சிலி
சிலி என்பது தென் அமெரிக்ககண்டத்தில் அமைந்துள்ள ஒரு நாடு ஆகும். இதன் கிழக்கே ஆர்ஜென்டீனா அமைந்துள்ளது. இந்நாடு தெற்கு-வடக்காக 4,630 கி.மீ மிக நீண்டும், கிழக்கு-மேற்காக மிகக்குறுகலாக, 430 கி.மீ மட்டுமே கொண்ட ஒரு நாடு. வடக்கே அட்டகாமா பாலைநிலமும், தென் கோடியிலே நிலவுலகின் தென்முனைப் பனிக்கண்டமாகிய அண்டார்டிகாவைத் தொட்டுக்கொண்டும் உள்ள நாடு.
சிலி குடியரசு República de Chile (எசுப்பானியம்) ரெபூப்லிகா டெ சீலே |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
குறிக்கோள்: Por la razón o la fuerza எசுப்பானியம்: "உரிமையாலும் பலமாலும்"[1] |
||||||
நாட்டுப்பண்: Himno Nacional de Chile (எசுப்பானியம்) | ||||||
தலைநகரம் | சான்ட்டியாகோ1 33°26′S 70°40′W | |||||
பெரிய நகர் | தலைநகரம் | |||||
ஆட்சி மொழி(கள்) | எசுப்பானியம் | |||||
மக்கள் | சிலேயர் | |||||
அரசாங்கம் | குடியரசு | |||||
• | குடியரசுத் தலைவர் | மிசெல் பாச்லே | ||||
விடுதலை ஸ்பெயின் இடம் இருந்து | ||||||
• | முதலாம் தேசிய அரசு ஹுன்ட்டா | செப்டெம்பர் 18 1810 |
||||
• | கூற்றம் | பெப்ரவரி 12 1818 | ||||
• | திட்டப்பட்டது | ஏப்ரல் 25 1844 | ||||
பரப்பு | ||||||
• | மொத்தம் | 7,56,950 கிமீ2 (38வது) 2,92,183 சதுர மைல் |
||||
• | நீர் (%) | 1.07² | ||||
மக்கள் தொகை | ||||||
• | ஜூன் 2007 கணக்கெடுப்பு | 16,598,074 (60வது) | ||||
• | 2002 கணக்கெடுப்பு | 15,116,435 | ||||
• | அடர்த்தி | 22/km2 (194வது) 57/sq mi |
||||
மொ.உ.உ (கொஆச) | 2007 கணக்கெடுப்பு | |||||
• | மொத்தம் | $231.061 பில்லியன்[2] (44வது) | ||||
• | தலைவிகிதம் | $13,936[2] (54வது) | ||||
மொ.உ.உ (பெயரளவு) | 2007 கணக்கெடுப்பு | |||||
• | மொத்தம் | $163.792 பில்லியன்[2] (41வது) | ||||
• | தலைவிகிதம் | $9,879[2] (51வது) | ||||
ஜினி (2006) | 54[3] Error: Invalid Gini value |
|||||
மமேசு (2005) | Error: Invalid HDI value · 40வது |
|||||
நாணயம் | சிலேயப் பேசோ (CLP) | |||||
நேர வலயம் | n/a (ஒ.அ.நே-4) | |||||
• | கோடை (ப.சே) | n/a (ஒ.அ.நே-3) | ||||
அழைப்புக்குறி | 56 | |||||
இணையக் குறி | .cl | |||||
1. | சட்டமன்றம் வால்ப்பராயிசோவில் அமைந்துள்ளது | |||||
2. | ஈஸ்டர் தீவும் சாலாவும் கோமெசும் தீவும் உள்ளிட; அண்டார்டிக்காவிலிருக்கும் பகுதியை உள்ளிடவில்லை. |
2010 பிப்ரவரி மாதம் ஏற்பட்ட 8.8 ரிக்டர் அளவு நிலநடுக்கத்தில் 708 மக்கள் உயிரிழந்தார்கள்.[4]. உயிரிழந்தவர்களின் எண்ணிக்கை மேலும் உயரும் என அஞ்சப்படுகிறது.
நிலநடுக்கங்கள்
பசிபிக் எரிமலை வளையத்தில் அமைந்துள்ள சிலி பல நிலநடுக்கங்களை சந்தித்துள்ளது. அவை[5]
1730 - 8.7 ரிக்டர் அளவு - நடு வால்பரெய்சோ
1835 - 8.2 ரிக்டர் அளவு - தென் நடு கான்செப்சியான், 500 மக்கள் பலி
1868 - 9.0 ரிக்டர் அளவு - அரிகா (then Peru), 25,000 மக்கள் பலி
1877 - 8.3 ரிக்டர் அளவு - வட டாரபக கடற்பகுதி, 34 மக்கள் பலி
1906 - 8.2 ரிக்டர் அளவு - நடு வால்பரெய்சோ, 3,882 மக்கள் பலி
1922 - 8.5 ரிக்டர் அளவு - சிலி அர்ஜெண்டினா எல்லை
1928 - 7.6 ரிக்டர் அளவு - டல்கா, 225 மக்கள் பலி
1939 - 7.8 ரிக்டர் அளவு - சில்லன், 28,000 மக்கள் பலி
1943 - 8.2 ரிக்டர் அளவு - near Illapel-Salamanca, 25 மக்கள் பலி
1960 - 7.9 ரிக்டர் அளவு - Arauco Peninsula
1960 - 9.5 ரிக்டர் அளவு - Valdivia, 1,655 மக்கள் பலி
1965 - 7.0 ரிக்டர் அளவு - Taltal, 1 மக்கள் பலி
1965 - 7.4 ரிக்டர் அளவு - La Ligua, 400 மக்கள் பலி
1971 - 7.5 ரிக்டர் அளவு - வால்பரெய்சோ பகுதி, 90 மக்கள் பலி
1985 - 7.8 ரிக்டர் அளவு - வால்பரெய்சோ கடற்பகுதி, 177 மக்கள் பலி
1998 - 7.1 ரிக்டர் அளவு - வடக்கு சிலியை ஒட்டிய கடற்பகுதி
2002 - 6.6 ரிக்டர் அளவு - சிலி அர்ஜெண்டினா எல்லை
2003 - 6.8 ரிக்டர் அளவு - நடு சிலியின் கடற்பகுதி
2004 - 6.6 ரிக்டர் அளவு - பயோ பயோக்கு அருகில், நடு சிலி
2005 - 7.8 ரிக்டர் அளவு - டாரபக, வடக்கு சிலி, 11 மக்கள் பலி
2007 - 7.7 ரிக்டர் அளவு - at Antofagasta, வடக்கு சிலி, 2 மக்கள் பலி
2007 - 6.7 ரிக்டர் அளவு - at Antofagasta
2008 - 6.3 ரிக்டர் அளவு - டாரபக
2009 - 6.5 ரிக்டர் அளவு - டாரபக கடற்பகுதி
- தெற்கே உள்ள ஒசோர்னோ எரிமலை
- வடக்கே உள்ள அட்டகாமா பாலை நிலம்
மேற்கோள்கள்
- "Banknotes and Coins". Chilean Central Bank. பார்த்த நாள் 2007-11-11.
- "World Economic Outlook Database, April 2008". International Monetary Fund.
- "Encuesta Casen". Mideplan.
- http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/8542122.stm
- http://www.reuters.com/article/idUSTRE61Q13I20100227