രാഗം

വ്യക്തവും സുനിശ്ചിതവും ആയ സ്വരസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഉള്ള ശബ്ദ സഞ്ചാരം കൊണ്ട് ഉണ്ടാവുന്ന സംഗീതം ആണ് രാഗം. അതായത് ചിട്ടയായി ക്രമീകരിച്ചിട്ടുള്ള സ്വരസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ശബ്ദം കടന്നുപോവുമ്പോൾ വളരെ വ്യക്തമായ ഒരു ഈണം.

ഇംഗ്ലീഷ് വിലാസം

https://ml.wikipedia.org/wiki/Ragam

ഇത് ആര് നിർവചിച്ചു എന്ന് നിശ്ചയമില്ല. ശ്രുതിയുടെ പിറകെ തുടർന്നുവരുന്നതും കർണ്ണങ്ങൾക്ക് ഇമ്പവും ആയതും ശ്രോതാവിന്റെ മനസ്സിനെ രജ്ഞിപ്പിക്കുന്നതുമായ നാദമാണ് രാഗം എന്ന് ശാർങ്ങദേവൻ പറയുന്നു. [1] മറ്റ് ശ്രുതികളുടെ അകമ്പടിയൊന്നും കൂടാതെ ഒറ്റയ്ക്കു കേൾക്കുമ്പോൾത്തന്നെ ചെവിക്ക് ഇമ്പം നൽകുന്ന ശ്രുതികളാണു രാഗം എന്നു എ.കെ. രവീന്ദ്രനാഥ് രാഗത്തെ നിർവചിച്ചിട്ടുണ്ട് . [2]

ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ജാതി എന്ന പദമാണ് രാഗത്തെ വിശേഷിപ്പിക്കാൻ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്. കാലക്രമേണ ജാതി എന്ന പദം രാഗത്തിന് വഴിമാറി. എന്നാൽ ഈ മാറ്റം നടന്നത് ഏതുകാലത്താണെന്ന് നിശ്ചയമില്ല. ഭരതമുനിയുടെ നാട്യശാസ്ത്രത്തിൽ രാഗം എന്ന പദം ഉപയോഗിച്ചുകാണുന്നില്ല.ആയതിനാൽ നാട്യശാസ്ത്രരചനക്ക് ശേഷമാണ് ഈ മാറ്റം നടന്നതെന്ന് ഊഹിക്കാം. സൗന്ദര്യലഹരിയിൽ ശങ്കരാചാര്യർ ഇന്നത്തെ അർത്ഥത്തിൽ രാഗം എന്ന പദം ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടത്രേ

നാദേതി വേദം സാമവേദം ഇതി സംഗീതം എന്നതാണ് ഭാരതീയ ശാസ്ത്രീയസംഗീതത്തെ കുറിച്ചുള്ള പൊതുസങ്കല്പം. ഏത് സംഗീതത്തിന്റേയും പ്രധാനഘടകം ശബ്ദം ആണ്. ഈ ശബ്ദത്തെ ലയാനുസാരിയായി ക്രമീകരിച്ചാൽ സംഗീതം ഉണ്ടാവുന്നു.ഭാരതീയ വേദപ്രാമാണികഗ്രന്ഥങ്ങളിലെ ആദ്യശബ്ദമായി കണക്കാക്കുന്നത് ഓംകാരശബ്ദത്തേയാണ്. സംഗീതത്തിൽ എതൊരു ശബ്ദത്തേയും പുറപ്പെടുവിക്കാൻ 7 ശബ്ദങ്ങൾക്ക് സാധിക്കുന്നു.ഈ 7 സ്വരങ്ങളെ സപ്തസ്വരങ്ങൾ എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു. ഭാരതീയ സംഗീതത്തിന്റെ അടിസ്ഥാനമായി കണക്കാക്കുന്നത് ഈ സപ്തസ്വരങ്ങളേയാണ്.

കർണാടകസംഗീതത്തിൽ സ, പ ഇവയൊഴിച്ചുള്ള സ്വരങ്ങൾക്ക് ശ്രുതിഭേദങ്ങൾ ഉണ്ട്. മ എന്ന സ്വരത്തിന് രണ്ട് ഭേദങ്ങൾ, രി,ഗ,ധ,നി ഇവക്ക് 3 ഭേദങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ ഉണ്ട്. ഇപ്രകാരം ആകെ 16 ശ്രുതികൾ ഉണ്ട്. എന്നാൽ ഈ ഭേദങ്ങൾക്ക് 4 പകർപ്പുകൾ ഉണ്ട് (ഉദാഹരണത്തിന്‌ ഷഡ്ശ്രുതിഋഷഭം എന്ന ഋഷഭത്തിന്റെ ഭേദവും, സാധാരണഗാന്ധാരം എന്ന ഗാന്ധാരത്തിന്റെ ഭേദവും ഒരേ ശ്രുതി തന്നെയാണ്‌) എന്നതിനാൽ 16-4=12 സ്വരങ്ങളാണ് ഉള്ളത്. ആയതിനാൽ രാഗം12 സ്വരങ്ങളെ അഥവാ ശ്രുതികളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണെന്ന് കാണാം.