ಜಿರ್ಕೊನಿಯಮ್

ಜಿರ್ಕೊನಿಯಮ್ ಒಂದು ಸಂಕ್ರಮಣ ಲೋಹ ಮೂಲಧಾತು. ಬೂದು ಬಣ್ಣದ ಹೊಳಪುಳ್ಳ ಈ ಲೋಹವು ಟೈಟೇನಿಯಮ್ ಅನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಹಳ ವಿರಳವಾಗಿ ಕಿಲುಬಾಗುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಅನೇಕ ಮಿಶ್ರಲೋಹಗಳಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಣು ಸ್ಥಾವರಗಳಲ್ಲಿ ಕಣ ವಿಕಿರಣವನ್ನು ಹೀರುವ ಕೋಲುಗಳಲ್ಲಿ ಇದರ ಹೆಚ್ಚು ಉಪಯೊಗವಿದೆ.

40 ಇಟ್ರಿಯಮ್ ← ಜಿರ್ಕೊನಿಯಮ್ → ನಿಯೊಬಿಯಮ್ ಟೈಟಾನಿಯಮ್ ↑ Zr ↓ ಹಾಫ್ನಿಯಮ್ ಆವರ್ತ ಕೋಷ್ಟಕ
ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾಹಿತಿ
ಹೆಸರು, ಚಿಹ್ನೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಮಾಂಕ	ಜಿರ್ಕೊನಿಯಮ್, Zr, 40
ರಾಸಾಯನಿಕ ಸರಣಿ	ಸಂಕ್ರಮಣ ಲೋಹ
ಗುಂಪು, ಆವರ್ತ, ಖಂಡ	4, 5, d
ಸ್ವರೂಪ	ಬೆಳ್ಳಿಯ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣ
ಅಣುವಿನ ತೂಕ	91.224 g·mol−1
ಋಣವಿದ್ಯುತ್ಕಣ ಜೋಡಣೆ	[Kr] 4d2 5s2
ಋಣವಿದ್ಯುತ್ ಪದರಗಳಲ್ಲಿ ಋಣವಿದ್ಯುತ್ಕಣಗಳು	2, 8, 18, 10, 2
ಭೌತಿಕ ಗುಣಗಳು
ಹಂತ	ಘನವಸ್ತು
ಸಾಂದ್ರತೆ (ಕೋ.ತಾ. ಹತ್ತಿರ)	6.52 g·cm−3
ದ್ರವದ ಸಾಂದ್ರತೆ at ಕ.ಬಿ.	5.8 g·cm−3
ಕರಗುವ ತಾಪಮಾನ	2128 K (1855 °C, 3371 °ಎಫ್)
ಕುದಿಯುವ ತಾಪಮಾನ	4682 K (4409 °C, 7968 °F)
ಸಮ್ಮಿಲನದ ಉಷ್ಣಾಂಶ	14 kJ·mol−1
ಭಾಷ್ಪೀಕರಣ ಉಷ್ಣಾಂಶ	573 kJ·mol−1
ಉಷ್ಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ	(25 °C) 25.36 J·mol−1·K−1
ಆವಿಯ ಒತ್ತಡ P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T/K 2639 2891 3197 3575 4053 4678
ಅಣುವಿನ ಗುಣಗಳು
ಸ್ಪಟಿಕ ಸ್ವರೂಪ	hexagonal close-packed
ಆಕ್ಸಿಡೀಕರಣ ಸ್ಥಿತಿಗಳು	4, 3
ವಿದ್ಯುದೃಣತ್ವ	1.33 (Pauling scale)
ಅಣುವಿನ ತ್ರಿಜ್ಯ	155 pm
ಅಣುವಿನ ತ್ರಿಜ್ಯ (ಲೆಖ್ಕಿತ)	206 pm
ತ್ರಿಜ್ಯ ಸಹಾಂಕ	148 pm
ಇತರೆ ಗುಣಗಳು
ಕಾಂತೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ	ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲ
ವಿದ್ಯುತ್ ರೋಧಶೀಲತೆ	(20 °C) 421 nΩ·m
ಉಷ್ಣ ವಾಹಕತೆ	(300 K) 22.6 W·m−1·K−1
ಉಷ್ಣ ವ್ಯಾಕೋಚನ	(25 °C) 5.7 µm·m−1·K−1
ಶಬ್ದದ ವೇಗ (ತೆಳು ಸರಳು)	(20 °C) 3800 m/s
ಯಂಗ್‍ನ ಮಾಪನಾಂಕ	68 GPa
ವಿರೋಧಬಲ ಮಾಪನಾಂಕ	33 GPa
ವಿಷ ನಿಷ್ಪತ್ತಿ	0.34
ಮೋಸ್ ಗಡಸುತನ	5.0
Vickers ಗಡಸುತನ	903 MPa
ಬ್ರಿನೆಲ್ ಗಡಸುತನ	650 MPa
ಸಿಎಎಸ್ ನೋಂದಾವಣೆ ಸಂಖ್ಯೆ	7440-67-7
ಉಲ್ಲೇಖನೆಗಳು

ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ೧೮೨೪ರಲ್ಲಿ ಜೋನ್ಸ್ ಬೆರ್ಜೆಲಿಯಸ್ ಪರಿಶೋಧಿಸಿದ. "ಜಿರ್ಕಾನ್" ಎಂಬ ಅದರು ಇದರ ಮೂಲವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಇದಕ್ಕೆ ಜಿರ್ಕೊನಿಯಮ್ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿತು.