | −12.8 (9) |
−11.3 (11.7) |
−7.5 (18.5) |
−5 (23) |
0.0 (32) |
3.4 (38.1) |
6.6 (43.9) |
5.2 (41.4) |
3.7 (38.7) |
−2.9 (26.8) |
−5.3 (22.5) |
−10.7 (12.7) |
−12.8 (9) |
| Average precipitation mm (inches) | 61.65 (2.4272) |
48.91 (1.9256) |
51.86 (2.0417) |
43.86 (1.7268) |
50.83 (2.0012) |
63.07 (2.4831) |
46.08 (1.8142) |
59.25 (2.3327) |
61.50 (2.4213) |
60.58 (2.385) |
60.34 (2.3756) |
68.82 (2.7094) |
684.37 (26.9437) |
| Mean sunshine hours | 56.0 | 70.3 | 105.1 | 154.2 | 207.0 | 191.5 | 197.0 | 175.2 | 132.7 | 97.3 | 65.8 | 46.8 | ೧,೪೯೯.೧ |
| Source: National Oceanography Centre [66] | |||||||||||||
| [ಅಡಗಿಸು]Liverpoolದ ಹವಾಮಾನ ದತ್ತಾಂಶ | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ತಿಂಗಳು | ಜ | ಫೆ | ಮಾ | ಏ | ಮೇ | ಜೂ | ಜು | ಆ | ಸೆ | ಆಕ್ಟೋ | ನ | ಡಿ | ವರ್ಷ |
| Record high °C (°F) | 13 (57) |
15 (59) |
17 (64) |
26 (79) |
27 (82) |
32 (90) |
32 (91) |
33 (93) |
27 (82) |
23 (75) |
16 (61) |
15 (59) |
33 (93) |
| ಅಧಿಕ ಸರಾಸರಿ °C (°F) | 6.6 (43.9) |
6.6 (43.9) |
9.4 (48.9) |
11.6 (52.9) |
15.5 (59.9) |
17.7 (63.9) |
20 (68) |
19.4 (66.9) |
16.6 (61.9) |
12.7 (54.9) |
9.4 (48.9) |
7.7 (45.9) |
12.7 (54.9) |
| Daily mean °C (°F) | 5 (41) |
4 (39) |
7 (45) |
8 (46) |
12 (54) |
14 (57) |
17 (63) |
16 (61) |
14 (57) |
11 (52) |
7 (45) |
6 (43) |
10 (50) |
| ಕಡಮೆ ಸರಾಸರಿ °C (°F) | 2.2 (36) |
2.2 (36) |
3.3 (37.9) |
4.4 (39.9) |
7.2 (45) |
10.5 (50.9) |
12.7 (54.9) |
12.2 (54) |
10 (50) |
7.2 (45) |
4.4 (39.9) |
3.3 (37.9) |
6.6 (43.9) |
| Record low °C (°F) | −10 (14) |
−7 (19) |
−6 (21) |
−2 (27) |
0 (32) |
0 (32) |
7 (45) |
5 (41) |
0 (32) |
−2 (27) |
−5 (23) |
−13 (9) |
−13 (9) |
| ಸರಾಸರಿ ಮಳೆ mm (inches) | 97 (3.82) |
94 (3.7) |
101 (3.98) |
85 (3.35) |
68 (2.68) |
71 (2.8) |
40 (1.57) |
55 (2.17) |
44 (1.73) |
61 (2.4) |
78 (3.07) |
65 (2.56) |
859 (33.82) |
| Average precipitation days | 25 | 22 | 26 | 23 | 22 | 22 | 23 | 23 | 24 | 24 | 23 | 25 | 282 |
| Average snowy days | 6 | 5 | 4 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1 | 4 | 22 |
| Mean sunshine hours | 62 | 56 | 124 | 150 | 186 | 210 | 186 | 155 | 129 | 93 | 60 | 31 | ೧,೪೪೨ |
| Source: [67] Rainfall:[68] Sunshine:[69] | |||||||||||||
ಗ್ರೀನ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್
2010ರಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಮತ್ತು ಪ್ರೈಮರಿ ಕೇರ್ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ ಕಮಿಷನ್ ಇದು ಮರ್ಸಿ ಫಾರೆಸ್ಟ್‌ ಗೆ ಹಸಿರು ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ವಿವಿಧ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿತು.[70]
ಜನಸಂಖ್ಯಾ ವಿವರ
ಇತರೆ ಪ್ರಮುಖ ಬ್ರಿಟೀಷ್ ನಗರಗಳಂತೆ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಕೂಡ ಭಾರಿ ಮತ್ತು ಭಿನ್ನವಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. 2001 ಯುಕೆ ಜನಗಣತಿ ಪ್ರಕಾರ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 441,900,[71] 2008 ರ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆಫೀಸ್ ಫಾರ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಅಂದಾಜಿಸಿದಂತೆ ನಗರದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 434,900.[72]
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 1930ರ ಸುಮಾರಿಗೆ 846,101 ತಲುಪಬಹುದೆಂದು1931ರ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದೆ.[73]
ಪ್ರತಿ ದಶಕದ ನಗರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಅಭಾವ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದ್ದು, 1971 ಮತ್ತು 1981ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇದರ ಗರಿಷ್ಠ ಅಂದಾಜು 100,000 ಕ್ಕಿಂತ ಜಾಸ್ತಿ ಇತ್ತು.[74]
2001ಮತ್ತು 2006ರ ಮಧ್ಯೆ ಯಾವುದೇ ಯುಕೆ ಏಕಾತ್ಮಕ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕಿಂತಲೂ ಶೇಕಡಾ ಒಂಭತ್ತುರಷ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.[75]
ಮರ್ಸಿ ಪಾರ್ಟ್‌ನರ್ಶಿಪ್ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದಂತೆ "ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರ ಪ್ರದೇಶ"ವು ವಿರಲ್, ವಿರಿಂಗ್ಟನ್, ಫ್ಲಿಂಟ್‌ಶೈರ್, ಚೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದೆ, ಇವೆಲ್ಲು ಕೂಡಿ ಇದರ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಸುಮಾರು 2 ಮಿಲಿಯನ್.[76]
ಹಲವಾರು ನಗರಗಳಂತೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣವಾದ ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ 37.4 ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಇದರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 42.3ರಷ್ಟು 30ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಯುವ ಜನಾಂಗವಾಗಿದೆ.[77] 65.1ರಷ್ಟು ಜನ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ವಯೋಮಾನದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ.[77]
ಜನಾಂಗೀಯತೆ
ಜೂನ್ 2007ರಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜಿಸಿದಂತೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್'ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಲ್ಲಿ ಶೇ 91.5 ಬಿಳಿಯರು, ಶೇ 2.3 ಏಷಿಯನ್ ಅಥವಾ ಏಷಿಯನ್ ಬ್ರಿಟೀಶ್, ಶೇ 1.9 ಕಪ್ಪು ಅಥವಾ ಕಪ್ಪು ಬ್ರಿಟೀಶ್, ಶೇ 2.0 ಮಿಶ್ರ ಜನಾಂಗ ಮತ್ತು ಶೇ 2.3 ಚೈನೀಸ್ ಮತ್ತು ಇತರರು.[78]
ಸುಮಾರು 1730ರಿಂದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬ್ರಿಟನ್ನಿನ ಕಪ್ಪು ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ತವರು, ಕೆಲವು ಕಪ್ಪು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಜನರು ತಮ್ಮ ಹತ್ತು ತಲೆಮಾರಿನ ಪೂರ್ವಜರನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ.[79]
ನಗರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿತ್ತಿದ್ದ ಮೊದಲ ಕಪ್ಪುಜನಾಂಗದವರ ಜೊತೆಗೆ ಸೀಮೆನ್, ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಕಳುಹಿಸಿದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ ಮಕ್ಕಳು, ಮತ್ತು ಗುಲಾಮಗಿರಿಯಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆದವರು, 1722ರಲ್ಲಿ ಗುಲಾಮರು ಈ ದೇಶಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸಿದ ನಂತರದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ಮುಕ್ತರು ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.[80]
ಹಾಗೆಯೇ ಯೂರೋಪಿನಲ್ಲಿ ಚೈನೀಸ್ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೂ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ, ಹತ್ತೊಂಭತ್ತನೇಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಚೈನಾಟೌನ್‌ನಿಂದ ಆಗಮಿಸಿದ ಸೀಮೆನ್‌ಗಳೆ ನಗರದ ಮೊದಲ ನಿವಾಸಿಗಳು.[81] ಚೀನಾದ ಹೊರಗಡೆಯ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಹೆಬ್ಬಾಗಿಲು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ . ನಗರದಲ್ಲಿ ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ವೆಲ್ಶ್ ಜನರು ಕೂಡ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ.[82]
1813ರಲ್ಲಿ ಶೇ10ರಷ್ಟು ಜನ ವೆಲ್ಶ್ ಆಗಿದ್ದರು.ಆದ್ದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಉತ್ತರ ವೇಲ್ಸ್‌ನ ರಾಜಧಾನಿ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.[82] ಗ್ರೇಟ್ ಐರಿಶ್ ಫೆಮೈನ್ ಆರಂಭವಾದಾಗ ಒಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ವೇಲ್ಸ್‌ನಿಂದ ಸುಮಾರು ಎರಡು ಮಿಲಿಯನ್ ಜನ ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ಗೆ ವಲಸೆ ಬಂದರು. ಆಮೇಲೆ ಅವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಹೋದರು.[83]
1851ರಿಂದ ಶೇ 20 ರಷ್ಟು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಐರಿಶ್.[84] 2001 ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಶೇ 1.17 ರಷ್ಟು ವೆಲ್ಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನನ, ಶೇ 0.75 ಐರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಗಣರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಜನನ, ಶೇ 0.54 ಉತ್ತರ ಐರ್‌ಲ್ಯಾಂಡಿನಲ್ಲಿ ಜನನ, ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಿವರ್‌ಪೂಲಿಯರು ವೆಲ್ಶ್ ಅಥವಾ ಐರಿಷ್ ವಂಶಸ್ಥರು.[85]
ಧಾರ್ಮಿಕತೆ
ಸಾವಿರಾರು ವಲಸಿಗರು ಮತ್ತು ನಾವಿಕರು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮೂಲಕ ಸಾಗುವುದರಿಂದ ಇಂದಿಗೂ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಭಿನ್ನತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಮಾನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕಟ್ಟಡಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಸ್ಚಿಯನ್ ಕೆಥೆಡ್ರಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ.[86]
ಟ್ಯೂಬ್ರೂಕ್‌ನ ಬಕಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕ್ರಿಸ್ತ್ ಚರ್ಚ್ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಇವಾಂಜೆಲಿಕಲ್ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಸಭೆ ಮತ್ತು ಇವಾಂಜೆಲಿಕಲ್ ಕನೆಕ್ಸಿಯಾನ್ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.[87] ಬೈಬಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಯ ಸೋಲ್ ರೂಲ್ ಮತ್ತು 1785 ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ.{0/}
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಆ‍ಯ್‌೦ಗ್ಲಿಕನ್ ಅವರ್ ಲೇಡಿ ಮತ್ತು ಸೇಂಟ್ ನಿಕೋಲಸ್ ಪಾದ್ರಿಯ ಅಧಿಕಾರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದ್ದು ಇದನ್ನು ಆಡುಮಾತಿನಲ್ಲಿ :ನಾವಿಕರ ಚರ್ಚ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಸತತವಾಗಿ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಆಶ್ರಯನೀಡುತ್ತದೆ. ಇತರೆ ಪ್ರಮುಖ ಚರ್ಚ್‍ಗಳು ಗ್ರೀಕ್ ಆರ್ಥೊಡಕ್ಸ್ ಚರ್ಚ್ ಆಫ್ ಸೇಂಟ್ ನಿಕೋಲಸ್(ನಿಯೋ ಬೈಜಂಟೈನ್ ವಾಸ್ತು ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ), ಮತ್ತು ಗುಸ್ತೇವ್ ಅಡೋಲ್ಫಸ್ ಕೈರ್ಕಾ(ಸ್ವಿಡೀಶ್ ಸೀಮನ್ ಚರ್ಚ್, ನಾರ್ಡಿಕ್ ಶೈಲಿಯ ನೆನಪಿಗಾಗಿ).
20ನೇಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಎರಡು ಬೃಹದಾಕಾರದ ಕೆಥೆಡ್ರಲ್‌ಗಳು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಸಮೃದ್ಧ ಬಂದರು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿಸಲು ಸಮರ್ಥವಾಗಿದೆ. ಆಂಗ್ಲಿಕನ್ ಕೆಥೆಡ್ರಲ್‌ನ್ನು ಸರ್ ಗಿಲ್ಸ್ ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್ ಸ್ಕಾಟ್ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ವಾರ್ಷಿಕ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಶೇಕ್ಸ್ಪಿಯರ್ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್ ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲೆ ಉದ್ದವಾದ ಚರ್ಚಿನ ಮಧ್ಯಾಂಗಣ, ಬೃಹತ್‌ಪ್ರಮಾಣದ ಆರ್ಗನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರವಾದ ಮತ್ತು ಎತ್ತರವಾದ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಗಂಟೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ದಿ ರೋಮನ್ ಕೆಥೋಲಿಕ್ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಕೆಥೆಡ್ರಲ್, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಪಾರ್ಕ್ ಎದುರಿನ ಮೌಂಟ್ ಪೀಸಂಟ್‌ನ್ನು ಇನ್ನೂ ದೊಡ್ಡದಾಗಿಸಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಮೂಲ ವಿನ್ಯಾಸಕಾರ ಸರ್ ಎಡ್ವಿನ್ ಲುಟಿಯನ್, ಕೇವಲ ನೆಲಮಾಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿದೆ. ಲುಟಿಯನ್‌ರ ಮೂಲ ವಿನ್ಯಾಸಕ್ಕಿಂತ ಸರ್ ಫೆಡರಿಕ್ ಗಿಬ್ಬರ್ಡ್ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ ಕೆಥೆಡ್ರಲ್ ಮಾದರಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಣ್ಣದಾಗಿತ್ತು. ಈಗಲೂ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಭಾರಿಗಾತ್ರದ ಸ್ಟೇನ್ಡ್ ಗ್ಲಾಸ್ ಬಾಗಿಲನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುತ್ತಿದೆ. ಎರಡು ಕೆಥೆಡ್ರಲ್‌ಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಪರ್ಕ ರಸ್ತೆಯನ್ನು ಹೋಪ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೆಯೇ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ನಂಬಿಕೆಯುಳ್ಳವರನ್ನು ಸಂತೋಷ ಪಡಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕೆಥೆಡ್ರಲ್ ಆಕಾರದಿಂದ ಇದನ್ನು "ಭತ್ತದ ಡೇರೆ" ಎಂದು ಆಡುಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.[88][89]
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹಲವಾರು ಯೆಹೂದ್ಯರ ಪೂಜಾಮಂದಿರ ಹೊಂದಿದೆ,ಇವುಗಳಲ್ಲೊಂದಾದ ಗ್ರೇಡ್ 1 ಮೋರೀಶ್ ರಿವೈವಲ್ ಪ್ರಿನ್ಸಸ್ ರೋಡ್ ಸಿನಗೋಗ್ ವಾಸ್ತು ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರಿನ್ಸಸ್ ರೋಡ್ ಬ್ರಿಟನ್ನಿನ ಮೋರೀಸ್ ರಿವೈವಲ್ ಸಿನಗೋಗ್ ಅತ್ಯಂತ ಶೋಭಾಯಮಾನವಾದದ್ದು ಮತ್ತು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲೆ ಅತ್ಯಂತ ಸುಂದರ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದೆ .[90]
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮುಂದುವರೆದ ಜಿವೀಶ್ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇನ್ನೂ ಎರಡು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾದ ಸಿನಗೋಗ್ ಹೊಂದಿದ್ದು ಇದರಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು ನಗರದ ಅಲೆರ್ಟನ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಚೈಲ್ಡ್ವಾಲ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿವೆ ಇವೆರಡರಲ್ಲೂ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಜೀವಿಶ್ ಸಮುದಾಯದವರು ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮೂರನೇಯ ಸಿನಗೋಗ್ ಗ್ರೀನ್‌ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪಾರ್ಕ್ ನ L17 ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದ್ದು ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು 1930ರ ವಿನ್ಯಾಸವೆಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದು ಲುಬಾವಿಚ್ ಚಬಾದ್ ಹೌಸ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮವಾದ ಸಿನಗೋಗ್ ಆಗಿದೆ . ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ -18ನೇಯ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಿಂದಲೂ ಜಿವೀಶ್ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಜಿವೀಶ್ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಅಂದಾಜು 3000.[91]
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹಿಂದು ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದು, 253 ಮಂದಿರ್ಎಡ್ಜ್ ಲೇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಸೇರಿದ ರಾಧಾ ಕೃಷ್ಣ ಹಿಂದೂ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಅಂದಾಜು1147. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ L15ನಲ್ಲಿ ಗುರು ನಾನಕ್ ಸಿಕ್ ಗುರುದ್ವಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ
ನಗರದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯಂತ ಪುರಾತನವಾದ ಮಾಸ್ಕ್ಸ್ ಹೊಂದಿದ್ದು 1887 ರಲ್ಲಿ ವಿಲಿಯಂ ಅಬ್ದುಲ್ಲಾ ಕ್ವಿಲಿಯಂರಿಂದ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಇವರೊಬ್ಬ ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದು ಇಸ್ಲಾಂ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರ ಹೊಂದಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಈಸ್ಟ್ ಡಾನ್ಬಿ ರೋಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾಲುಮನೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. 1908ರ ವರೆಗೆ ಈ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಪೂಜಾ ಮಂದಿರವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ಗೆ ಮಾರಾಟವಾದ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಕಛೇರಿಯಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು.[92] ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆ ದೊರೆತು ಮಾಸ್ಕ್ಸ್ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಯಿತು.[93]
ಈಗ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಮೂರು ಮಾಸ್ಕ್ಸ್ ಇವೆ: ಅಲ್-ರಹ್ಮಾ ಮಾಸ್ಕ್ಸ್ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡದು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದು, ನಗರದ ಟಾಕ್ಸ್‌ಟೆಂತ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಮಾಸ್ಕ್ಸ್ ಇತ್ತಿಚೀಗಷ್ಟೆ ಮಾಸ್ಲಿ ಹಿಲ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ ಮೂರನೇಯ ಮಾಸ್ಕ್ಸ್ ಟಾಕ್ಸ್‌ಟೆಂತ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಗ್ರ್ಯಾನ್ಬಿ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇತ್ತಿಚೀಗೆ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕತೆ
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್ನಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯ೦ತ ದೊಡ್ಡದು. ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ನಾರ್ತ್ ವೆಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿಯೇ ಎರಡು ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಆರ್ಥಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ.[94] 2006ರಲ್ಲಿ, ನಗರದ ಜಿವಿಎ £7,626 ಮಿಲಿಯನ್, ತಲಾ ಆದಾಯ £17,489 ಇದು ನಾರ್ತ್ ವೆಸ್ಟ್ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ .[95] ಹಲವಾರು ದಶಗಕ ಇಳಿಕೆಯ ನಂತರದಲ್ಲಿ 1990ರ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಿಂದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣ ದಲ್ಲಿ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. 1995 ಮತ್ತು 2006 ರ ಮಧ್ಯೆ ಇದರ ಜಿವಿಎ 71.8% ಮತ್ತು 1998 ಮತ್ತು 2006 ರ ನಡುವೆ ಉದ್ಯೋಗ ಪ್ರಮಾಣವು 12% ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ.[95]
ಇಂದು ಉಳಿದ ಯುಕೆ ಆರ್ಥಿಕತೆಗಿಂತ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆರ್ಥಿಕತೆಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಈ ಎರಡು ವಲಯಗಳಲ್ಲೂ ಸೇವಾ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. 2007ರಲ್ಲಿ, ನಗರದಲ್ಲಿ 60%ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಎಲ್ಲಾ ಉದ್ಯೋಗಗಳು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಶಿಕ್ಷಣ, ಆರೋಗ್ಯ, ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ಹಣಕಾಸು ಮತ್ತು ವಿಮಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿವೆ.[95] ತೀರಾ ಇತ್ತಿಚೀನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಅರಿವು ಕುರಿತು ಮಾದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಾಲೆಡ್ಜ್ ಕ್ವಾರ್ಟರ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.[96]
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಶ್ರೀಮಂತ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪೀಯ ಅಡಿಪಾಯವು ನಗರವನ್ನು ಯುಕೆಯಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್ನಿನ ಸುತ್ತ,[97] ಜೊತೆಗೆ ಚಿಕಾಗೋ, ಲಂಡನ್, ಮೋಸ್ಕೋ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, ಪ್ಯಾರೀಸ್ ಮತ್ತು ರೋಮ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಎರಡುಪಟ್ಟು, ಎರಡನೇ ಅತ್ಯದ್ಭುತವಾದ ನಗರವನ್ನಾಗಿಸಲೂ ಕೂಡ ಸಹಕರಿಸಿತು.[98][99]
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆರ್ಹಿಕತೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗಗಳು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಲೀಜರ್ ವಲಯ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರವು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ 6ನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಭೇಟಿ ಕೊಡುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ[100] ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯಾತ್ರಿಕರಿಂದ ಭೇಟಿಯಾಗಲ್ಪಡುವ 100 ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.[101]
2008ರಲ್ಲಿ ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಕೆಪಿಟಲ್ ಆಫ್ ಕಲ್ಚರ್ ಆಚರಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಗಲುರಾತ್ರಿ ಆಗಮಿಸಿದ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ £188 ಆದಾಯ ಬಂದಿದೆ.[100] ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದಿಂದಾಗಿ ಒಂದು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆದಾಯ ಅಂದಾಜು £1.3 ಬಿಲಿಯನ್.[99] ನಗರದಲ್ಲಿನ ಹೊಸದಾದ ವಿಹಾರ ನೌಕಾಯಾನದ ದೊಡ್ಡ ಹಡಗು ತಂಗುದಾಣವು ಪೀರ್ ಹೆಡ್ ಸಮೀಪವಿದ್ದು ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿರುವ ಕೆಲವು ವಿಹಾರ ನೌಕಾ ಹಡಗುಗಳು ನಿಲ್ಲುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿದ್ದು ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ.[102]
ತೀರಾ ಇತ್ತಿಚೀಗೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾದ ಇಕೋ ಅರೆನಾ ಮತ್ತು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಒನ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾದ ವಿರಾಮ ಸ್ಥಳವಾಗಿದ್ದು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಯುಕೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಐದು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಇದೊಂದಾಗಿಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ.[103]
ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ನಗರದ ಬಂದರಿನ ಸುತ್ತ ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದನಾ ಮೂಲಗಳಿಗೆ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಇಂದು ನಗರದಲ್ಲಿ 10%ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಈ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿವೆ.[95] ಅದೆನೆ ಇದ್ದರು ಈ ನಗರವು ಯುಕೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾದ ಬಂದರಾಗಿದ್ದು 2008ರಲ್ಲಿ 32.2 ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಹಡಗಿನ ಸರಕು ವ್ಯವಹಾರ ನಡೆಸಿದೆ.[104]
ಜಪನೀಸ್ ಫಿರ್ಮ್ ಎನ್‌ವೈಕೆ ಮತ್ತು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಫಿರ್ಮ್ ಮೀಯರ್ಸ್ ಲೈನ್‌ನಂತಹ ಹಲವಾರು ಹಡಗು ದಾರಿಗಳಿಗೆ ಯುಕೆಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.[105][106]
ನಗರದ ಉತ್ತರ ಹಡಗು ಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಇದಕ್ಕೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವಾಟರ್ಸ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ ಇದರಿಂದ ಮುಂದಿನ ಐವತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ £5.5 ಬಿಲಿಯನ್ ಬಂಡವಾಳ ತೊಡಗಿಸಲಾಗಿದ್ದು 17,000 ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ .[107]
ದೇಶದ ಹಾಲೆವುಡ್ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಜಗ್ವಾರ್ X-ಟೈಪ್ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಂಡ್ ರೋವರ್ ಫ್ರೀಲ್ಯಾಂಡರ್ ಮಾದರಿ ಕಾರ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನುಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳು
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಇತಿಹಾಸ ಹೇಳುವಂತೆ, ೧೬ನೇ ಶತಮಾನದ ಟ್ಯುಡರ್ ಸ್ಟೈಲ್‌ನಿಂದ ಆಧುನಿಕ ಸಮಕಾಲೀನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದವರೆಗೆ ನಗರದ ಒಳಗೆ ಗಣನೀಯ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪೀಯ ಮಾದರಿಗಳು ದೊರೆಯುತ್ತವೆ.[108] ಇಲ್ಲಿರುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಲ್ಲಾ ಕಟ್ಟಡಗಳು18ನೇಯ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯ ಭಾಗದ್ದಾಗಿದ್ದು ಬ್ರಿಟೀಶ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿತು.[109]
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ 27 ಇ ಶ್ರೇಣಿಯ[110] ಮತ್ತು 85 II* ಶ್ರೇಣಿಯ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ 2,500ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ಕಟ್ಟಡಗಳಿವೆ.[111]
ಈ ನಗರವು ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ನ ಆಚೆ [112]ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಇತರ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳಗಳಿಗಿಂತ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಶಿಲ್ಪಾಕೃತಿಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಬಾಥ್‌ನ ನಗರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಾರ್ಜಿಯನ್ ಮನೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ.[113]
ವಾಸ್ತುವಿನ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಇಂಗ್ಲೀಶ್ ಹೆರಿಟೇಜ್, ಇಂಗ್ಲೇಂಡ್ಸ್ ಫೈನೆಸ್ಟ್ ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್ ನಗರ ಎಂದು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.[114] ಯಾವಾಗ ನಗರದ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಅನೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಯುನೆಸ್ಕೋ ವರ್ಲ್ಡ್ ಹೆರಿಟೇಜ್ ಸೈಟ್‌ಆಗಿ ಘೋಷಿತವಾಯಿತೋ ಆಗ 2004ರಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ರಚನೆಗಳು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮರ್ಟೈಮ್ ಮರ್ಕಂಟೈಲ್ ಸಿಟಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುವ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಹಡಗು ಕಟ್ಟೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಗುರುತಿಸುವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟವು.[115]
ಜಲಾಭಿಮುಖಿ ಮತ್ತು ಹಡಗು ಕಟ್ಟೆ
ಪ್ರಮುಖವಾದ ಬ್ರಿಟಿಶ್ ಬಂದರಿನಂತೆ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಹಡಗು ಕಟ್ಟೆಗಳು ನಗರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾದವು. ಇಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಗಳುಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದ್ದು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ 1715ರಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ವೆಟ್ ಕಡಗುಕಟ್ಟೆ(ಒಲ್ಡ್ ಡಾಕ್) ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಹೈಡ್ರಾಲಿಕ್ ಎತ್ತುವ ಕ್ರೇನ್‌ಗಳು ಸೇರಿವೆ.[116]
೧೮೪೬ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ ಮತ್ತು ಇಂದು ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರೇಡ್ 1 ರ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಡೋಕ್, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಹಡಗು ಕಟ್ಟೆಯಾಗಿದೆ.[117]
ಪರಿಪೂರ್ಣ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಜೊತೆಗೆ ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ಮುಖ್ಯ ಬಂದರಾಗಲು ಸಹಕರಿಸಿದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಜೆಸ್ಸಿ ಹಾರ್ಟ್ಲೇಯವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಮುಂದುವರಿದ ಹದಗು ಕಟ್ಟೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು. 1901ರಲ್ಲಿ ಇದರ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಆ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಡ ಎಂದು ಕರೆಸಿ ಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ[118] ಮತ್ತು ಇಂದು ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಿಗೆ ಕೆಲಸದ ಕಟ್ಟಡಾವಾಗಿ ಎದ್ದು ನಿಂತಿರುವ, ಸ್ಟೇನ್‌ಲೇ ಡಾಕ್ ಟೊಬೆಕೋ ವೇರ್‌ಹೌಸ್‌ಗೆ ಮನೆಯಾಗಿರುವ ಸ್ಟೇನ್‌ಲೇ ಡಾಕ್, ನಗರದ ಕೇಂದ್ರದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ.[119]
ಇದರ ಮೂಲವಾಗಿರುವ, ರೋಯಲ್ ಲಿವರ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್, ಕನಾರ್ಡ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಪೋರ್ಟ್ ಓಫ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ ಈ ಮೂರು ಕಟ್ಟಡಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿರುವ ಪಿಯರ್ ಹೆಡ್, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಕ್ರಿಸ್ತ ಶಕ 19ನೇ ಶತಮಾನದ ನಂತರ ಮತ್ತು 20ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಕಟ್ಟಡಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಸಂಪತ್ತಿಗೆ ಉಯಿಲಾಗಿ ನಿಂತವು. ಇದು ತ್ರೀ ಗ್ರೇಸಸ್ ಎಂದು ಸಾಂಘಿಕವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತವಾಗಿದೆ.
ಇವು ವೈವಿಧ್ಯವಾದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪೀಯ ಶೈಲಿಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾದವು ಹಾಗೂ ಮರ್ಟೈಮ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಲಾಂಚನವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡವು, ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಆಕರ್ಷಣೀಯ ಜಲಾಭಿಮುಖಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡವು.[120][121][122][123]
ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದೀಚೆಗೆ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಅನೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮರು ಸುಧಾರಣೆಗೊಂಡಿವೆ. ಕಿಂಗ್ಸ್ ಡಾಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಇಕೋ ಅರೇನಾ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮತ್ತು ಬಿಟಿ ಕನ್ವೆನ್ಶನ್ ಸೆನ್ಟರ್, ಪ್ರಿನ್ಸಸ್ ಡಾಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ಟವರ್ ಮತ್ತು 1 ಪ್ರಿನ್ಸಸ್ ಡಾಕ್ ಹಾಗೂ ಕೋಬರ್ಗ್ ಹಾಗೂ ಬ್ರುನ್‌ಸ್ವಿಕ್ ಡಾಕ್‌ಗಳ ಸುತ್ತ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮರಿನಾ, ಇವು ಸದ್ಯದ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಅಬಿವೃದ್ಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.
ವ್ಯಾಪಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರಾಂತ
ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾದ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಬಂದರುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಯ ನೌಕಾ ಸಮೂಹದ ವ್ಯವಹಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ, ವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಇತರ ದೊಡ್ಡ ವ್ಯವಹಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಶ್ರೇಷ್ಟ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಕೇಂದ್ರ ಸ್ಥಾನಗಳಂತೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟವು. ಇದು ಹೆಚ್ಚ್ಚಿನ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ತಂದು ಕೊಟ್ಟಿತು, ಯಾವೆಲ್ಲವುಗಳನ್ನು ನಗರವನ್ನು ಗೌರವದೊಂದಿದೆ ಮುನ್ನಡೆಸಲು ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತಗಾರರಿಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಂಡವೊ, ನಂತರ ದೊಡ್ಡ ಪೌರ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಅನುಮತಿಸಿದರು.[124]
ಕೇಸ್ಟ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ಸುತ್ತ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು, ನಗರದ ಡೇಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಮತ್ತು ಓಲ್ಡ್ ಹಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಜೊತೆಗೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಪ್ರದೇಶಗಳ ರಸ್ತೆಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಅವರ ಮಧ್ಯ ಯುಗದ ವಿನ್ಯಾಸ ರಚನೆಯನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ವರ್ಲ್ಡ್ ಹೆರಿಟೇಜ್ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಇರುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಮೂರು ದಶಕಗಳ ನಂತರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗುತ್ತಿರುವ ಈಪ್ರದೇಶವು ನಗರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪೀಯ ನೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎಂದು ಭಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.[125] 1754ರ ನಂತರದ ಅವಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಸಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದ, ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿರುವ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಟೌನ್ ಹಾಲ್ ಕಟ್ಟಡವು ಆ ಪ್ರದೆಶದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದೆ.[126][127]
ನಗರದ ಜಾರ್ಜಿಯನ್ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಭಾಗವೆಂದು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಭಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಬ್ರಿಟನ್ನಿನ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಶೃಂಗಾರಗೊಂಡ ಪುರ ಕಟ್ಟಡಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ.[126][127] ಕೇಸಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಇದು ಶ್ರೇಣಿಯ ಮೊದಲ ದರ್ಜೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ ಆಗಿದೆ, ಇದು ನ್ಯಾಶನಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಕೇವಲ ಮೂರು ಪ್ರಾಂತೀಯ ಶಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ 1845ರಿಂದ 1848ರ ನಡುವಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿತು.[126]
ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಇತರೆ ಕೆಲವು ಕಟ್ಟಡಗಳು; ಟವರ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ಸ್, ಅಲ್ಬಿಯನ್ ಹೌಸ್ ( ವೈಟ್ ಸ್ಟಾರ್ ಲೇನ್ ಪೂರ್ವದ ಕೇಂದ್ರ ಕಛೇರಿ), ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ಸ್ ಮತ್ತು ಓರಿಯಲ್ ಛೇಂಬರ್ಸ್,[128] ಇವುಗಳನ್ನು ಪೂರಾತನವಾದ ಆಧುನಿಕ ಮಾದರಿಯ ಕಟ್ಟಡಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.[129]
ವಿಲಿಯಂ ಬ್ರೌನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶವು ನಗರದ 'ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೇಂದ್ರ'ವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ವಿಲಿಯಂ ಬ್ರೌನ್ ಲೈಬ್ರರಿ, ವಾಕರ್ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿ, ಪಿಕ್ಟನ್ ರೀಡಿಂಗ್ ರೂಂಸ್ ಮತ್ತು ವರ್ಲ್ಡ್ ಮ್ಯೂಜಿಯಂ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಟ್ಟಡಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.[130] ಯಾವುದರ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಸೇಂಟ್ ಜಾರ್ಜಸ್ ಹಾಲ್,[131]
ಯುರೋಪಿನೆಲ್ಲೆಡೆ ನಿಯೋ-ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್(ಆಧುನಿಕ ಮಾದರಿಯ) ಕಟ್ಟಡದ ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಭಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟೀದೆ ಯೋ, ಅದರ ಪ್ರದೇಶಗಳು ನಿಯೋ-ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್(ಆಧುನಿಕ ಮಾದರಿಯ) ವಾಸ್ತು ಶಿಲ್ಪದ ಹಿಡಿತಕ್ಕೊಳಪಟ್ಟಿವೆ.[130] ಇದು ಶ್ರೇಣಿಯ ಮೊದಲ ದರ್ಜೆಯ ಕಟ್ಟಡ, ನಗರದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಪೌರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು 1840 ಮತ್ತು 1855ರ ನಡುವೆ ಇದು ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಇದರ ಬಾಗಿಲುಗಳು "ಎಸ್.ಪಿ.ಕ್ಯೂ.ಎಲ್." (ಲ್ಯಾಟಿನ್ senatus populusque Liverpudliensis) ಗಳಿಂದ ಕೆತ್ತಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.
ಇದರ ಅರ್ಥ "ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಷತ್ತು ಮತ್ತು ಜನತೆ" ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. (ಲ್ಯಾಟಿನ್ senatus populusque Liverpudliensis ), ಇದರ ಅರ್ಥ "ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಷತ್ತು ಮತ್ತು ಜನತೆ" ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಲಿಯಂ ಬ್ರೌನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ವೆಲ್ಲಿಂಗ್‌ಟನ್‌ನ ಕೊಲ್ಯುಮ್ನ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟೇಬಲ್ ಫೌಂಟೇನ್‌ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡು, ಅನೇಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕೀರ್ತಿ ಸ್ಥಂಭಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದೆ. ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ಗಾರ್ಡನ್ಸ್ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಇದೇ ಉದ್ದೇಶವಿಟ್ಟುಕೊಂಡೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ.[132] ವಿಲಿಯಂ ಬ್ರೌನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಪ್ರದೇಶವು, ರೋಮನ್ ಫೋರಂ‌ನ ಆಧುನಿಕ ಮನರಂಜನೆಗೆ ಮಾದರಿಯಂತಾಯಿತು.[133]
ಇತರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳು
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಹಲವಾರು ಕಟ್ಟಡಗಳು ಹದಿನೆಂಟನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯದ ನಂತರದವು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಈ ಸಮಯಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದಿನವು. ಸ್ಪೀಕರ್ ಹಾಲ್ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದಾಗಿರುವ ಹಾಗೂ ಇನ್ನೂ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕಟ್ಟಡಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ,1598ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಟ್ಯೂಡರ್ ಮ್ಯಾನರ್ ಹೌಸ್ ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ.[134] ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಇನ್ನೂ ಉಳಿದಿರುವ ಮರದ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಟ್ಯೂಡರ್ ಹೌಸಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು ಇದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಮಧ್ಯ ಯುಗದ ೧೯ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡ ಇದರ ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್ ಒಳಾಂಗಣಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.[135] ಸ್ಪೇಕ್ ಹಾಲ್ ಅಲ್ಲದೇ,ನಗರದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಹಲವಾರು ಪುರಾತನಗಳು ವಿಶಾಲವಾದ ಜಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಭವನಗಳಾಗಿದ್ದು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರೊಕ್ಸ್‌ಟೆಂತ್ ಹಾಲ್ ಮತ್ತು ವೂಲ್ಟನ್ ಹಾಲ್ ಕೂಡ ಸೇರಿವೆ, ಇವುಗಳು 1702 ಮತ್ತು 1704 ಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿವೆ.[136] 1717 ಮತ್ತು 1718ರ ನಡುವೆ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ, ಶ್ರೇಣಿಯ ಮೊದಲ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಲೂಕೋಟ್ ಛೇಂಬರ್ಸ್,[137] ನಗರದ ಒಳಗಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದಾದ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದೆ. ಇದು ಬ್ರಿಟಿಶ್ ಕ್ವೀನ್ ಏನೀ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾಯಿತು,[138][139] ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಆ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ರೆನ್‌[140] ನ ಕೆಲಸದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಿಜವಾಗಿ ಇದು ಬ್ಲೂಕೋಟ್ ಸ್ಕೂಲ್(ನಂತರ ಇವರು ನಗರದ ದೊಡ್ಡ ಜಾಗಕ್ಕೆ ಬದಲಾದರು) ನ ಮನೆಯಾಗಿತ್ತು 1908ರಿಂದ ಇದು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಕಲೆಗಳಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸ್ಥಾನವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು.[138]
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕೆಥೆಡ್ರಲ್ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸುತ್ತಲು ಸೊಗಸಾದ ಪ್ರಕೃತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.[141] 1904 ರಿಂದ 1978ರ ನಡುವಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡ ಆಂಗ್ಲಿಕನ್ ಕೆಥಡ್ರಲ್, ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಇಗರ್ಜಿಯಾಗಿದೆ[142] ಮತ್ತು ಜತ್ತಿನ ಐದನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಗೋಥಿಕ್ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಇಪ್ಪತ್ತನೇಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದೆ[143]. ಇದು ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಮಾಜಿ ಲಾರೆಟ್ ಕವಿ ಜಾನ್ ಬೆಂಟ್ಜಮನ್ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ.[144] ರೋಮನ್ ಕೇಥೋಲಿಕ್ ಮೆಟ್ರೋಪೊಲಿಶನ್ ಕೆಥೆಡ್ರಲ್ 1962ರಿಂದ 1967ರ ನಡುವೆ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಉದ್ದುದ್ದವಾದ ವಿನಾಸವನ್ನು ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲು ತಡೆದ ಚರ್ಚ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.[145]
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ನಗರದ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಡೆಗಣನೆಯ ನಂತರ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾದ ಮರು ಸುಧಾರಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಪುನರ್ಜನ್ಮವನ್ನು ಪದೆದಿವೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಒನ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಳಿಗಾಗಿ £1ಬಿಲಿಯನ್ ಹಣವನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು.42 acres (170,000 m2) ಇದನ್ನು ಭೂಮಿ, ಹೊಸ ರಿಟೇಲ್ ವ್ಯಾಪಾರ, ವಾಣಿಜ್ಯ, ವಾಸಸ್ಥಳ, ಮನರಂಜನಾ ಸ್ಥಳಗಳಿಗಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು.[146] ರಿಬಾ(ರಾಯಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಬ್ರಿಟಿಶ್ ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಟ್ಸ್) ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ಯುನಿಟಿ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ಸ್ ಮತ್ತು 140ಎಮ್ ಹೊಂದಿರುವ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಅತಿ ಎತ್ತರ ಕಟ್ಟಡವಾದ ವೆಸ್ಟ್ ಟವರ್‌ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡು ಅನೇಕ ಹೊಸ ಗಗನಚುಂಬಿ ಕಟ್ಟಡಗಳು ನಗರದ ಮಧ್ಯದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದ ಸುತ್ತ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿತ್ತಿದ್ದವು. ಸೆಂಟ್ರಲ್ ವಿಲೇಜ್(ಯೋಜನೆಗೆ ಅನುಮತಿ ದೊರೆಯಿತು),[147] ಲೈಮ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ದ್ವಾರ(ಕೆಲಸ ಆರಂಭವಾಯಿತು)[148] ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವಾಟರ್ಸ್(ಈಗ ಯೋಜನೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ)[149] ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಅನೇಕ ಭವಿಷ್ಯದ ಮರು ಸುಧಾರಣಾ ಸ್ಥೂಲ ನಕ್ಷೆಗಳು ಕೂಡಾ ಪೂರ್ವಯೋಜಿತವಾದವು.
ಸ್ಪೀಕ್ ಏರ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ನ ಆರ್ಟ್ ಡೆಕೋ ಫಾರ್ಮರ್ ಟರ್ಮಿನಲ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್, ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವಿಕ್ಟೋರಿಯ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್(ರೆಡ್ ಬ್ರಿಕ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪದಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರೇಪಣೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದ ಕಟ್ಟಡ) ಮತ್ತು ಜಗತ್ತಿನ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ತಮವಾದ ಹೊಟೆಲ್‌ಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿ ಮೊದಲೇ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ ಅಡೆಲ್ಫಿ ಹೊಟೆಲ್‌ಗಳಂತಹ ಇತರ ಅನೇಕ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿವೆ.[150]
ದಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಹೆರಿಟೇಜ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ರಿಜಿಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಹಿಸ್ಟೋರಿಕ್ ಪಾರ್ಕ್ಸ್ ವಿವರಿಸಿವಂತೆ, ಮರ್ಸಿಸೈಡ್‌ನ ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್ ಪಾರ್ಕ್ಸ್ ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ "ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾದುದ್ದಾಗಿದೆ"[151]. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರವು ಪಟ್ಟಿಮಾಡಿದ ಹತ್ತು ಪಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಸಮಾಧಿಸ್ಥಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಮೂರು ಶ್ರೇಣಿ* ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಇತರ ಯಾವುದೇ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ನಗರಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ.[152]
ಸಾರಿಗೆ
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಇದನ್ನು ನಗರದ ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ರೈಲು ಮಾರ್ಗಗಳ ಕೆಂದ್ರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಂದ ರಸ್ತೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವಂತೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ಯಾವುದೇ ಭಾಗಕ್ಕಾದರೂ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಸಂರಚನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳಿಯ ರಸ್ತೆ ಸಂಚಾರವು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದ್ದು ಸಂಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಮರ್ಸೈಡ್‌ ಪ್ಯಾಸೆಂಜರ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸಪೋರ್ಟ್‌ ಎಕ್ಸಿಕ್ಯೂಟಿವ್‌ ಇದರ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ರೈಲು ಬಸ್‌ ಮತ್ತು ವಿಮಾನ ಹಾಗೂ ಹಡಗು ಸೌಕರ್ಯಗಳೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇದೇ ನಗರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಇವೆರಡೂ ದೇಶದಿಂದ ಹೊರಗಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾರಿಗೆ
- ರಸ್ತೆ ಸಾರಿಗೆ
ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ನಗರವಾಗಿದ್ದು, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ದೇಶದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ನೇರವಾದ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ M62 ವಾಹನ ಸಾಗಾಟ ಮಾರ್ಗವು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನ್ನು ಹಲ್‌ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಾದ ಮಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌, ಲೀಡ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಡ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಅನೇಕ ನಗರಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ. M62 ಮಾರ್ಗವು M6ವಾಹನ ಸಾಗಾಟ ಮಾರ್ಗ ಮತ್ತು M1ವಾಹನ ಸಾಗಾಟ ಮಾರ್ಗವನ್ನೂ ಕೂಡ ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ದೂರದ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಾದ ಬ್ರಿಮಿಗಂ, ಶೆಫಿಲ್ಡ್‌, ಪ್ರೆಸ್ಟೊನ್‌, ಲಂಡನ್ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಟಿಂಗ್‌ಹಮ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ.[153] ನಗರದ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ವೇ ಮತ್ತು ಕ್ವಿನ್ಸ್‌ ವೇ ಎಂಬೆರಡು ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗಗಳು ವಿರಾಲ್‌ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ನೀಡಿ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಬಿರ್ಕೆನ್‌ಹೆಡ್‌ ಮತ್ತು ವೆಲ್ಲೆಸ್ಸಿಯೊಂದಿಗೂ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ನಿಡುತ್ತದೆ. A41ರಸ್ತೆಯು ಬಿರ್ಕೆನ್‌ಹೆಡ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ ಚೆಶಿಯರ್‌ ಮತ್ತು ಶ್ರೊಪ್‌ಶೈರ್‌ ಮತ್ತು A55 ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿನ ಉತ್ತರ ವೆಲ್ಸ್‌ಗೂ ಕೂಡ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿ ನೀಡುತ್ತದೆ.[154] ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್, A562 ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ವಿಡ್ನೆಸ್‌ ಮತ್ತು ವಾರಿಂಗ್‌ಟನ್‌ಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮರ್ಸಿ ನದಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಸಿಲ್ವರ್‌ ಜುಬ್ಲಿ ಸೇತುವೆಯ ಮೂಲಕ ಸಾಗಿ ರನ್‌ಕಾರ್ನ್‌ ಅನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ. ಈಗಿರುವ ವಾಹನದಟ್ಟಣೆಯನ್ನು ನಿರಾಳವಾಗಿ ನಿಭಾಯಹಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯೇ ಮತ್ತೊಂದು ಸೇತುವೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಲು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಇದನ್ನು ಮರ್ಸಿ ಗೆಟ್‌ವೇ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ.
- ರೈಲು ಸಾರಿಗೆ
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಎರಡು ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗ ಜಾಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಮಾರ್ಗಜಾಲವು ’ಮರ್ಸಿರೈಲ್’ರವರಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಮರ್ಸಿಯ ಎಲ್ಲ ಭಾಗಗಳಿಗೂ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು(ಕೆಳಗೆ ನೀಡಿದ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾಗಾಟ ವಿವರವನ್ನು ನೋಡಬಹುದು) ಸಾಧಿಸಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರೈಲು ಮಾರ್ಗಜಾಲವು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ. ನಗರದ ಪ್ರಮುಖ ನಿಲ್ದಾಣವೆಂದರೆ ’ಲೈಮ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಸ್ಟೇಷನ್’ ಆಗಿದೆ. ನಗರಕ್ಕಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ರಸ್ತೆ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಲೈಮ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಸ್ಟೇಷನ್ ಮುಖ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಲೈಮ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ನಿಂದ ಹೊರಟ ರೈಲು ಮಾರ್ಗವು ಲಂಡನ್(ಪೆಂಡೊಲಿನೊ ರೈಲಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರೆ 2 ಗಂಟೆ 8 ನಿಮಿಷಗಳು), ಬರ್ಮಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್, ನ್ಯೂ ಕಾಸ್ಟಲ್‌ ಆಪಾನ್‌ ಟೈನ್‌, ಮಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌, ಪ್ರೆಸ್ಟಾನ್‌, ಲೀಡ್ಸ್‌, ಸ್ಕಾರ್ಬೊರೊ, ಶಿಫಿಲ್ಡ್‌, ನೊಟಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಮ್‌, ಮತ್ತು ನೊರ್ವಿಚ್‌ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ. ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸೌತ್ ಪಾರ್ಕ್‌‌ವೇ ಯು ನಗರದ ವಿಮಾನನಿಲ್ದಾಣದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
- ಪೋರ್ಟ್
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬಂದರು ಬ್ರಿಟನ್‌ನ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಬಂದರಾಗಿದ್ದು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಇರಿಶ್‌ ಸಾಗರದುದ್ದಕ್ಕೂ ಬೆಲ್‌ಪಾಸ್ಟ್‌, ಡಬ್ಲಿನ್, ಮತ್ತು ಐಸ್ಲ್ ಆಪ್ ಮ್ಯಾನ್‌ ಇವುಗಳಿಗೆ ಸಂಚಾರ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಈ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಹಲವಾರು ಕಂಪನಿಗಳು ನೀಡುತ್ತಿವೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಐಸ್ಲ್ ಆಪ್ ಮ್ಯಾನ್‌ ಸ್ಟೀಮ್‌ ಪ್ಯಾಕೆಟ್‌ ಕಂಪನಿ, ಪಿ&ಒ ಮತ್ತು ನಾರ್‌ಪಾಲ್ಕ್‌ಲೈನ್‌ಗಳು ಸೇರಿವೆ. 2007ರಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ಪಿಯರ್ ಹೆಡ್ ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ಕಡೆ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಅಲೆ ತಡೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಮೋಜಿನ ಹಡಗು ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಒಂದು ಕೊನೆಯ ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನೂ ಸಹ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮೋಜಿಗಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ(40 ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬಹುದಾದಷ್ಟು ಸ್ಥಳವನ್ನು 2009[155] ಮಾಡಲಾಗಿದೆ) ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಸಾಗರಕ್ಕಾಗಿನ ಸಂಚಾರಸೌಲಭ್ಯವನ್ನೂ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.[156]
- ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಜಾನ್ ಲೆನಾನ್‌ ಏರ್ಪೋರ್ಟ್ ಇದು ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರಕ್ಕೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ ಹಾಗೂ ಯುರೋಪ್‌ನ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ನೇರವಾದ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. 2008ರಲ್ಲಿ ಈ ವಿಮಾನನಿಲ್ದಾಣವು 5.3 ಮಿಲಿಯನ್ ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು[157] ನಿರ್ವಹಿಸಿತು. ಮತ್ತು[158] ಇಂದು ಅದು, ಬರ್ಲಿನ್‌, ರೊಮ್‌, ಮಿಲನ್‌, ಪ್ಯಾರಿಸ್‌, ಬಾರ್ಸಿಲೋನಿಯಾ,ಮತ್ತು ಜುರಿಚ್‌ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ೬೮ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಸೇವೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಮೂಲತಹ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಶುಲ್ಕವುಳ್ಳ ವಿಮಾನ ಕಂಪನಿಗಳಾದ ರೈನಿಯರ್‌, ಮತ್ತು ಇಸಿಜೆಟ್‌ ನಂತಹ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ. ಮತ್ತು ಬೆಸಿಗೆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಾಡಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತೆ ಡಚ್‌ ಏರ್‌ಲೈನ್ಸ್‌ ಆದ KLM ವು JLAದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ನಾಲ್ಕು ಬಾರಿ ತನ್ನ ಸೇವೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗೆ ಆರ್ಮಸ್ಟ್‌ರ್ ಡ್ಯಾಮ್ ಡಚ್‌ ವಿಮಾನನಿಲ್ದಾಣದ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಪ್ರಪಂಚದ 800ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುವ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಿದೆ.[159]
ಲೋಕಲ್ ಟ್ರಾವೆಲ್‌
- ಬಸ್‌ಗಳ ಸಂಚಾರ
ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಮತ್ತು ಅದರ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕಾಗಿನ ಬಸ್‌ ಸಂಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮರ್ಸಿಸೈಡ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಎಕ್ಸಿಕ್ಯೂಟಿವ್‌( ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅದನ್ನು ಮರ್ಸಿಟ್ರಾವೆಲ್‌ ಎಂತಲೇ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.) ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರೆವಾ ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಗ್‌ ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಂತೆ ಅನೇಕ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ.[160] ಎರಡು ಅಂತಿಮ ಬಸ್‌ ನಿಲ್ದಾಣಗಳೆಂದರೆ ಒಂದನೆಯದಾಗಿ, ನಗರದ ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಸೇವೆಗಾಗಿ ಕ್ವಿನ್‌ ಸ್ಕ್ವೆರ್‌ ಬಸ್‌ ಸ್ಟೆಶನ್‌(ಲೈಮ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಬಸ್‌ ಸ್ಟೇಷನ್‌ನ ಹತ್ತಿರ), ಮತ್ತು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬಸ್‌ನಿಲ್ದಾಣ, ವ್ಯಾವಹಾರಿಕವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಪೆರಡ್ಯಾಸ್‌ ಬಸ್‌ ಇನ್‌ಚಾರ್ಜ್ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ (ಅಲ್ಬರ್ಟ್ ಡಾಕ್‌ನ ಬಳಿ ಇದೆ) ಇದು ನಗರದ ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ನದಿ ದಾಟುವ ಸೇವೆಯು ವೈರಲ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಅಂತಿಮ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು ಕಾಸ್ಟಲ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಮತ್ತು ಸರ್ ಥಾಮಸ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿದೆ. ಶನಿವಾರಗಳಂದು ಮಧ್ಯ ನಗರದಿಂದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮತ್ತು ಮರ್ಸಿಸೈಡ್‌ಗಳಿಗೆ ರಾತ್ರಿ ಬಸ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನೂ ಸಹ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.[161]
- ರೈಲುಗಳು
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳಿಯ ರೈಲು ಸಂಚಾರ ಜಾಲವು ಅತ್ಯಂತ ಜನನಿಬಿಡವಾಗಿದೆ75 miles (121 km) ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ಮತ್ತು ಸರಿಸುಮಾರು 100,000 ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಒಂದು ವಾರದಲ್ಲಿ ಈ ರೈಲು ಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.[162][163] ಈ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಮರ್ಸಿರೈಲ್ ಫ್ರಾಂಚಿಸ್‌ ಮತ್ತು ಮರ್ಸಿಸೈಡ್ ಪ್ಯಾಸೆಂಜರ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಎಕ್ಸಿಕ್ಯೂಟಿವ್‌ಗಳು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಜಾಲವು ಮೂರು ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ: ಉತ್ತರದ ಮಾರ್ಗ, ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಬಂದರು, ಒರ್ಮ್‌‌ಸ್ಕಿರ್ಕ್‌, ಕಿರ್ಕ್‌‌ಬೈ, ಮತ್ತು ಹಂಟ್ಸ್‌ಕ್ರಾಸ್‌ಗಳ ಕಡೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ವೈರಲ್ ಮಾರ್ಗ, ಇದು ಮರ್ಸಿ ರೈಲ್ವೆ ಸುರಂಗಮಾರ್ಗ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಬ್ರಿಗ್‌ಟಾನ್‌,ಪಶ್ಚಿಮ ಕಿರ್‌ಬೈ, ಚೆಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲೆಸ್ಮೆರ್‌ ಬಂದರುಗಳಿಗೆ ಕವಲಾಗಿ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ನಗರದ ಮಾರ್ಗವು ಲೈಮ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಸೆಂಟ್‌ ಹೆಲೆನ್ಸ್, ವೈಗನ್‌, ಪ್ರೆಸ್ಟಾನ್‌, ವಾರಿಂಗ್‌ಟನ್‌ ಮತ್ತು ಮಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವೆಂದರೆ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ರೈಲು ಸಂಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮರ್ಸಿರೈಲ್‌ಗೆ ಬದಲಾಗಿ ನಾರ್ಥನ್‌ ರೈಲ್ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಇದು ಮರ್ಸಿರೈಲ್‌ನ ಒಂದು ಅಂಗವಾಗಿದೆ. ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿನ ರೈಲು ಮಾರ್ಗಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನೆಲದಡಿಯ ಮಾರ್ಗಗಳಾಗಿವೆ.6.5 miles (10.5 km) ಸುರಂಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಐದು ನಗರ ಮಧ್ಯನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[162]
- ಮರ್ಸಿ ಫೆರ್ರಿ
ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ದೋಣಿವಿಹಾರ ಸೇವೆಯನ್ನು ಮರ್ಸಿ ಫೆರಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಇದನ್ನು ಮರ್ಸಿಟ್ರಾವೆಲ್‌ ಇವರಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಪೆರ್‌ ಹೆಡ್ ಮತ್ತು ಬಿರ್ಕನ್‌ಹೆಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ವುಡ್‌ಸೈಡ್‌ ಮತ್ತು ವೆಲ್ಲೆಸ್ಲಿಯಲ್ಲಿನ ಸೀಕೊಂಬೆಗಳ ನಡುವೆ ಸೇವೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ದಿನದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಾರದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗಂಟೆಗೆ 20 ನಿಮಿಷಗಳ ಮಧ್ಯಂತರ ಕಾಲಾವಧಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ ಸೇವೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.[164] ನಗರ ಮತ್ತು ವೈರಲ್ ಪೆನಿನ್‌ಸುಲಾ ನಡುವೆ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಸಂಚಾರದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಹೊರತಾಗಿ ಮರ್ಸಿ ಫೆರಿಯು ದಿನದ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಮೋಜಿನ ಹಡಗು ಪ್ರಯಾಣ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾ ಒಂದು ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಆಕರ್ಷಣೀಯ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.[165]
ಸಂಸ್ಕೃತಿ
ಇತರ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳೊಂದಿಗೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಕೂಡ ಸಂಗೀತ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಕಲೆ, ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಳನ್ನೊಳಗೊಂಡು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ಬಹುಮುಖ್ಯ ಸಾಂಸ್ಕ್ರತಿಕ ಕೆಂದ್ರವಾಗಿದೆ. 2008ರಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರವನ್ನು ಯುರೋಪ್‌ನ ಸಾಂಸ್ಕ್ರತಿಕ ನಗರವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿ ಪುರಸ್ಕರಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸಂಭ್ರಮಾಚರಣೆಯನ್ನು ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ಸಂದಂರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಗೊ ಸುಪರ್‌ ಲಾಂ ಬಾನಾನಾಸ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಕೂಡ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಮತ್ತು ಲಾ ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಹಲವಾರು ಸಾಂಸ್ಕ್ರತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.
ಸಂಗೀತ
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರವು ಸಂಗೀತ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ತರವಾದ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಿನ್ನಿಸ್‌ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ "ವಲ್ಡ್‌ ಕೆಪಿಟಲ್ ಆಪ್ ಪೋಪ್‌" (World Capital City of Pop)ಎಂದು ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಠಿಸಿದೆ.[166] ಈ ನಗರವು 56 ಹಾಡುಗಾರರನ್ನು ಜಗತ್ತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡಿ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ನಗರವು ಮಾಡದ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದೆ.[167][168] ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದಗಂಡಸರ ಮತ್ತು ಹೆಂಗಸರ ಎರಡೂ ಗುಂಪು ಹಾಡುಗಾರರ ತಂಡವೂ ಲಿವರ್‌ಪೂಲಿನ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಹೊಂದಿದವೇ ಆಗಿವೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬೀಟಲ್ಸ್‌ನ ಜನ್ಮಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು 1960ರ ದಶಕದ ಬೀಟ್ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ನ ಚಳುವಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸ್ವಾಮ್ವಿತ್ವಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಯಿತು. ಹೆಸರಿಸಬಹುದಾದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ದ ಸಂಗಿತಜ್ಞರಲ್ಲಿ, ಬಿಲ್ಲಿ ಜೆ ಕ್ರಾಮರ್‌, ಸಿಲ್ಲಾ ಬ್ಲಾಕ್‌, ಜೆರ್ರಿ & ಫೆಸ್‌ ಮೆಕರ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಸರ್ಚರ್‌ ಇವರುಗಳೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಲಿವರ್‌ಪೂಲಿನ ಸಂಗೀತ ಸಂಸ್ಕ್ರತಿಯು ಆ ಕಾಲದ ಸಾಂಸ್ಕ್ರತಿಕ ನಡಾವಳಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಸುಹೊಕ್ಕಾಗಿದ್ದು, ವಿಧವಿಧವಾಗಿ ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಉದಾಹರಣಗೆ ’ಲಿವರ್ ಪೂಲ್ ಸಾಹಿತಿಗಳು’, ಅಮೆರಿಕಾದಿಂದ ಪೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಾಹಿತಿಯಾದ ಅಲ್ಲೆನ್‌ ಜಿನ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ ಇವರು ಈ ನಗರವನ್ನು "ದಿ ಸೆಂಟರ್‌ ಆಪ್ ಕಾನ್ಸಿಯಸ್‌ನೆಸ್‌ ಆಪ್ ದಿ ಹ್ಯೂಮನ್‌ ಯುನಿವರ್ಸ್‌" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.[169] ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹೊಂದಿರುವ ಇತರ ಸಂಗಿತಜ್ಞರೆಂದರೆ ಬಿಲ್ಲಿ ಫುರಿ, ಎ ಪೊಕ್‌ ಆಪ್ ಸೀಗಲ್ಸ್‌, ಎಕೊ ಎಂಡ್ ಬನ್ನಿಮೆನ್‌, ಫ್ರಾಂಕಿ ಗೊಸ್‌ ಟು ಹಾಲಿವುಡ್‌, ಫ್ರಾಂಕಿ ವಾಹನ್‌ ಮತ್ತು ಈಗಿನ ಸದ್ಯದಲ್ಲಿ ದಿ ಝೂಟೊನ್ಸ್‌, ಅಟೊಮೆಟಿಕ್‌ ಕಿಟನ್‌ ಮತ್ತು ಹೈದಿರೆಂಜ್‌ಗಳಾಗಿವೆ.
ಈ ನಗರವು ಹಳೆಯ ಭಾಷಣ ಮಿಶ್ರಿತ ಸಂಗೀತ ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಈ ಮಾದರಿಯ ಕಸುಬುದಾರ ವಾದ್ಯಮೇಳಗಳಿಗೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನ ಫಿಲ್‌ಹಾರ್ಮೊನಿಕ್ ಹಾಲ್ ತವರುಮನೆಯಾಗಿದೆ.[170] ರಾಯಲ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಫಿಲ್ಲಾರ್‌ಮೊನಿಕ್‌ ಆರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಾ ಇದು ಫಿಲ್ಲಾರ್‌ಮೊನಿಕ್‌ ಹಾಲ್‌ನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಈಗಿನ ಆರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಾದ ಹಿರಿಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕರು ವೈಸಿಲಿ ಪೆಟ್ರೆಂಕೋ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.[171] ಸರ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಎಲ್‌ಗಾರ್‌ ಅವರು ಅವರ ವೈಭವದ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೊಡುಗೆಯಾದ ಪಾಂಪ್ ಆಂಡ್ ಸರ್ಕಮ್‌ಸ್ಟನ್ಸ್ ಮಾರ್ಚ್ ನಂ.1 ನ್ನು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆರ್ಕೆಸ್ಟ್ರಾ ಸೊಸೈಟಿಗೆ ದಾರೆಯೆರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಮತ್ತು ಇದು ತನ್ನ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಕಾರ್ಯಕ್ರವನ್ನು ಈ ನಗರದಲ್ಲಿ 1901ರಲ್ಲಿ ನೀಡಿತು. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಆಶ್ಚರ್ಯಕರ ಘಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್‌ ಎಮಿಗ್ರೆ ಫ್ರಿಜ್‌ ಸ್ಪಿಗ್ಲಿಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಬಹುದು. ಅವರು ಕೇವಲ ಕ್ಸೌಸ್‌ನ ನಿಷ್ಟತ್ತಿಶಾಸ್ತ್ರ(etymology)ದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಚಾಣಾಕ್ಷರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಬದಲಾಗಿ ಸಂಗಿತಕ್ಕೆ Z-ಕಾರ್ಸ್ ಮತ್ತು ರೆಡಿಯೊ 4ಯುಕೆ ಥೀಮ್‌ಗಳಿಗೂ ಸಂಗಿತ ನಿರ್ದೆಶಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಮೆಥಿವ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಹಬ್ಬವು ಒಂದು ನಗರದ ವಾರ್ಷಿಕ ಹಬ್ಬವಾಗಿದ್ದು ಇದರಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವರ್ಷದ ಮರೆಯಲಾಗದ ಸಂಗೀತ ಸಭೆಯು ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯವನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಸಂಗೀತ ಹಬ್ಬವಾದ ಕ್ರಿಮ್‌ಫಿಲ್ಡ್‌ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಮೂಲದ ಕ್ರಿಮ್‌ ಕ್ಲಬ್ಬಿಂಗ್‌ ತಂಡದಿಂದ ನೈಕ್ಲಬ್‌ ದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾರಕ್ಕೊಂದು ಸಂಗೀತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ತನ್ನ ಅಸ್ಥಿತ್ವವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು. ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ನಗರದ ವಿವಿದೆಡೆ ಹಲವಾರು ಸಂಗೀತ ಕಛೇರಿಗೆಂದು ಗೊತ್ತು ಮಾಡಿದ ಸ್ಥಳಗಳಿದ್ದು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಎಕೊ ಅರೆನಾ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. 2008ರಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟ ಇದರಲ್ಲಿ 11,000ಜನರು ಕುಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದ್ದು ಅದೇ ವರ್ಷ ಯುರೋಪ್‌ನ ಸಂಗೀತಕ್ಕಾಗಿನ MTV ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಅಲ್ಲಿಂದಿಚೆಗೆ ಜಗತ್ತಿನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ದರಾದ ಆಂಡ್ರಿಯಾ ಬೊಸೆಲ್ಲಿ, ಬೆಯೊನ್ಸ್‌, ಎಲ್ಟೊನ್‌ ಜಾನ್, ಕನ್ಯೆ ವೆಸ್ಟ್, ಕಸಾಬಿಯನ್‌, ದಿ ಕಿಲ್ಲರ್ಸ್‌, ಲೆಡಿ ಗಾಗಾ, ಒಯಾಸಿಸ್‌, ಪಿಂಕ್‌ ರಿಹಾನ್ನಾ, UB40 ಮುಂತಾದ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ.
ದೃಶ್ಯ ಕಲೆಗಳು
ಲಂಡನ್‌ನ್ನು ಹೊರತು ಪಡಿಸಿದರೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್, ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್ನಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯಂಹ ಹೆಚ್ಚು ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾವಸ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಂದಿರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[172] ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕಲಾವಿದರ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಇದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೊರತಾಗಿದೆ.[173] ಲಂಡನ್‌ನ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿರುವ ದಿ ಮಾಡರ್ನ್ ಆರ್ಟ್ ಕಲೆಕ್ಷನ್‌ ಆಪ್ ಟೆಟ್‌ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲ ನವ್ಯ ಚಿತ್ರಸಂಗ್ರಹಲಯಗಳಿಗಿಂತಲೂ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ನವ್ಯ ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕಾಗಿ ತಮ್ಮ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನೀಡಿದ್ದವು. FACT ಕೇಂದ್ರವು ಪ್ರವಾಸಿ ಬಹುಸ್ಟೋಟವರ್ಣಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನ ಸೇವೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ವಾಕರ್ ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಪ್ರಿ-ರೆಪಲ್ಟಿಸ್‌ ಸಂಗ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಸಿಡ್ನಿ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು 20ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಹಿಂದಿನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[174] ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾ ಹೋದರೆ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳ ಹೆಸರು ಬೆಳೆಯುತ್ತಲೇ ಹೊಗುತ್ತದೆ. ಕೆರಿ ಹ್ಯಾಂಡ್‌ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು 2008ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಸಮಕಾಲಿನ ಚಿತ್ರಗಳ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಕಟ್ಟಡವು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕೆಂದ್ರವಾಗಿ ಪುನಃ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕಲಾಕ್ರತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಔಡುಬನ್‌ ಅವರ ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.[175] ಹಲವಾರು ಕಲಾವಿದರೂ ಕೂಡ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಉದಾಹರಣೆಗೆ ವರ್ಣಕಾರರಾದ ಜಾರ್ಜ್ ಸ್ಟಬ್ಸ್‌ ಇವರು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ 1724ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬೆನ್ನಿಯಲ್‌ ಕಲಾ ಹಬ್ಬವು ಮಧ್ಯಸಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಿಂದ ನವೆಂಬರ್ ಕೊನೆಯವರೆಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಮೂರು ಬಗೆಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಅವೆಂದರೆ, ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ, ಇಲ್ಲಿ ವಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲಿನ ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಅದರಲ್ಲಿ ನೈಗೆಯ ಕಲೆಯನ್ನೂ ಕೂಡ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[176] ಇಲ್ಲಿ 2004ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಯೊಕೊ ಒನ್ ಅವರ ಕಲೆಯಾದ "ಮೈ ಮದರ್‌ ಇಸ್‌ ಬ್ಯೂಟಿಪುಲ್‌" ಎಂಬ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ನಗ್ನವಾದ ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದು ಮತ್ತು ಅಂಗಡಿ ಮುಂಗಟ್ಟುಗಳಿರುವ ಶಹರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಇರಿಸಿದ್ದು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗೆ ಗುರಿಯಾಯಿತು. ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಅಲ್ಲಿಯ ಕಾರ್ಯ ಮುಂದುವರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಯಿತು.
ಸಾಹಿತ್ಯ
ಡೆನಿಯಲ್‌ ಡೆಪೊಯ್‌, ವಾಷಿಂಗ್‌ಟನ್‌ ಇರ್ವಿಂಗ್‌ ಥಾಮಸ್ ದೆ ಕ್ವೆನ್ಸಿ, ಹರ್ಮಿನ್‌ ಮೆಲ್‌ವಿಲ್ಲೆ, ನಥಾನಿಯಲ್‌ ಹಾಥೋರ್ನ್‌, ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಡಿಕೆನ್ಸ್‌. ಗೆರಾಲ್ಡ್‌ ಮಾನ್ಲಿ ಹೋಪ್‌ಕಿನ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಹಗ್‌ ವಾಲ್‌ಪೂಲ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಾರರು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಇವರೆಲ್ಲರೂ ಸ್ಪಲ್ಟದಿನಗಳ ಕಾಲ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ವಾಸಮಾಡಿಯೇ ಹೊಗಿದ್ದಾರೆ. ಹಾವ್‌ಥ್ರೋನ್‌ ಲಿವರ್ಪೂ್ಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕಾದ ಪರವಾಗಿ ಪರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿ ಅವರ ಯೋಗಕ್ಷೇಮವನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ 1853 ರಿಂದ 1856ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವರು ಹಿಂದೆಂದೂ ಲಿವರ್‌ಪೂಲನ್ನು ಮೊದಲು ಬೇಟಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಜಂಗ್‌ ಅವರು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಉಜ್ವಲವಾದ ಕನಸನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ತನ್ನ ಒಂದು ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಅದನ್ನು ವಿಷ್ಲೇಶಿಸಿದ್ದಾರೆ.[177]
1960ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ಲಿವರ್ ಪೂಲ್ ಕವಿಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ದವಾಯಿತು. ಈ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ರೊಗರ್‌ ಮೆಕ್‌ಗೊ ಮತ್ತು ಸದ್ಯ ಮರಣಿಸಿದ ಅಡ್ರಿಯನ್‌ ಹೆನ್ರಿಯವರೂ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. 1967ರಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಹೆನ್ರಿ, ಮ್ಯಾಕ್ ಗೊ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಯಾನ್ ಪ್ಯಾಟರ್ನ್ ಇವರಿಂದ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಕವನ ಸಂಕಲನವಾದ ಮರ್ಸಿ ಸೌಂಡ್‌ ನ ಸುಮಾರು 500,000 ಪ್ರತಿಗಳು ಮಾರಾಟವನ್ನು ಕಂಡವು.
ಹೆಲನ್‌ ಪಾರೆಸ್ಟರ್‌ ಎಂಬ ಕಾವ್ಯನಾಮದಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಿರುವ ಜೂನ್ ಬಾಟಿಯಾ ಅವರು ಹಲವಾರು ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಲಿವರ್‌ಪೂಲಿನ ಮೇಲೆ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮತ್ತು ಅವರ ಆತ್ಮಕಥನವಾದ ಟೊಪೆನ್ಸ್‌ ಟು ಕ್ರಾಸ್ ದಿ ಮರ್ಸಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಮುಂದಿನ ಭಾಗಗಳಲ್ಲೂ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರದರ್ಶನ ಕಲೆಗಳು
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಕಲೆಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಇವು ಹಲವಾರು ವಾರ್ಷಿಕ ನಾಟಕ ಹಬ್ಬಗಳಾದ , ಲಿವರ್‌ಪೂಲಿನ ಪ್ರಧಾನ ಚರ್ಚ್‌‌ನ ಒಳಗಡೆ ನಡೆಯುವ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಶೇಕ್ಸ್ಪಿಯರ್ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸೆಂಟ್‌ ಜೆಮ್ಸ್‌ ಹುದೋಟದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಬೆಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ಹೊಸ ರಂಗಮಂದಿರದ ಎವ್ರಿವರ್ಡ್‌ ಹಬ್ಬ್ಗಗಳಲ್ಲಿ, ದೇಶದ ನಾನಾಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದೇ ನಮುನೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.[178] ಫಿಸಿಕಲ್‌ ಫೆಸ್ಟ್‌, ಇದು ಒಂದು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಹ್ಯ ರಂಗಮಂದಿರದ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ ಇದನ್ನು ಥೆಮಿಸ್‌ನವರು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ವಾರ್ಷಿಕ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಜಾನ್ ಮೂರ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ನಾಟಕ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು LIPA ವಿಭಾಗಗಳು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ[179] ಮತ್ತು ಇವು ನಗರದಲ್ಲಿನ ಇನ್ನೂ ಹಲವಾರು ರಂಗಮಂದಿರಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಎಂಪಾಯರ್‌, ಎವರಿಮ್ಯಾನ್, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಪ್ಲೆಹೌಸ್‌, ನೆಪ್ಚೂನ್‌, ರಾಯಲ್ ಕೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಯುನಿಟಿ ರಂಗಮಂದಿರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಎವರಿಮ್ಯಾನ್ ಮತ್ತು ಪ್ಲೆಹೌಸ್‌ಗಳು ಒಂದೇ ಕಂಪನಿಯ ಎರಡು ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿವೆ.[180][181] ಎರಡೂ ವಿಭಾಗಗಳೂ ಅವರ ಸ್ವಂತ ಉತ್ಪಾದನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.[182]
ಶಿಕ್ಷಣ
ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವು ವಿವಿಧ ನಮೂನೆಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಜಾತ್ಯಾತೀತ ದೇಶಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡು, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ಜ್ಯೂಯಿಶ್, ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಚರ್ಚ್‌ಗಳೆಲ್ಲದರಿಂದಲೂ ಬೆಂಬಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಶಿಕ್ಷಣವು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಲಭ್ಯವಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಉಪಲಬ್ದವಿರುವದಿಲ್ಲ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮಹತ್ವದ ಈ ಮೊದಲಿನ ಶಾಲೆಯು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬ್ಲೂ ಕೋಟ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಗಿದ್ದು, 1708 ರಲ್ಲಿ ಧರ್ಮಾರ್ಥ ಸೇವಾ ಶಾಲೆಯಾಗಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬ್ಲೂ ಕೋಟ್ ಶಾಲೆಯು ಇಡೀ ನಗರದಲ್ಲಿಯೇ ಶೇಕಡಾ ನೂರರಷ್ಟು ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಶಾಲೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಜಿಸಿಎಸ್‌ಇ(GCSE) ಯ A*-C ದರ್ಜೆಯ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದಿದ್ದು, ಜಿಸಿಎಸ್‌ಇ(GCSE) ಫಲಿತಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ ದೇಶದ್ಲಲಿಯೇ ಮೂವತ್ತನೇ ಅತ್ಯತ್ತಮ ಶಾಲೆಯೆಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ಸರಾಸರಿ ಅಂಕಗಳಿಕೆಯು A/AS ಶ್ರೇಣಿಯ 1087.4 ರಷ್ಟು ಇರುತ್ತದೆ.[183] ಇನ್ನಿತರ ಗಮನೀಯವಾದ ಜ್ಯೇಷ್ಠ ಶಾಲೆಗಳೆಂದರೆ, 1840 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಕಾಲೆಜ್ ಮತ್ತು 1620 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಮರ್ಚೆಂಟ್ ಟೇಲರ್ ಸ್ಕೂಲ್.[184] ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಇನ್ನೊಂದು ಮುಖ್ಯ ಶಾಲೆಯು, ನಗರದ ವೆಸ್ಟ್ ಡರ್ಬಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಸೇಂಟ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕ ವ್ಯಾಕರಣ ಶಾಲೆಗಳಾದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ಮತ್ತು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಕಾಲೇಜಿಯೇಟ್ ಗಳು 1980 ರಲ್ಲಿ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟವು. ಆದರೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ನಿಖರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವುಗಳು ಇಂದಿಗೂ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿವೆ. ಬೆಲ್ಲೆರೈವ್ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಕಾಲೇಜು 2007 ರಲ್ಲಿ ಜಿಸಿಎಸ್‌ಇ ಫಲಿತಾಂಶದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಗರದಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಮೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ,ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಜಾನ್ ಮೋರಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹೋಪ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ. ಎಡ್ಜ್ ಹಿಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷಕರ ತರಬೇತಿ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಎಡ್ಜ್ ಹಿಲ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಈಗ ಇದು ನೈರುತ್ಯ ಲಾನ್ಸ್‌ಶೈರ್‌ನ ಓರ್ಮ್‌‌ಸ್ಕಿರ್ಕ್‌ ಎಂಬಲ್ಲಿದೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಪರ್ಫಾರ್ಮಿಂಗ್ ಆಟ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆಯ(LIPA) ಮೂಲವೂ ಕೂಡಾ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆಗಿದೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು 1881ರಲ್ಲಿ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು. 1884ರಲ್ಲಿ ಫೆಡರಲ್ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಯಿತು. 1903 ರಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ಮಸೂದೆ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಚಾರ್ಟರ್‍ ಮೂಲಕ ಇದು ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವಾಗಿ ತನ್ನದೇ ಪದವಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿತು. ಇದು ಬಯೋಕೆಮೆಸ್ಟ್ರಿ,ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಚರ್,ಸಿವಿಕ್ ಡಿಸೈನ್,ವೆಟರ್ನರಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಾಗರ ಆದ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಸಮಾಜ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಪದವಿ ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಮೊತ್ತಮೊದಲ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವಾಗಿದೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹೋಪ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು, ಈ ಹಿಂದೆ 1844 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿದ್ದ ಮೂರು ಕಾಲೇಜುಗಳನ್ನು ವಿಲೀನಗೊಳಿಸಿ ರಚಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು 2005 ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವೆಂಬ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದು ಕೇವಲ ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವಾಗಿತ್ತು.[185] ಇದು ಚೈಲ್ಡ್‌ವಾಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಟಾಗಾರ್ಟ್ ಅವೆನ್ಯೂದ ಎರಡೂ ಕಡೆಯಲ್ಲಿ ಇತ್ತು ಮತ್ತು ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗವಾದ ಕಾರ್ನರ್‌ಸ್ಟೋನ್‌ನಲ್ಲಿ ದ್ವಿತೀಯ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ಹೊಂದಿತ್ತು.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಟ್ರೋಲಿಕಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್, ಇದು ವಾಣಿಜ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ನೀಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇಂದು ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಯುಕ್ತವಾಗಿ ಪದವಿ ನಂತರದ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಯುತವಾದ, ಹಗೆತನ ವಿರೋಧಿ ಸಂಪುಟ ಹೊಂದಿರುವ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಜಾನ್ ಮೂರಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಈ ಮೊದಲು ಪಾಲಿಟೆಕ್ನಿಕ್ ಆಗಿತ್ತು ಮತ್ತು 1992 ರಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯತೆ ಗಳಿಸಿತು. ಲಿಟ್ಲ್‌ವುಡ್ಸ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಪೋಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ರಿಟೇಲ್ ಗ್ರೂಪ್‌ನ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾದ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪೋಷಕರಾದ ಸರ್ ಜಾನ್ ಮೂರಸ್ ಅವರ ಹೆಸರಿನಿಂದಲೇ ಈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಮೊದಮೊದಲು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನಿಂದ ಆಡಳಿತ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗೊಳಪಡುತ್ತಿತ್ತು.
ಈ ನಗರವು ಲಿವರರಪೂಲ್ ಕಮ್ಯುನಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್ ಎಂಬ ಮತ್ತೊಂದು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಇದು ಬರ್ಟೋನ್ ಮನೋರ್‍, ಮತ್ತು ವ್ಹಿರೋನ್ ಪೆನಿನ್‌ಸುಲಾದಲ್ಲಿನ ಬರ್ಟೋನ್ ಹತ್ತಿರದ, ಹಿರಿಯರ ವಸತಿ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಕಾರ್ಯಾಚರಿಸುತ್ತದೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಜೆವಿಷ್ ಸ್ಕೂಲ್‌ಗಳಿವೆ. ಎರಡೂ ಕಿಂಗ್ ಡೇವಿಡ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌ಗೆ ಸೇರಿದ್ದಾಗಿದೆ. ಕಿಂಗ್ ಡೇವಿಡ್ ಸ್ಕೂಲ್, ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ಗಳು ಹೈ ಸ್ಕೂಲು ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ ಡೇವಿಡ್ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಕಿಂಗ್ ಡೇವಿಡ್ ಕಿಂಗರ್‌ಗಾರ್ಟನ್ ಕೂಡಾ ಇದೆ ಮತ್ತು ಹರಾಲ್ಡ್‌ ಹೌಸ್‌ನ ಸಮುದಾಯ ಕೇಂದ್ರದ ಲಕ್ಷಣ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಕೂಲ್‌ಗಳು,ಚೈಲ್ಡ್‌ವಾಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಹರಾಲ್ಡ್‌ ಹೌಸ್‌ನ ಆಧಾರದ ಮೇಲಿರುವ ಕಿಂಗ್ ಡೇವಿಡ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌ ಮೂಲಕ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಸಿನಗೋಗ್ ಚೈಲ್ಡ್ವಾಲ್ ಸಿನಾಗೋಗ್ ನ ನಂತರದ ಬಾಗಿಲಂತೆ ಗುರುತಿಸಬಹುದು.
ಕ್ರೀಡೆ
ಎವರ್ಟನ್ನ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ಲಬ್ ಮತ್ತು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಎಫ್.ಸಿಗೆ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರವು ತಾಯ್ನೆಲವಾಗಿದೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರವು 1888 ರಲ್ಲಿ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಲೀಗ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ನಂತರದಿಂದ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ನ ಉನ್ನತ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಏಕೈಕ ನಗರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಎರಡೂ ನಗರಗಳ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಕ್ರೀಢಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಆಟ ಆಡುತ್ತವೆ. ಎವರ್ಟನ್ ಮತ್ತು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ಗಳೆರಡೂ 1992 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ದಿನದಿಂದ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್ ಪಂದ್ಯ ಆಡುತ್ತಿವೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಎರಡು ವೃತ್ತಿಪರ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಎವರ್ಟನ್ ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳು 1878ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದವು ಮತ್ತು 1892 ರ ವರೆಗೆ ಗುಡಿಸನ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಡಿದವು. ಯಾವಾಗ ಇವುಗಳು ಆನ್‌ಫೀಲ್ಡ್ ಮೈದಾನದಿಂದ ಸ್ಥಳಾಂತರವಾಯಿತೋ, ಆಗ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೊಸ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಕ್ಲಬ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ಎವರ್ಟನ್, ಒಂಬತ್ತು ಬಾರಿ ಲೀಗ್ ಛಾಂಪಿಯನ್ ಆಯಿತು ಮತ್ತು ಐದು ಬಾರಿ ಎಫ್ ಎ ಕಪ್ ಹಾಗೂ ಒಂದು ಬಾರಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಕಪ್ ವಿನ್ನರ್‍ ಆಯಿತು.[186] ಅದರ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕರು ಹ್ಯಾರಿ ಕ್ಯಾಟರಿಕ್ ಮತ್ತು ಹೋವಾರ್ಡ್ ಕೆಂಡಾಲ್ ಅವರುಗಳು. ಹಲವು ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಆಟಗಾರರು ಎವರ್ಟನ್ ಅಂಗಿಯನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇವರುಗಳು, ಡಿಕ್ಸಿ ಡೀನ್(ಯಾರು ಒಂದೇ ಲೀಗ್‌ನಲ್ಲಿ 60 ಗೋಲ್ ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೋ ಅವರು),ಟಾಮಿ ಲಾವ್ಟನ್, ಬ್ರೇನ್ ಲಾಬೋನ್, ರೇ ವಿಲ್ಸನ್, ಅಲನ್ ಬಾಲ್ (ಯಾರು 1966 ರಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ವಿಶ್ವ ಕಪ್ ಗೆಲ್ಲುವ ಅರ್ಹತೆ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೋ ಅವರು), ನೆವಿಲ್ಲೇ ಸೌತ್‌ಹಾಲ್, ಆಂಡಿ ಗ್ರೇ, ಗ್ರೇ ಲೈನ್‌ಕರ್‍, ಆಂಡ್ರೇ ಕಾಂಚೆಲ್ಕಿಸ್, ಡೇವ್ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್ ಮತ್ತು ವೇನ್ ರೂನೇ ಅವರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
18 ಲೀಗ್ ಟೈಟಲ್‌ಗಳನ್ನು, ಏಳು ಎಫ್ ಎ ಕಪ್, ಏಳು ಲೀಗ್ ಕಪ್, ಐದು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಕಪ್ಮತ್ತು ಮೂರು ಯುಇಎಫ್‌ಎ ಕಪ್‌ಗಳನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವುದರ ಮೂಲಕ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ತಂಡವು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ತಂಡದಲ್ಲಿಯೇ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿ ತಂಡಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳು 1892 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡವು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಪೂರ್ತಿ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು, ತಾವು ಹುಟ್ಟುವ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಪಡೆದುಕೊಂಡ ಆನ್‌ಫೀಲ್ಡ್ ಮೈದಾನದಲ್ಲೇ ಕಳೆದವು. ಇದು ಮೊದಲು ಎವರ್ಟನ್ ತಂಡಕ್ಕೆ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಹಿಂದೆ ಇದೇ, ಎವರ್ಟನ್ನ ತಾಯ್ನೆಲವಾಗಿತ್ತು. ಲಿರ್‌ಪೂಲ್, 1962 ರ ವರೆಗೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ನ ತುತ್ತತುದಿಯ ಸ್ಥಾನಮಾನದಲ್ಲಿತ್ತು. ಮತ್ತು ಬಿಲ್‌ ಶಾಂಕ್ಲಿ, ಬೋಬ್ ಪೈಯಸ್‌ಲಿ,ಜೋ ಫಾಗನ್, ಕೆನ್ನಿ ಡಾಲ್ಗ್ಲಿಷ್(ಇವರು ಕ್ಲಬ್‌ನ ತಂಡದಲ್ಲಿ ಆಟಗಾರರೂ ಕೂಡಾ ಆಗಿದ್ದರು), ಗರಂಡ್ ಹೌಲಿಯರ್‍, ರಫೀಲ್ ಬೆನಿಟೆಝ್ ಮತ್ತು ರೋಯ್ ಹೋಡ್ಸನ್ ಅವರುಗಳಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಪ್ರಸಿದ್ದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆಟಗಾರರು,ಬಿಲ್ಲಿ ಲಿಡ್ಡೆಲ್, ಇಯಾನ್ ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್, ರೋಜರ್ ಹಂಟ್, ರೋನ್ ಯೀಟ್ಸ್, ಎಮ್ಲಿನ್ ಹ್ಯೂಜಸ್, ಕೆವಿನ್ ಕೀಗನ್, ಇಯಾನ್ ರಶ್, ಗ್ರೀಮ್ ಸೌನೆಸ್, ರೋಬ್ಬೀ ಫೌಲರ್‍,ಮತ್ತು ಸ್ಟೆವನ್ ಗೆರಾರ್ಡ್ ಅವರುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಆದಾಗಿಯೂ ಕ್ಲಬ್, 1985 ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ದುರ್ಘಟನೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. ಬೆಲ್ಜಿಯಮ್‌ನ ಬ್ರುಸ್ಸೆಲ್‌ನ ಹೇಸೆಲ್ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ, ಯುರೊಪಿಯನ್ ಕಪ್ ಫೈನಲ್ ಪಂದ್ಯ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಢಾಂಗಣದ ಮೇಲ್ಗಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಪಂದ್ಯ ವೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದ 39 ವೀಕ್ಷಕರ ದುರ್ಮರಣ ನಡೆಯಿತು.(ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಕೂಡಾ ಜೆವೆಂಟಸ್ ಬೆಂಬಲಿಗರಾಗಿದ್ದರು) ಮತ್ತು ಇದರಿಂದಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನ ಐದು ವರ್ಷಗಳಿಗಾಗಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಆವೃತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. (ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ತಂಡವು ಇನ್ನೊಂದು ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಕಾಯಬೇಕಾಯಿತು ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳು ಪುನಃ ಸೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು). ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ನಂತರ 94 ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು, ಶೆಫೀಲ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಹಿಲ್ಸ್‌ಬೊರೋ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಎಫ್ ಎ ಕಪ್ ಫೈನಲ್ ಪಂದ್ಯದ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ನುಜ್ಜುಗುಜ್ಜಾಗಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು. ಈ ದುರಂತವು, 1990 ರ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ವಿಭಾಗದ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿನ ನಿಂತುಕೊಂಡು ವೀಕ್ಷಿಸುವ ಎತ್ತರದ ಮೇಲ್ಗಟ್ಟುಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವ ಶೀಪಾರಸ್ಸಿನ ವರದಿಯನ್ನು ಟೇಲರ್ ಅವರು ಸಲ್ಲಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.
ಇಪ್ಪತ್ತೊಂದನೇ ಶತಮಾನ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಎರಡೂ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆಧಾರದ ಕ್ಲಬ್ಬುಗಳು ಹೊಸ ಮೈದಾನಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡವು. ಲಿವರ್ಪೂಲ್, ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಗಾಗಿ ಸ್ಟಾನ್‌ಲೇ ಪಾರ್ಕ್ ಬಳಿ ಹೊಸ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ ರಚಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಜನೆ ಹಾಕಿತು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎವರ್ಟನ್, ಕಿಂಗ್ ಡೊಕ್‌‍ನ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟದಿಂದ ಅದನ್ನು ಸ್ಥಾನಪಲ್ಲಟಗೊಳಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಂಧರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಕಿರ್ಕ್‌ಬೈನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಮೈದಾನ ರಚಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ಥಳ ಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿತ್ತು.
2007ರಲ್ಲಿ ನಗರಕ್ಕೆ,ಎವರ್ಟನ್ ಟೈಗರ್ ತಂಡದ ಪ್ರವೇಶದೊಂದಿಗೆ ವೃತ್ತಿಪರ ಬಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್‌ನ ಆಗಮನವಾಯಿತು. ಎವರ್ಟನ್ ಟೈಗರ್ ತಂಡವನ್ನು ಈಗ ಮೆರ್ಸೆ ಟೈಗರ್ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರಪ್ರಥಮವಾಗಿ ಈ ತಂಡ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ಲೀಗ್ ಆಡಿತು. ಕ್ಲಬ್ಬು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಎವರ್ಟನ್ ಎಫ್ ಸಿ ಯೊಂದಿಗೆ ಸಹಯೋಗ ಹೊಂದಿತ್ತು ಮತ್ತು ಟೋಕ್ಸ್‌ಟೆಥ್ ಟೈಗರ್ ಗಳ ಯುವಜನ ಅಭಿವೃದ್ದಿ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ 1,500 ಯುವ ಜನರನ್ನು ತಲುಪುತ್ತಿತ್ತು.[187] 2007–08 ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಟೈಗರ್‌ಗಳು, ಹೊಸದಾಗಿ ರಚಿಸಲಾದ ಎಖೋ ಅರೇನಾದಲ್ಲಿ ಆಡುವ ಮೊದಲು, ಗ್ರೀನ್‌ಬ್ಯಾಂಕ್ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಅಕ್ಯಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟನ್ ಟಾಪ್ ಲೀಗ್ ಆಡಿದವು. 2009–10 ನೇ ಸಾಲಿನ ನಂತರ ಎವರ್ಟನ್ ಎಫ್ ಸಿ ಯು, ಟೈಗರ್‌ಗಳಿಂದ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಧನಸಹಾಯವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಮೆರ್ಸೆ ಟೈಗರ್ಸ್ ಎಂಬುದಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಅವುಗಳ ಸಮೀಪದ ವೃತ್ತಿಪರ ಸ್ಪರ್ಧಿಗಳೆಂದರೆ, ಛೆಸ್ಟರ್‌ನ ಆಚೆಗಿರುವ ಛೆಸ್ಟರ್‍ ಜೆಟ್ಸ್ ತಂಡವಾಗಿದೆ.18 miles (29 km)
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ದೇಶೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಪಂದ್ಯವು ಲಾನ್‌ಶೈರ್‍ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಕ್ಲಬ್ ಜೊತೆಗೆ ಆಗಾಗ ಆಡಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಲಾನ್‌ಶೈರ್‍ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಕ್ಲಬ್, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಐಗ್‌ಬರ್ತ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಕ್ಲಬ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಪಂದ್ಯ ಎದುರಿಸುತ್ತದೆ.
ಸೆಪ್ಟೋನ್‌ನ ನೆರೆಯ ಪೌರಗ್ರಾಮವಾದ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಉತ್ತರಕ್ಕಿರುವ ಐನ್‌ಟ್ರೀ ರೇಸ್‌ಕೋರ್ಸ್ ಸ್ಥಳವು ಪ್ರಸಿದ್ದ ಕುದುರೆ ಓಟದ ಪಂದ್ಯ,ಗ್ರಾಂಡ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಪಂದ್ಯಗಳಿಗೆ ತಾಯ್ನೆಲವಾಗಿದೆ. ಇದು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಎಪ್ರಿಲ್‌ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಪ್ರಸಿದ್ದ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುದುರೆ ಓಟದ ಪಂದ್ಯ ಸ್ಥಳವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕುದುರೆ ರೇಸಿಗೆ ಹೊರತಾಗಿ,1950 ಮತ್ತು 1960ರ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಗ್ರಾಂಡ್ ಪ್ರಿಕ್ಸ್ ಒಳಗೊಂಡು, ವಾಹನಗಳ ರೇಸು(ಓಟದ ಪಂದ್ಯ) ಕೂಡಾ ಆಯೋಜನೆಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ವ್ಹೇವರ್‌ಟ್ರೀ ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ ಸೆಂಟರ್‌ನ ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹ್ಯಾರಿಸ್ ಕೂಡಾ ಒಂದು ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ ಕ್ಲಬ್ ಆಗಿದೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್, ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅದರಲ್ಲಿ ಜಾನ್ ಕೋಂಟೆ, ಅಲಾನ್ ರುಡ್‌ಕಿನ್ ಮತ್ತು ಪೌಲ್ ಹೋಡ್ಕಿನ್‌ಸನ್ ಅವರುಗಳು ಉನ್ನತ ಪರಿಣಿತಿ ಹೊಂದಿ ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿರುವ ಬಾಕ್ಸರ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಪಾರ್ಕ್ ರೋಡ್ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ ಕೇಂದ್ರವು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ದಿ ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸ್ವಿಮ್ಮಿಂಗ್ ಕ್ಲಬ್ಬು ಕಳೆದ 11 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 8, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಪೀಡೋ ಲೀಗ್ ಛಾಂಪಿಯನ್ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಗೆದ್ದಿವೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಟೆನ್ನಿಸ್ ಅಭಿವೃದ್ದಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಯುಕೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಅತಿದೊಡ್ಡದಾದ ವ್ಹೇವರ್‌ಟ್ರೀ ಟೆನ್ನಿಸ್ ಸೆಂಟರ್‌ನ ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[188] ರೆಡ್ ಟ್ರೈಯಾಂಗಲ್ ಕರಾಟೆ ಕ್ಲಬ್‌ಗೆ ಕೂಡಾ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ತಾಯ್ನೆಲವಾಗಿದೆ. ರೆಡ್ ಟ್ರೈಯಾಂಗಲ್ ಕರಾಟೆ ಕ್ಲಬ್, ಇದು 1990 ರಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಪಟ್ಟುಗಳ ಕುರಿತು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ ಮತ್ತು ಸಂಡರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಶೊಟೊಕನ್ ಛಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್ ಜಯಗಳಿಸಿದೆ. ಲುಮಿನರೀಸ್‌ಗಳು; ಸೆನ್ಸೀ ಕೆನೋಸ್ಯೂಕ್ ಎನೋಡಾ, ಸೆನ್ಸೀ ಫ್ರಾಂಕ್ ಬ್ರೆನ್ನನ್, ಸೆನ್ಸೀ ಓರ್ಮಿ ವ್ಹೀಸ್, ಸೆನ್ಸೀ ಡೆಕೆಲ್ ಕೆರೆರ್‍, ಸೆನ್ಸೀ ಆಂಡಿ ಶೆರ್ರೀಸ ಮತ್ತು ಸೆನ್ಸೀ ಟೆರ್ರೀೋ ಓನಿಯಲ್ ಅವರುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇವರೆಲ್ಲರೂ ತಮ್ಮ ವಿವಿಧ ಪಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ದರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ರುಗ್‌ಬೈ ಲೀಗ್ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಹವ್ಯಾಸಿ ಜನರಿಗಾಗಿ ನಗರದಲ್ಲೇ ಏರ್ಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ವೃತ್ತಿಪರ ತಂಡಗಳ ಕೊನೆಯ ಹೆಸರು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ನಗರದ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಇದು 1960 ರಿಂದಲೇ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ರಗ್ಬಿ ಯೂನಿಯನ್, 1857 ರಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ಲಬ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದಂದಿನಿಂದಲೇ ನಗರದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿಯೇ ಅತಿ ಹಳೆಯದಾದ ಕಾಲ್ಚೆಂಡು ತಂಡವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ. ಅವುಗಳು 1986 ರಲ್ಲಿ, ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸೇಂಟ್ ಹೆಲೆನ್ಸ್ ನಿಂದ ಸೇಂಟ್ ಹೆಲೆನ್ಸ್ ಆರ್‌ಯುಎಫ್‌ಸಿ ಯೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಂಡಿತು.[189] ಸೆಪ್ಟೋನ್‌ನ ಬ್ಲಂಡೆಲ್‌ಸ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ವ್ಹಾಟರ್‌ಲೂ ರಗ್ಬಿ ಕ್ಲಬ್ ಅಸ್ಥಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು 1882 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಈಗ 2 ನೇ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಿಯ ಲೀಗ್ ಪಂದ್ಯ ಆಡುತ್ತಿದೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್, ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಈಗಲೂ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕ್ರೀಢೆಯಾದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಬೇಸ್‌ಬಾಲ್ ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್-ವ್ಹಾಲ್ಸ್ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿ ಎರಡು ವರ್ಷಕ್ಕೊಮೆ ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕಾರ್ಡಿಫ್ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿದೆ. ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಟ್ರೋಜಾನ್ಸ್‌ಗಳು ಯುಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಸ್ಥಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದಾದ ಬೇಸ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ಲಬ್ ಆಗಿದೆ.
ದಿ ರಾಯಲ್ ಲಿವರ್ ಪೂಲ್ ಗೋಲ್ಫ್ ಕ್ಲಬ್ ವೈರಾಲ್ ಪೆನಿನ್‌ಸುಲಾದ ಹೋಯ್‌ಲೆಕ್ ನಗರದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಸ್ತಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಮುಕ್ತ ಛಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು 2008ರ ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ. 1983ರಲ್ಲಿ ವ್ಹಾಕರ್‍ ಕಪ್ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಕೂಡಾ ಇದು ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು.
ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳು
ತಮ್ಮ ಭೂಮಾಲೀಕನ ವಿರುದ್ಧದ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯದ ಕಾರಣದಿಂದ ಎವರ್ಟನ್ ನಿರ್ಗಮಿಸಿದ ನಂತರದಲ್ಲೇ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಲುವಾಗಿ ಕ್ಲಬ್ ರಚನೆಯಾದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 1892ರಿಂದ ಆನ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆಡಲಾರಂಭಿಸಿತು. 1970ರಿಂದ ಮೈದಾನವು ಪೂರ್ಣಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣವಾಗತೊಡಗಿದ್ದರೂ ಲಿವರ್ ಪೂಲ್ ಸುಮಾರು 116 ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದರೂ ಇನ್ನೂ ಆಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತಿದ್ದು 1992ರ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಪ್ರಮುಖ ಆಸನಗಳ ಸೇವೆಗಳು ಮಾತ್ರ ಲಭ್ಯವಿತ್ತು. ಸ್ಪಿಯೋನ್ ಕಾಪ್ (1994/1995ರ ವೇಳೆಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಕೂರಬಲ್ಲ ವೇದಿಕೆಯಾಗಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿತ್ತು) ಬಯಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಇದರ ಮಹಡಿಗಳ ಮೇಲೆ ನೆರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಅಭಿಮಾನಿ ಜನರ ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ಇದು ಜಗತ್ತಿನಾಧ್ಯಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಆನ್‌ಫೀಲ್ಡ್ 4 ನಕ್ಷತ್ರಗಳ ಯುಇಎಫ್‌ಎ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಡಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದು ಇದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 45,000 ವೀಕ್ಷಕರು ಆರಾಮವಾಗಿ ಆಸೀನರಾಗಬಲ್ಲ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪುಟ್ಟದಾದ ಹಳೆಯ ಕಟ್ಟಡಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಪೂರ್ಣ ಹೆಗ್ಗುರುತಾಗಿದೆ. ಲಿವರ್‌ಫೂಲ್ ಕ್ಲಬ್ ಕೂಡಾ ಮಲ್ಟಿಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಯುವಆಟಗಾರರ ಟ್ರೈನಿಂಗ್ ಸೌಲಭ್ಯದ ದಿ ಅಕಾಡೆಮಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
1892ರಲ್ಲಿ ಆನ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ನ್ನು ಬಿಟ್ಟ ನಂತರ ಎವರ್ಟನ್ ಸ್ಟಾನ್ಲೆ ಪಾರ್ಕ್‌ನ ಎದುರುಬದಿಗಿದ್ದ ಗೂಡಿಸನ್ ಪಾರ್ಕ್‌ಗೆ ನಡೆದಿತ್ತು. ಗೂಡಿಸನ್ ಪಾರ್ಕ್ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನ ಫೂಟ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿತ್ತು. ಮೋಲಿನ್ಯೂಕ್ಸ್ ( ವೋಲ್ವ್‌ನ ಮೈದಾನ) ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಮೊದಲೇ ತೆರೆದಿದ್ದು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಇನ್ನೂ ಕೂಡಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ. ನ್ಯೂ ಕ್ಯಾಸಲ್‌ನ ಸಂತ ಜೇಮ್ಸ್ ಪಾರ್ಕ್ 1892ರಲ್ಲಿ ಉದ್ಘಾಟನೆಗೊಂಡಿದ್ದು ಆಟದ ಮೈದಾನಕ್ಕಿಂತ ತುಸು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿತ್ತು. ಸ್ಕಾಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮಾತ್ರ ಆಧುನೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮೈದಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಗೂಡಿಸನ್ ಪಾರ್ಕ್ ಉದ್ಘಾಟನೆಯಾದ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಸೆಲ್ಟಿಕ್ ಪಾರ್ಕ್ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಉದ್ಘಾಟನೆಗೊಂಡ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೇ ರೇಂಜರ್‌ಗಳು 1887 ರಲ್ಲಿ ಇಬ್ರಾಕ್ಸ್‌ನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸಿದರು. ಸುಮಾರು 3000 ಪೌಂಡ್ಗಳಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ವಿನಿಯೋಗಿಸಿ ಮೈದಾನವನ್ನು ರಚಿಸಿ ಅದರ ಮೂರು ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನೇರವಾದ ಆಸನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಡನೆ ಮೀರ್ ಗ್ರೀನ್‌ನಲ್ಲಿ ಎವರ್ಟನ್ ಅದ್ಭುತವಾದ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ತೋರಿತು. ಶ್ರೀಯುತ ಬಾರ್ಟನ್ ಅವರು552 ಪೌಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ 4½ ಚದರ ಅಡಿ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವುಳ್ಳ ಭೂಮಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ವಾಲ್ಟನ್‌ನ ಕೆಲ್ಲಿ ಸಹೋದರರು 1460 ಪೌಂಡ್ಗಳಷ್ಟು ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ 4000 ಜನರಿಗಾಗಿ ಎರಡು ತೆರೆದ ಆಸನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು ಮತ್ತು 3000 ಜನರಿಗಾಗಿ ಒಂದು ಮುಚ್ಚಿದ ಆಸನವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಇದರ ಹೊರತಾಗಿ ಜಾಹೀರಾತು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಇನ್ನೂ150 ಪೌಂಡ್, ಗೇಟ್ ಮತ್ತು ಶೆಡ್ ನಿರ್ಮಿಸಲು 132 ಪೌಂಡ್, 10 ಮತ್ತು 12 ತಿರುಗುಬಾಗಿಲು ಕಂಬಗಳು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ 715 ಪೌಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಬಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿದವು.
ತಕ್ಷಣವೇ ಮೈದಾನವು ಗೂಡಿಸನ್ ಪಾರ್ಕ್ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಹೊಂದಿ ಎಫ್ಎ(ಫೂಟ್‌ಬಾಲ್ ಎಸೋಸಿಯೇಶನ್)ನ ಲಾರ್ಡ್ ಕಿನ್ನೈರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ವಾಲ್‌ರಿಂದ 1892ರ ಆಗಸ್ಟ್ 24ರಂದು ವೈಭವದಿಂದ ಉದ್ಘಾಟನೆಗೊಂಡಿತು. ಆದರೆ, ಪಂದ್ಯದ ಬದಲಿಗೆ, 12,000 ಜನರು ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳ ಚಿಕ್ಕ ಸಭೆ ಮತ್ತು ಅನಂತರದಲ್ಲಿ ಜರುಗಿದ ಸಂಗೀತದ ಆಯ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಸುಡುಮದ್ದು ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿದರು. ಎವರ್ಟನ್ನ ಮೊದಲ ಆಟ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2, 1892ರಂದು ನಡೆದು, ಇದು ಬೋಲ್ಟನ್ ತಂಡವನ್ನು 4–2 ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿತು. ಈಗ ಅದು ಸುಮಾರು 40,000 ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೀಕ್ಷಕರೆಲ್ಲರೂ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರ ಪ್ರಧಾನ ಆಸನವ್ಯವಸ್ಥೆಯು 1970ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಪೂರ್ವದಲ್ಲೇ ನಿರ್ಮಾಣಗೊಂಡಿದ್ದು ಇತರ ಎರಡು ಆಸನವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಎರಡನೇ ಜಾಗತಿಕ ಯುದ್ಧದ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಪುನರ್ನವೀಕರಣಗೊಂಡಿತ್ತು.
ಈಗ ಎರಡೂ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಗಳನ್ನು ಹಿಂದಿನ ಸ್ಥಿತಿಗೇ ತರುವಂತಹ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಂಡಿದ್ದು ತಂಡಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಪುನರ್ಸ್ಥಾಪಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 2000ದಿಂದೀಚೆಗೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ, ಏಳು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಕೆಲಸಕಾರ್ಯಗಳು ಆರಂಭಗೊಂಡಿದ್ದು 60,000 ಆಸನಗಳುಳ್ಳ ಮತ್ತು 2014ರ ವೇಳೆಗೆ ಪೂರ್ಣವಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿರುವ ಹೊಸ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿತ್ತು.
1996ರಿಂದಲೇ ಎವರ್ಟನ್ ಹೊಸ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಂದ 2003ರಲ್ಲಿ ಕಿಂಗ್ಸ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ 55,000 ಆಸನಗಳುಳ್ಳ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಒತ್ತಾಯಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಯೋಜನೆಗಳೆಂದರೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯ ಗಡಿಯಿಂದಾಚೆಗಿರುವ ಕರ್ಬಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲ್ಪಡುವುದಾಗಿತ್ತು ಆದರೆ, ಅಭಿಮಾನಿ ಜನರಿಂದ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯದ ಸದಸ್ಯರಿಂದಾಗಿ ಇದೊಂದು ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ವಿಚಾರವಾಗಿ ದೃಢಗೊಂಡಿತು. ಇನ್ನೊಂದು ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾನ್ಲೆ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮುಂದೆ ಉದ್ಘಾಟನೆಗೊಳ್ಳಲಿರುವ ಹೊಸ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಎವರ್ಟನ್ ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಮೈದಾನವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತು ನಡೆದಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಎರಡೂ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳು ಕೂಡಾ ಮುಂದುವರೆಸಲಿಲ್ಲ.
ಮಾಧ್ಯಮ
ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನ್ನು ಆವರಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಐಟಿವಿ ಎಂದರೆ, ಐಟಿವಿ ಗ್ರಾನಡ. 2006ರಲ್ಲಿ ದೂರದರ್ಶನ ಕಂಪನಿಯು ತನ್ನ ಹೊಸ ವಾರ್ತಾಕಚೇರಿಯನ್ನು ರಾಯಲ್ ಲಿವರ್ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಳಿಸಿತು. ಗ್ರಾನಡದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವಾರ್ತೆಗಳು ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ವಾರ್ತಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ 1980 ಮತ್ತು 1990ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರಗೊಂಡಿತ್ತು.[190] ಬಿಬಿಸಿ ಕೂಡಾ ತನ್ನ ಹೊಸ ವಾರ್ತಾ ಕೊಠಡಿಯನ್ನು 2006 ರಲ್ಲಿ ಹಾನೋವರ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ತೆರೆದನು.
ಉತ್ಪಾದನಾ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಐಟಿವಿಯ ದೈನಂದಿನ ಸಂಚಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಾದ "ದಿಸ್ ಮಾರ್ನಿಂಗ್" ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಡಾಕ್‌ನ ಸ್ಟುಡಿಯೋಗಳಲ್ಲಿ 2002ರ ವರೆಗೆ ಬಹು ಬೇಡಿಕೆಯಿಂದ ಪ್ರಸಾರಗೊಳ್ಳೂತ್ತಿತ್ತು. ಗ್ರಾನಡಾದ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಗೆ ಶಾಪ್ ಎಂಬ ಶಾಪಿಂಗ್ ವಾಹಿನಿಯು ಇತ್ತು. 2002ರಲ್ಲಿ ಇದು ಮುಚ್ಚುವವರೆಗೂ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಇದು ನೀಡುತ್ತಿತ್ತು.
ದೂರದರ್ಶನ ತಯಾರಿಕಾ ಕಂಪನಿಯ ಲೈಮ್ ಪಿಕ್ಚರ್‌ಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಈಗ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಸೋಪ್ ಬ್ರೂಕ್ ಸೈಡ್ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಂಜ್ ಹಿಲ್ ನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದ್ದ ಹಿಂದಿನ ಮರ್ಸೀ ದೂರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ತಳಹದಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಚೆಸ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣಗೊಂಡ ಮತ್ತು 1995ರಲ್ಲಿ ವಾಹಿನಿ 4ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡ ಈಗಿನ ಸೋಪ್ ಒಪೇರ ಹಾಲಿಓಕ್ಸ್‌ನ್ನು ಕೂಡಾ ತಯಾರಿಸಿತು. ಈ ಮೂರೂ ಸರಣಿಗಳು ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಚೈಲ್ಡ್ವಾಲ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೇ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಚಿತ್ರೀಕರಣಗೊಂಡಿದೆ.
ನಗರವು ಬೆಳಗಿನ "ಡೈಲಿ ಪೋಸ್ಟ್" ಮತ್ತು ಸಂಜೆಯ "ಇಖೋ" ಎಂಬ ಎರಡು ದೈನಂದಿನ ವಾರ್ತಾಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಎರಡೂ ಕೂಡಾ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಮಿರ್ರರ್ ಗ್ರೂಪ್ ಎಂಬ ಒಂದೇ ಕಂಪನಿಯಿಂದ ಪ್ರಕಟಣೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಡೈಲಿ ಪೋಸ್ಟ್ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಉತ್ತರ ವೇಲ್ಸ್‌ ಸಹಿತ ವಿಸ್ತೃತವಾದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಹೋಗುತ್ತಿತ್ತು. ಯುಕೆ ಯ ಮೊದಲ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮಾತ್ರವಾಗಿದ್ದ ವಾರ್ತಾ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯಾದ ಸೌತ್‌ಪೋರ್ಟ್ ರಿಪೋರ್ಟರ್ (ಸೌತ್ ಪೋರ್ಟ್ ಮತ್ತು ಮರ್ಸಿ ರಿಪೋರ್ಟ್) ಕೂಡಾ ನಗರದುದ್ದಕ್ಕೂ ಪ್ರಕಟಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ವಾರ್ತಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿತ್ತು. ರೇಡಿಯೋ ಪ್ರಸಾರ ಕೇಂದ್ರಗಳೆಂದರೆ, ಬಿಬಿಸಿ ರೇಡಿಯೋ ಮರ್ಸಿಸೈಡ್, ಜ್ಯೂಸ್ ಎಫ್‌ಎಮ್ ಮತ್ತು ರೇಡಿಯೋ ಸಿಟಿ 96.7, ಸಿಟಿ ಟಾಕ್ 105.9 ಅಂತೆಯೇ, ಮ್ಯಾಜಿಕ್ 1548 ಕೂಡಾ. ಕೊನೆಯ ಮೂರು ರೇಡಿಯೋ ಕೇಂದ್ರಗಳು ರೇಡಿಯೋ ಸಿಟಿ ಟವರ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಗೊಂಡಿದ್ದು ನಗರದ ಎರಡು ಪ್ರಧಾನ ಚರ್ಚುಗಳು (ಕೆತಡ್ರಲ್) ದಿಗಂತದೆತ್ತರದಲ್ಲಿ ರಾರಾಜಿಸುತ್ತಿವೆ. ಮ್ಯಾಗಜಿನ್ "ನರ್ವ್" ಇಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಪುನರ್ವಿಮರ್ಷೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಸ್ವತಂತ್ರ ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಇಂಡಿಮೀಡಿಯಾ ಸಹ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹಲವು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲೂ ಸಹ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.[191] ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಈ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು.[9][192]
2008ರ ಎಮ್‌ಟಿವಿ ಯುರೋಪ್ ಸಂಗೀತ ಅವಾರ್ಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಅತಿಥೇಯ ನಗರವಾಗಿತ್ತು.
ಗಣ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು
ಲಿವರ್‌ಫೂಲ್ ಕುರಿತಾದ ಹೇಳಿಕೆಗಳು
- "ಲೈರ್‌ಪೋಲ್, ಅಲಿಯಾಸ್ ಲಿವರ್‌ಪೋಲ್, ಕಲ್ಲುಹಾಸಿನ ಪಟ್ಟಣ ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಚರ್ಚ್ ಇದೆ. ಇಲ್ಲಿ ರಾಜನು ಅರಮನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಹಾಗೂ ಡರ್ಬೆಯ ಅರ್ಲ್ ಕಲ್ಲಿನ ಮನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ. ಐರಿಶ್ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಬಂದಹಾಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದರು... ಲಿವರ್ ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಪೂರೈಸಿದ ಅವರು ಅಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಲಿವರ್ ಪೋಲ್‌ನಲ್ಲಿಯ ಉತ್ತಮ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಐರಿಷ್ ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುವವರು ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ನವರಾಗಿದ್ದಾರೆ..." – ಜಾನ್ ಲೆಲಾಂಡ್‌ (ಆಂಟಿಕ್ವಾರಿ), ಇಟಿನರಿ , c. 1536–39
- " ಲಿವರ್ ಪೂಲ್ ಇದು ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅದ್ಭುತಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು... ಕೆಲವೇ ಶಬ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸುವುದಾದರೆ ಇಂಗ್ಲಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಂಡನ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಅದರಂತೆ ಉತ್ತಮ ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸುಂದರ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನಗರವೆಂದರೆ ಇದೊಂದೆ." ಡೆನಿಯನ್ ಡೆಫೊ – ಎ ಟೂರ್ ಥ್ರೋ ದ ಹೋಲ್ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ ಆಫ್ ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್ , 1721–26
- "ಇಂಗ್ಲಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಾನು ನೋಡಿದ ಅತ್ಯಂತ ಶುಚಿಯಾದ, ಉತ್ತಮ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಒಂದು." – ಜಾನ್ ವೆಸ್ಲೆ. ಜರ್ನಲ್ , 1755
- "ನಾನು ಇಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ದುರ್ಬಾಗ್ಯವಂತರಿಂದ ಮುಖಬಂಗ ಅನುಭವಿಸಲು ಬಂದಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕಲ್ಲು ಕೂಡಾ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಜನರ ರಕ್ತದಿಂದ ಒದ್ದೆಯಾಗಿದೆ." ನಟ ಜಾರ್ಜ್ ಫ್ರೆಡರಿಕ್ ಕುಕ್ (1756–1812) ಲಿವರ್‌ಫೂಲ್ ಭೇಟಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಈತ ಕುಡಿದು ಒಂದು ವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಹತ್ತಿದ್ದಕ್ಕೆ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತವಾದಾಗ ಲಿವರ್ ಫೂಲ್ ಕುರಿತಾಗಿ ಈ ರೀತಿಯ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದ.[193]
- "ಈ ನಗರವು ನೀರಿನ ಮೇಲೆ ನಿಂತ ಇನ್ನೊಂದು ವೆನಿಸ್ ನಗರದಂತಿದೆ. ಅಲ್ಲಿಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಲೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಸಂತಸಪಡಿಸುವ ಹಾಗೂ ಅದ್ಭುತ ಪರಿವಾರದ ಹಾಗೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರಾಜ ಮನೆತನದ ಹೆಮ್ಮೆಯನ್ನು ಕಾಣುವ ಬಯಕೆಯುಳ್ಳವರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ... ಈ ಹಳ್ಳಿಯು, ಈಗ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗುವ ಎಲ್ಲ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನೂ ಹೊಂದಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಇದು ಒಂದು ಯಾವತ್ತೂ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುವಂತಹ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಜನಮಾನಸದಲ್ಲಿ ಬಿತ್ತಿದೆ." ಥಾಮಸ್ ಎರ್ಸ್ಕೈನ್, 1st ಬ್ಯಾರೂನ್ ಎರ್ಸ್ಕಿನ್, 1791
- "ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಹೆಚ್ಚುಗಾರಿಕೆ ಏನೆಂದರೆ ಅದು ನನ್ನೆಲ್ಲ ನಿರೀಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಸುಳ್ಳಾಗಿಸಿ ಅದರ ಸತ್ಯತೆಯು ಹೆಚ್ಚುಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ."-ಪ್ರಿನ್ಸ್ ಆಲ್ಬರ್ಟ್, ಭಾಷಣ , 184
- "ಲಿವರ್ ಫೂಲ್....ಪ್ರಪಂಚದ ವಿಸ್ಮಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಯುರೋಪ್‌ನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, ಇದು ಒಂದು ಪ್ರಪಂಚದ ನಗರವಾಗಿದ್ದು ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಹೊಂದದ್ದಾಗಿದೆ.” – ಇಲ್ಲಿಸ್ಟ್ರೇಟೆಡ್ ಲಂಡನ್ ನ್ಯೂಸ್ , 15 ಮೇ 1886
- "ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಇದು "ಜೀವನದ ಪೂಲ್"– ಸಿ.ಜಿ.ಯೂಂಗ್, ಮೆಮೊರಿಸ್, ಡ್ರೀಮ್ಸ್, ರಿಫ್ಲೆಕ್ಷನ್ಸ್ , 1928
- "ಇದರ ಕೇಂದ್ರವು ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್ ಕಾದಂಬರಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಇದು ಒತ್ತಡ ಹೇರುವ, ಯಾವುದೋ ರಹಸ್ಯ ಹೊಂದಿರುವಂತಹ ನಗರದಂತೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿದೆ...ಈಗ ನಾವು ನಗರದ ಹೃದಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದೇವೆ ಮತ್ತು ಕತ್ತಲು ಕೂಪದ ಹೃದಯಭಾಗದಂತಿದೆ. ಇದು ದೊಡ್ಡ ನಗರದಂತೆ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿದೆ. ಅದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವಂತಹ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ, ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಸಮುದ್ರ ನೆಲೆ ಇದ್ದು ಲಂಡನ್ ಅನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಎರಡನೇ ಸಮುದ್ರ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಕಲ್ಲುಗಳ ರಾಶಿಯೇ ಅದನ್ನು ಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯ ಕೂಡಾ ಇವುಗಳ ಮೇಲೆ ಸರಿಯಾಗಿ ತನ್ನ ಬೆಳಕನ್ನು ಚೆಲ್ಲಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ..." – ಜೆ.ಬಿ.ಪ್ರಿಸ್ಟ್ಲೆ, ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಜರ್ನಿ , 1934
- "...ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಉನ್ನತಿ ಹೊಂದುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಗತವಾದಲ್ಲಿ ಇದರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ತಡೆ ಇರುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿರುವ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಹಾಗೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾದುದಾಗಿದೆ. ಇದು ಲಂಡನ್ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ನಗರಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ ಲ್ಯಾಂಚ್‌ಶೈರ್‌ನ ಯಾವ ಕಡೆಯೂ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ: ಈ ಹೋಲಿಕೆಯು ಹೊರದೇಶಗಳಾದ –ಡಬ್ಲಿನ್ ಅಥವಾ ಬೋಸ್ಟನ್, ಅಥವಾ ಹ್ಯಾಮ್‌ಬರ್ಗ್‌." – ಇಯಾನ್ ನಾರಿನ್, ಬ್ರಿಟನ್ ಚೇಂಜಿಂಗ್ ಟೌನ್ , 1967
ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
ಅವಳಿ ನಗರಗಳು
ಲಿವರ್ ಪೂಲ್ ಇದು ಈ ಮುಂದಿನ ನಗರಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದೆ[194][195]:
! style="height:17px; background:#006; width:120px;"|Country
! style="background:#003" |
! style="background:#003; width:100px;"| Place
! style="background:#006" |
! style="background:#006; width:130px;"| County / District / Region / State
! style="background:#006; width:40px;"| Date
|-
| 
ಸ್ನೇಹದ ಕೊಂಡಿಗಳು
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಇದು ಸ್ನೇಹವನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ನಗರಗಳೊಂದಿದೆ ಹೊಂದೆದೆ (ಯಾವುದೇ ಶಾಸ್ತ್ರೋಕ್ತವಾದ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರದೆ)[196]:
ಇತರೆ ಕೊಂಡಿಗಳು
ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಇತರ ನಗರಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೂಡ ಸಂಬಂದ ಹೊಂದಿದೆ:
ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ದೂತಾವಾಸಗಳು
ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ
- 1911 ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಜನರಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸ್ಟ್ರೈಕ್
- 2008 ಯುರೋಪಿಯನ್ ಅಮೆಚ್ಯೂರ್ ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್ಸ್
- ಲಾ ಪ್ರಿನ್ಸೆಸ್, ದೊಡ್ದದಾದ ಒಂದು ಯಾಂತ್ರಿಕ ಜೇಡವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಯ ರಸ್ತೆಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದಾಡಿತು.
- ಬಿಗ್ ಡಿಗ್ (ಲಿವರ್ಪೂಲ್)
- ಲಿವರ‍್ಪೂಲ್‌ನಲ್ಲಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿತವಾಗುತ್ತಿರುವ ಸಿನೆಮಾಗಳು ಮತ್ತು ಟೆಲಿವಿಷನ್ ಶೋಗಳು
- ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಾರ್ಡನ್ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಕೋಟೆ
- ವಿಲಿಯಮ್‌ಸನ್ ಸುರಂಗಗಳು
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ಲಬ್
- ಎವರ್ಟನ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ ಕ್ಲಬ್
- ಮ್ಯಾಜಿಸ್ಟ್ರೇಟ್ ಕೋರ್ಟ್, ಲಿವರ್ಪೂಲ್
ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ,ಡಿಕ್ಸಾನ್ ಸ್ಕಾಟ್, 1907
- ಎ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ , ರಾಮ್ಸೆ ಮ್ಯೂರ್, 1907
- ಬೈಗಾನ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ , ರಾಮ್ಸೆ ಮ್ಯೂರ್, 1913
- ಬೈಗಾನ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ , ಡೇವಿಡ್ ಕ್ಲೆನ್ಸಿ, 2008. ISBN 978-1-4357-0897-6
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ 800 , ಜಾನ್ ಬೆಲ್ಚಾಮ್, 2006. ISBN 978-1-84631-035-5
- ಚೈನಿಸ್ ಲಿವರ್‌ಪುಡ್ಲಿಯಾನ್ಸ್ , ಮರಿಯಾ ಲಿನ್ ವೊಂಗ್, 1989. ISBN 978-1-871201-03-1
- ರೈಟಿಂಗ್‌ ಲಿವರ್ಪೂಲ್: ಎಸ್ಸೇಸ್ ಆಂಡ್ ಇಂಟರ್‌ವ್ಯೂಸ್ , -ಸಂಪಾದನೆ- ಮೈಕೆಲ್ ಮರ್ಫಿ ಮತ್ತು ರೀಸ್ ಜೋನ್ಸ್, 2007. ISBN 978-1-84631-073-7
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
- "Key Statistics for urban areas in the North – Contents, Introduction, Tables KS01 – KS08" (PDF). Office for National Statistics. Archived from the original (PDF) on 2004-07-24. Retrieved 2010-01-28.
- ಹಲವಾರು ಜನರು ತಾವು ಅಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟದೇ ಅಥವಾ ಆ ನಗರದಲ್ಲಿ ವಾಸಮಾಡದೇ ತಮ್ಮನ್ನು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನವರು ಅಥವಾ ಸ್ಕೌಸರ್‌ಗಳು ಎಂದು ಕರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಮರ್ಸಿಸೈಡ್ ಪ್ರದೇಶದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿರುವ ಹಲವಾರು ಜನರು ತಮ್ಮನ್ನು ಹಾಗೆ ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಹಲವಾರು ಜನ ಇದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾರೆ ಕೂಡ. ಇದಕ್ಕೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಕೆಲವು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರು ತಾವು ಲಿವರ್‌ಪೂಲ್‌ನವರಲ್ಲ ತಾವು ಸ್ಕೌಸರ್‌ಗಳಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
- culture/ pdf/ doc1155_en.pdf "Report on the Nominations from the UK and Norway for the European Capital of Culture 2008" Check
|url=value (help) (PDF). Retrieved 2008-07-11. - "Liverpool – Maritime Mercantile City". UK Local Authority World Heritage Forum. Archived from lawhf.gov.uk/ LAWHF/ liverpool.htm the original Check
|url=value (help) on 2008-04-23. Retrieved 2008-10-09. - "The Lost Dock of Liverpool". Channel 4: Time Team, 21 April 2008. Retrieved 2008-06-02.
- "Liverpool Dock System". New York Times, 2 January 1898. 1898-01-02. Retrieved 2008-06-02. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=(help) Note: "pdf" reader needed to see full article - ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಬೀಚ್ SCAR ಕಾಂಪೋಸಿಟ್ ಗೆಜೆಟಿಯರ್ ಆಫ್ ಅಂಟಾರ್ಟಿಕಾ.
- ಟೆನ್ ಫಾಕ್ಟ್ಸ್ ಅಬೌಟ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಟೆಲೆಗ್ರಾಪ್, 4 ಜೂನ್ 2003
- Hatton, Brian (2008). Shifted tideways: Liverpool's changing fortunes. The Architectural Review. Archived from the original on 2012-06-04.
- Henderson, W.O. (1933). The Liverpool office in London. Economica xiii. London School of Economics. pp. 473–479.
- The Bankers' Magazine. v.11. London: Groombridge & Sons. 1851.
- [http:// www.liverpoolmuseums.org.uk/maritime/exhibitions/blitz/blitz.asp "Spirit of the Blitz : Liverpool in the Second World War"] Check
|url=value (help). Liverpool Museums. 2003. Retrieved 2010-09-13. - liverpoolmuseums. org.uk/ maritime/archive/displayGuide.aspx?sid=4&mode=html&sorStr=&serStr=&pgeInt=&catStr= "Merseyside Maritime Museum, Sheet No. 4: Battle of the Atlantic" Check
|url=value (help). Liverpoolmuseums.org.uk. 1939-09-03. Retrieved 2010-08-03. - ac.uk/collections/ periods_styles/19thcentury /steam/ other_ transport/index.html "Victoria & Albert Museum. London" Check
|url=value (help). Vam.ac.uk. 2005-06-01. Retrieved 2010-08-03. - [http: //www.emus.co.uk/zone/mersey/mersey.htm "Suburban Electric Railway Association, Coventry"] Check
|url=value (help). Emus.co.uk. Retrieved 2010-08-03. - Bagwell, Philip Sidney (2006). [http: //books.google.co.uk/books?id=OcY5PkqeqgIC&pg=PA170&dq=helicopter+1950+liverpool+cardiff&num=100&client=firefox-a Transport in Britain 1750–2000] Check
|url=value (help). Continuum International Publishing Group. ISBN 9781852855901. - "Royal School for the Blind, Liverpool". Rsblind.org.uk. 1999-03-12. Retrieved 2010-08-03.
- Bisson, Frederick (1884). Our schools and colleges. London: Simpkin, Marshall.
- "Charles Dickens, speech, 26 Feb, 1844". Dickens.classicauthors.net. Retrieved 2010-08-03.
- "The Scottie Press". The Scottie Press. Retrieved 2010-08-03.
- Adler, N (1925). The work of Juvenile Courts. Third Series, Vol.7, No.4. Cambridge University Press: Journal of International and Comparative Law. pp. 217–227.
- Garner, Robert (1993). Animals, politics, and morality. Manchester: University Press. ISBN 9780719035753.
- Hendrick, Harry (2005). Child welfare and social policy – an essential reader. The Policy Press. ISBN 9781861345660.
- Derren Hayes. "communitycare.co.uk". communitycare.co.uk. Retrieved 2010-08-03.
- Jackie Rand (2009-05-01). "BBC Politics Show, 1 May 2009". BBC News. Retrieved 2010-08-03.
- Wohl, Anthony S. (1984). Endangered Lives: Public Health in Victorian Britain. Taylor & Francis. ISBN 9780416379501.
- ಬ್ರಿಟೀಷ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್ 14 ಫೆಬ್ರುವರಿ 1948
- Dennis, Richard (1986). English Industrial Cities of the Nineteenth Century: A Social Geography. Cambridge University Press. ISBN 9780521338394.
- "Liverpool Medical Institution". Lmi.org.uk. Retrieved 2010-08-03.
- Peltier, Leonard F. (1990). Fractures: a history and iconography of their treatment. Norman Publishing. ISBN 9780930405168.
- Wallington, Neil. One Hundred Years of the British Fire Engine. Jeremy Mills Publishing. ISBN 9781906600303.
- "National Museums,Liverpool". Liverpoolmuseums.org.uk. Retrieved 2010-08-03.
- ಬಿಬಿಸಿ ನ್ಯೂಸ್ 12 ಮೇ 1998
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆ, 22 ಫೆಬ್ರುವರಿ 2006
- "Liverpool School of Tropical Medicine". Liv.ac.uk. Retrieved 2010-08-03.
- ಔಷದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಕೊಡುಗೆ ಲಾರ್ಡ್ ಕೊಹೆನ್ ಆಫ್ ಬ್ರಿಕನ್‌ಹೆಡ್ ಬಿಎಮ್‌ಜೆ 1965 ಏಪ್ರಿಲ್ 10; 1(5440): 945–948
- 125 years of the International Union of Marine Insurance. Verlag Versicherungswirtsch. 1999. Retrieved 2009-07-14.
- Alexander, Carol; Sheedy, Elizabeth (2007). The Professional Risk Managers' Guide to Financial Markets. McGraw Hill Professional. ISBN 9780071546485. Retrieved 2009-07-14.
- "BBC news, 13 May 2008". BBC News. 2008-05-13. Retrieved 2010-08-03.
- "Culture 24". Culture 24. 2006-11-26. Retrieved 2010-08-03.
- Henley, Darren; McKernan, Vincent (2009), The Original Liverpool Sound: The Royal Liverpool Philharmonic Society, Liverpool: Liverpool University Press, p. 68, ISBN 978-1-84631-224-3
- ಜಾರ್ಜ್ ಆರ್. ಮ್ಯಾಥ್ಯೂಸ್ (2005). ' ಅಮೇರಿಕಾಸ್ ಫಸ್ಟ್ ಓಲಂಪಿಕ್ಸ್: ದಿ ಸೇಂಟ್ ಲೂಯಿಸ್ ಗೇಮ್ಸ್ ಆಫ್ 1904 ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಮಿಸ್ಸೌರಿ ಪ್ರೆಸ್ ISBN 9780826215888
- ಇಂಗಮೋರ್ ವೈಲರ್(2004). ದಿ ಪ್ರೆಡೆಸೆಸ್ಸರ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಓಲಂಪಿಕ್ ಮೂವ್‌ಮೆಂಟ್, ಆಂಡ್ ಫಿಯರ್ರೆ ಡೆ ಕೌಬರ್ಟಿನ್ ಯುರೋಪಿಯನ್ ರಿವ್ಯೂ, ಆವೃತ್ತಿ. 12, ನಂ. 3, ಕ್ಯಾಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್
- ಕ್ರೇಗ್ ರೀಡಿ, ಜಿಮ್ ಪೆರ್ರಿ, ವಾಸಿಲ್ ಗಿರ್ಗಿನೊವ್(2005). ದಿ ಓಲಂಪಿಕ್ ಗೇಮ್ಸ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೇನ್ಡ್: ಎ ಸ್ಟುಡೆಂಟ್ ಗೈಡ್ ಟು ದಿ ಎವೆಲ್ಯೂಷನ್ ಆಫ್ ದಿ ಮಾಡರ್ನ್ ಓಲಂಪಿಕ್ ಗೇಮ್ಸ್, ರೌಟ್‌ಲೆಡ್ಜ್ ISBN 9780415346047
- "Oxford DNB article: Jones, Sir Alfred Lewis". www.oxforddnb.com. Retrieved 2010-09-28. (requires login or UK library card)
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ದೃಶ್ಯಗಳು 1896/1897 YouTube
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ನ್ಯೂಸ್, 14 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008
- ಬಿಬಿಸಿ ನ್ಯೂಸ್ 26 ಮೇ 1999
- "How the council is governed". Liverpool City Council. Archived from the original on 2012-05-30. Retrieved 2008-09-19.
- "The executive management team". Liverpool City Council. Archived from the original on 2008-06-22. Retrieved 2008-09-19.
- "The leader of the council". Liverpool City Council. Archived from the original on 2008-06-09. Retrieved 2008-09-19.
- "The Lord Mayor". Liverpool City Council. Archived from the original on 2008-05-07. Retrieved 2008-09-19.
- "The Lord Mayor". Civichalls.liverpool.gov.uk. Retrieved 2010-04-15.
- "Ward Profiles". Liverpool City Council. Archived from the original on 2012-06-04. Retrieved 2008-07-03.
- "Liverpool Liberal Democrats being wiped out in Local Government elections 2011". Liverpool Echo. Retrieved 6 May 2011. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=(help) - "England Council Elections: Liverpool". BBC News. Retrieved 6 May 2011. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=(help) - Coligan, Nick (2008-02-07). "Official: Liverpool city council is worst – yes, the WORST – in the country". Liverpool Echo. Retrieved 2008-09-23.
- "Liverpool Members of Parliament". Liverpool City Council. Archived from the original on 2012-06-04. Retrieved 2008-07-03.
- "Election 2010 – Garston & Halewood". BBC News. Retrieved 9 May 2010.
- ದಿ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಗ್ಲಂಡ್ –ಲಂಕಾಶೈರ್: ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಆಂಡ್ ದಿ ಸೌತ್‌ವೆಸ್ಟ್ -ರಿಚರ್ಡ್ ಪೊಲಂಡ್, ನಿಕೊಲಸ್ ಪೆವ್ಸ್ನರ್, ಯೇಲ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್, 2006, p243
- "Dec 2010 Minimum". Retrieved 2011-03-22.
- "Jul 2006 Maximum". Retrieved 2011-03-22.
- "Climate Normals and extremes". National Oceanography centre. Retrieved 22 mar 2011. Check date values in:
|accessdate=(help) - "Historical weather for Liverpool, England, United Kingdom". My Forecast. Retrieved 2010-12-02.
- "Historical rainfall for Liverpool, England, United Kingdom". Wordtravels. Retrieved 2010-12-02.
- "Historical sunshine hours for Liverpool, England, United Kingdom". HolidayCheck. Retrieved 2010-12-02.
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಗ್ರೀನ್ ಇನ್ಫ್ರಾಸ್ಟ್ರಕ್ಚರ್ ಸ್ಟ್ರಾಟಜಿ - www.ginw.co.uk/liverpool
-
[http:// neighbourhood. statistics.gov.uk /dissemination/ LeadTableView.do?adminCompAndTimeId=22187%3A131&a=3&b=276787&c=liverpool&d= 13&r=1&e=13&f= 22194&o=74&g=359393&i =1001x1003 x1004 x1005&l=1813&m=0&s=1221897754789&enc=1 "Resident Population Estimates Jun2001, All Persons"] Check
|url=value (help). Office for National Statistics. 2007-12-18. Retrieved 2008-09-20. - statistics.gov.uk /dissemination/LeadTableView.do?a=3&b=276787&c=liverpool&d=13&e=13&g=359393&i=1001x1003x1004&m=0&r=1&s=1221897647445&enc=1&dsFamilyId=1813 "Resident Population Estimates, All Persons" Check
|url=value (help). Office for National Statistics. 1 October 2009. Retrieved 21 January 2010. - org.uk/data_cube_ table_page.jsp?data_theme=T_POP&data_cube=N_TPop&u_id=10105821&c_id=10001043&add=N "Liverpool District: Total Population" Check
|url=value (help). A Vision of Britain through Time. University of Portsmouth. Retrieved 2008-08-07. - id=10105821&c_id= 10001043&add=N "Liverpool District: Population Change" Check
|url=value (help). University of Portsmouth. Retrieved 2008-09-23. Missing pipe in:|url=(help) - "UK population grows to 60,587,000 in mid-2006" (PDF). Office for National Statistics. 2007-08-22. p. 9. Archived from uk/pdfdir/ popest0807. pdf the original Check
|url=value (help) (PDF) on 2007-09-06. Retrieved 2008-08-06. - "Liverpool City Region: Development Programme Report 2006" (PDF). Liverpool: The Mersey Partnership. 2006. p. 10. Retrieved 13 July 2010.
- =1001x1003x1004&o=198&m=0&r=1&s= 1218016282764&enc=1&dsFamilyId=1818 "Neighbourhood Statistics: Resident Population Estimates by Broad Age Band" Check
|url=value (help). Office for National Statistics. Retrieved 2008-08-06. - =13&e=13&g =359393&i=1001x 1003x1004&m=0&r=1&s=1264021047892&enc=1&dsFamilyId=1812 "Neighbourhood Statistics: Resident Population Estimates by Ethnic Group (Percentages)" Check
|url=value (help). Office for National Statistics. Retrieved 2010-01-21. - Costello, Ray (2001). Black Liverpool: The Early History of Britain's Oldest Black Community 1730–1918. Liverpool: Picton Press. ISBN 1873245076.
- McIntyre-Brown, Arabella (2001). Liverpool: The First 1,000 Years. Liverpool: Garlic Press. p. 57. ISBN 1904099009. Unknown parameter
|coauthors=ignored (|author=suggested) (help) - .mersey-gateway.org/server.php?show=ConWebDoc.1369 "Culture and Ethnicity Differences in Liverpool – Chinese Community" Check
|url=value (help). Chambré Hardman Trust. Retrieved 2008-08-06. - "Culture and Ethnicity Differences in Liverpool – European Communities". Chambré Hardman Trust. Retrieved 2008-08-06.
- /content/articles/2005 /07/20/ coast05walks_stage5.shtml "Coast Walk: Stage 5 – Steam Packet Company" Check
|url=value (help). BBC. Retrieved 2008-08-06. - "Leaving from Liverpool". National Museums Liverpool. Retrieved 2008-08-06.
- .statistics.gov. uk/dissemination /LeadTableView.do?a=3&b=276787&c=liverpool&d=13&e=13&g=359393&i=1001x1003x1004&o=198&m=0&r=1&s=1219587699578&enc=1&dsFamilyId=11 "Neighbourhood Statistics: Country of Birth" Check
|url=value (help). Office for National Statistics. Retrieved 2008-08-24. - [http ://liverpoolstreetgallery.com/thumbnails.php?album=51 "Church, Mosque, Synagogue"] Check
|url=value (help). Liverpool Street Gallery. 2007-12-02. Retrieved 2010-04-15. - "The Evangelical Connexion of the Free Church of England". Ec-fce.org.uk. Retrieved 2010-04-15.
- "Cathedral celebrates anniversary".
- ದ ಟರ್ಮ್ ಮೆ ಹ್ಯಾವ್ ಇಟ್ಸ್ ಒರಿಜಿನ್ಸ್ ಇನ್ ರಿಲಿಜಿಯಸ್ ಆಂಡ್ ರೇಷಿಯಲ್ ಸೆಕ್ಟರಿಯಾನಿಸಮ್, ವಿಚ್, ವೈಲ್ ನೌ ಲಾರ್ಜ್ಲಿ ಡಿಸಪಿಯರ್ಡ್, ವಾಸ್ ಒನ್ಸ್ ನೊಟೊರಿಯಸ್ಲಿ ವೈರುಲಂಟ್ ಇನ್ ಲಿವರ್ಪೂಲ್.
- ಶಾರ್ಪ್ಲ್ಸ್, ಜೊಸೆಫ್, ಪೆವ್ಸ್ನರ್ ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಚರಲ್ ಗೈಡ್ ಟು ಲಿವರ್ಪೂಲ್, ಯೇಲ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್, 2004, p249
- "Liverpool's Jewish heritage". Archived from the original on 2007-02-06. Retrieved 2007-05-13.
- Lousie Sardais. /heritage/england/ liverpool/ article_2. shtml "BBC – Legacies – Architectural Heritage – England – Liverpool – The 'little mosque' – Article Page 1" Check
|url=value (help). BBC. Retrieved 2009-01-24. - Lousie Sardais. bbc.co.uk/legacies/ heritage/england/ liverpool/a rticle_1.shtml "BBC – Legacies – Architectural Heritage – England – Liverpool – The 'little mosque' – Article Page 2" Check
|url=value (help). BBC. Retrieved 2009-01-24. - /invest/ economicdata.asp "Economic Data" Check
|url=value (help). Liverpool Vision. Retrieved 24 February 2010. - nationalarchives. gov. uk/20121119154147/http://www.liverpool.gov.uk/Images/tcm21-151396.pdf "Liverpool Economic Briefing – March 2009" Check
|archiveurl=value (help) (PDF). Liverpool City Council. March 2009. Archived from the original (PDF) on 19 November 2012. Retrieved 24 February 2010. - [http:/ /web.archive.org/ web/20060926130941/ www.liverpool.gov.uk/Business/Business_sectors_and_services/index.asp "Business sectors and services"] Check
|archiveurl=value (help). Liverpool City Council. 2009-10-08. Archived from Business_sectors_and_services/ index.asp the original Check|url=value (help) on 26 September 2006. Retrieved 24 February 2010. - "Liverpool City Region Film and TV". Visit Liverpool. Retrieved 4 March 2010.
- "Locations, crew and facilities databases". Liverpool City Council. 2010-01-12. Archived from the original on 24 December 2012. Retrieved 4 March 2010.
- "Host City: Liverpool". England 2018. Retrieved 4 March 2010.
- gov.uk/20090905113932/http://www.statistics. gov.uk/pdfdir/ ttdsreg0709.pdf "Birmingham overtakes Glasgow in top 10 most-visited" Check
|archiveurl=value (help) (PDF). Office for National Statistics. Archived from the original (PDF) on 5 September 2009. Retrieved 3 March 2010. - com/Top_150_City_Destinations_London_Leads_the_Way "Top 150 City Destinations: London Leads the Way" Check
|url=value (help). Euromonitor International. 2007-10-11. Retrieved 3 March 2010. - archive.org/web/20090607101739/www. liverpool.gov.uk/Leisure_and_culture/Tourism_and_ travel/cruise_ liverpool/ index.asp "City of Liverpool Cruise Terminal" Check
|archiveurl=value (help). Liverpool City Council. 2010-12-10. Archived from liverpool.gov.uk/ Leisure_ and_culture/Tourism_and_travel/cruise_liverpool/index.asp the original Check|url=value (help) on 7 June 2009. Retrieved 4 March 2010. - "UK recession tour: Liverpool's retail therapy pays off". London: Daily Telegraph. 2009-06-15. Retrieved 4 March 2010.
- "Provisional Port Statistics 2008". Department for Transport. 2009-05-14. Retrieved 4 March 2010.
- "Japanese shipping line NYK doubling its city operation". Liverpool Echo. 2010-02-16. Retrieved 24 February 2010.
- "Liverpool wins London HQ as Maersk relocates to city". Liverpool Echo. 2009-02-04. Retrieved 24 February 2010.
- "People power to decide fate of new £5.5bn waterfront". Liverpool Echo. 2007-03-07. Retrieved 4 March 2010.
- ಹ್ಯೂಗ್ಸ್(1999), p10
- ಹ್ಯೂಗ್ಸ್ (1999), p11
- content/articles/ 2008/03/03/faith_synagogue_feature.shtml "Grade I listing for synagogue" Check
|url=value (help). BBC. 2008-03-03. Retrieved 2009-07-11. - "Listed buildings". Liverpool City Council. Archived from the original on 2012-08-05. Retrieved 2008-09-21.
- =true&location=liverpool&AspxAutoDetectCookieSupport=1 "Historic Britain: Liverpool" Check
|url=value (help). HistoricBritain.com. Retrieved 2009-07-13. - [http: //www. merseyside.org.uk/displaypage.asp?page=40 "Merseyside Facts"] Check
|url=value (help). The Mersey Partnership. 2009. Retrieved 2009-07-13. - "Heritage map for changing city". BBC News. 2002-03-19. Retrieved 2009-07-11.
- "Liverpool – Maritime Mercantile City". Retrieved 2008-05-26.
- Jones, Ron (2004). Albert Dock, Liverpool. R.J. Associates Ltd. p. 46.
- Helen Carter (2003-03-07). guardian. co.uk/cityofculture2008/story/0,,950372,00.html "Glory of Greece, grandeur of Rome ... and docks of Liverpool" Check
|url=value (help). London: Guardian Unlimited. Retrieved 2007-03-27. - ನಿಕೊಲ್ಸ್, p38
- "Trading Places: A History of Liverpool Docks (Stanley Dock)". Liverpool Museums. Retrieved 12 April 2008.
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ (2005), p49
- ಮೊಸ್ಕಾರ್ಡಿನಿ (2008), p10
- ನಿಕೊಲಸ್ (2005), p11
- ಪೆವ್ಸ್ನರ್ (ಶಾರ್ಪಲ್ಸ್, 2004), p67
- Hughes, Quentin (1999). Liverpool City of Architecture. The Bluecoat Press.
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ (2005), p73
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ (2005), p74
- ಶಾರ್ಪ್ಲಸ್, p48
- ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಚರ್ ವಿಡಿಯೊ
- "Oriel Chambers". Liverpool Architectural Society. Retrieved 2009-07-14.
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ (2005), p87
- amp;feature= PlayList&p=DC9B6CD6A63D327E&index=30 ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಚರ್ ವಿಡಿಯೊ YouTube
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ (2005), p93
- ಪಿಪಲ್ಸ್ ಪ್ಯಾಲೆಸಸ್: ದಿ ಗೊಲ್ಡನ್ ಏಜ್ ಆಫ್ ಸಿವಿಲ್ ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಚರ್ BBC4, ಸೆಪ್ 2010, ಪ್ರೆಸೆಂಟರ್ ಡಾ.ಜೊನಾಥನ್ ಫೊಯ್ಲೆ
- ಹ್ಯೂಗ್ಸ್ ‘(1999), p20
- Cousens, Belinda Cousins (2006). Speke Hall. National Trust. p. 5.
- ಹ್ಯೂಗ್ಸ್ (1999), p22
- ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಚರ್ ವಿಡಿಯೊ YouTube
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ (2005), p97
- ಹ್ಯೂಗ್ಸ್ (1999), p23
- ಶಾರ್ಪ್ಲ್ಸ್ (2004), p7
- "The Cathedrals of Britain: Liverpool's Cathedrals". BBC. Retrieved 2009-07-15.
- Brooks, John (2007). Liverpool Cathedral. Jarold Publishing. p. 2. Unknown parameter
|coauthors=ignored (|author=suggested) (help) - ಶಾರ್ಪ್ಲ್ಸ್ (2004), p83
- "Liverpool Cathedral". VisitLiverpool.com. Retrieved 2009-07-15.
- ಶಾರ್ಪಲ್ಸ್ (2004), p73
- "Key Facts". Grosvenor Group. Retrieved 2009-06-14.
- Sharp, Laura (2009-05-12). "Liverpool Central Village regeneration plan approved". Liverpool Echo. Retrieved 2009-07-15.
- "Lime Street Gateway, Liverpool". English Partnerships. 2008-10-15. Retrieved 2009-07-15.
- "Peel unveil £5.5 billion investment plans". Peel Holdings. 2007-03-06. Retrieved 2009-07-15.
- Coslett, Paul (2008-06-20). "Once Upon a Time at the Adelphi". BBC. Retrieved 2009-07-15.
- "President:: The Rt Hon the Earl of Derby" (PDF). Retrieved 2010-08-03.
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ನ್ಯೂಸ್ , 23/2/2009
- "Motorway Database M62". cdrd.co.uk. Retrieved 2008-02-07.
- "Motorway Database A55". cdrd.co.uk. Retrieved 2008-02-07.
- "Port of Liverpool: Introduction". Peel Ports. Retrieved 2009-07-17.
- "Transatlantic liner on Mersey". Liverpool City Council. 2009-05-26. Retrieved 2009-07-17.
- "UK Airport Statistics: 2008 – annual". Civil Aviation Authority. Retrieved 2009-07-15.
- "Airlines & Tour Operators". Liverpool John Lennon Airport. Retrieved 2009-07-23.
- "KLM increases Liverpool's JLA's daily Amsterdam link to four flights". Liverpool Echo. 2010-03-04. Retrieved 25 March 2010.
- "Bus Information". Merseytravel. Retrieved 2009-07-23.
- "Night Bus Network". Merseytravel. Archived from the original on 2011-09-26. Retrieved 2009-07-23.
- "Who are Merseyrail". Merseyrail. Retrieved 2009-07-23.
- "Public transport". Liverpool City Council. Archived from the original on 2012-06-04. Retrieved 2009-07-23.
- "Complete Timetable". Mersey Ferries. Retrieved 2009-07-28.
- "River Explorer Cruises". Mersey Ferries. Retrieved 2009-07-28.
- "Liverpool Rocks". VisitLiverpool.com. Retrieved 9 March 2010. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=(help) - "Liverpool bids to be UNESCO City of Music". Liverpool Echo. 2009-11-16. Retrieved 9 March 2010. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=(help) - "City bids for UNESCO music title". Liverpool City Council. 2009-11-16. Retrieved 9 March 2010. Italic or bold markup not allowed in:
|publisher=(help) - Hickling, Alfred (2007-02-21). "'It's like San Francisco – with greyer weather'". London: The Guardian. Retrieved 9 March 2010.
- "The Orchestra". Liverpool Philharmonic. Retrieved 10 March 2010.
- "Royal Liverpool Philharmonic Orchestra". Liverpool Philharmonic. Retrieved 10 March 2010.
- "Visit Liverpool". Retrieved 2009-04-16.
- DCMS sponsored museums and galleries
- "National Museums Liverpool". Retrieved 2007-04-23.
- "John James Audubon - Victoria Gallery & Museum - University of Liverpool". Retrieved 2010-09-05.
- "Liverpool Biennial". Retrieved 2007-04-23.
- "''Memories, Dreams, Reflections'' (1961)". Archive.org. Retrieved 2010-08-03.
- "Everyman and Playhouse Theatre, Liverpool - 2010". Everymanplayhouse.com. Retrieved 2010-08-03.
- "Tmesis Theatre Company - Physical Fest '05". Tmesistheatre.com. Retrieved 2010-08-03.
- "Everyman & Playhouse". Retrieved 2007-04-23.
- "Unity Theatre Liverpool". Retrieved 2007-04-23.
- Catherine Jones (2009-07-24). "News - Liverpool Local News - £28m Liverpool Everyman theatre redevelopment gets green light with £12.8m grant". Liverpool Echo. Retrieved 2010-08-03.
- "Secondary schools in Liverpool". BBC News. Retrieved 2008-01-10.
- "Liverpool College". Retrieved 2007-04-23.
- Hodges, Lucy (28 June 2007). "Liverpool Hope – Europe's only ecumenical university – is resisting the urge to expand". The Independent. Archived from the original on 11 June 2009. Retrieved 8 February 2011.
- ಸೌಥ್‌ ಪೋರ್ಟ್ ರಿಪೋರ್ಟರ್
- "Liverpool Toxteth Tigers website". Retrieved 2008-05-02.
- "Liverpool Sports Development website". Retrieved 2007-04-23.
- "A Brief History of Liverpool St Helens". Retrieved 2008-09-08.
- "ITV North West News". TV Ark. 9 September 2006.
- ಮೂವಿ ಸಿಟಿ:ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಫಿಲ್ಮ್ ಇನ್ ಫೋಕಸ್, 10 ನವೆಂಬರ್ 2009
- ಸಿಟಿ ಫೈಟ್ಸ್ ಟು ಪ್ರಿಸರ್ವ್ ಸ್ಟಾರ್ ಕ್ವಾಲಿಟಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್, 8 ನವೆಂಬರ್ 1999
- "Time Team | Archaeology | Channel 4 | Tony Robinson". Channel 4. 2008-04-21. Retrieved 2010-04-15.
- "Liverpool City Council: twinning". Archived from the original on 2005-04-09. Retrieved 2007-11-17.
- "Declara cidades-irmãs as cidades do Rio de Janeiro e de Liverpool" (PDF). Retrieved 2011-03-02.
- "Liverpool City Council: Twinning - Friendship links".
ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ
- Hughes, Quentin (1999). Liverpool: City of Architecture. Bluecoat Press. ISBN 1-872568-21-1.
- Liverpool City Council (2005). Maritime Mercantile City: Liverpool. Liverpool University Press. ISBN 1-84631-006-7.
- Moscardini, Anthony (2008). Liverpool City Centre: Architecture and Heritage. Bluecoat Press. ISBN 978-1904438649.
- Nicholls, Robert (2005). Curiosities of Merseyside. Sutton Publishing. ISBN 978-0-7509-3984-3.
- Sharples, Joseph (2004). Pevsner Architectural Guides: Liverpool. Yale University Press. ISBN 0-300-10258-5.
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
 |
ವಿಕಿಮೀಡಿಯ ಕಣಜದಲ್ಲಿ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿವೆ . |
 |
ವಿಕಿನ್ಯೂಸ್ ತಾಣದಲ್ಲಿ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಸುದ್ದಿ ಇದೆ:
[//kn.wikinews.org/wiki/
|
- ಲಿವರ್ ಪೂಲ್ ಚಿತ್ರಗಳು
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಸಿಟಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ನ ಅಧಿಕೃತ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಕಲ್ಚರ್ ವೆಬ್ಸೈಟ್
- ಅಧಿಕೃತ ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳ ಸೈಟ್
- ಲಿವರ್ಪೂಲ್ ಹೆಸರುಗಳ ಹುಟ್ಟು
Liverpool | ||
|---|---|---|
|  | |
| ||
Districts of North West England | ||
|---|---|---|
| Cheshire |
|  |
| Cumbria |
| |
| Greater Manchester |
| |
| Lancashire |
| |
| Merseyside |
| |
Metropolitan counties and metropolitan districts | ||
|---|---|---|
| Greater Manchester |
|  |
| Merseyside |
| |
| South Yorkshire |
| |
| Tyne and Wear |
| |
| West Midlands |
| |
| West Yorkshire |
| |
ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:25 largest settlements in the UK by urban core population
World Heritage Sites in the United Kingdom | ||
|---|---|---|
| England |
|  |
| Scotland |
| |
| Wales |
| |
| Northern Ireland |
| |
| British Overseas Territories |
| |