ಆರ್.ಸಿ.ಹಿರೇಮಠ

ಆರ್.ಸಿ. ಹಿರೇಮಠರು ಜನವರಿ ೧೫ ೧೯೨೦ ರಂದು ಧಾರವಾಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ರೋಣ ತಾಲೂಕಿನ ಕುರುಡಗಿ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರ ತಂದೆ ಚಂದಯ್ಯ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ವೀರಮ್ಮ. ಆರ್.ಸಿ.ಹಿರೇಮಠರು ಕಂತೀಭಿಕ್ಷೆಯಿಂದ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದವರು. ರಾಕ್‍ಫೆಲರ್ ಅವಾರ್ಡ ಪಡೆದು ಮೂರು ವರ್ಷ ಅಮೆರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು. ೫೯ನೆಯ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಕೂಲ್ ತಿರುವನಂತಪುರ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ. ಅವರ ಕೆಲಸ ಹಲವಾರು ಸಂಪಾದಕೀಯ ಪ್ರಕಟನೆಗಳು ಸೃಜನಶೀಲ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಾಕೃತಿವರೆಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ.ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಗೌರವ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದ ಹಿರೇಮಠರವರು ೧೯೯೮ ರ ನವಂಬರ್ ೩ ರಂದು ತೀರಿಕೊಂಡರು.

ಹಿರೇಮಠರು ಕಡುಬಡತನದ ಜಂಗಮ ಲಿಂಗಾಯುತ ಕುಟುಂಬದವರು. ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೂ ಅವನ ತಾಯಿಯ ದೃಷ್ಟಿ ನಷ್ಟ ಹಾಗು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಸೋತ ನಂತರ, ಹಿರೇಮಠ ಅನೇಕ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಒದಗಿಸಲು ಬಲವಂತರಾದರು. ಗದಗ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿ ೧೯೩೪ ರಲ್ಲಿ ಮುಲ್ಕಿ ಪರೀಕ್ಷೆ, ೧೯೩೯ ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ ನಲ್ಲಿ ತೇರ್ಗಡೆಯಾದ ಹಿರೇಮಠರು ಸಿ.ಎಚ್.ನಂದೀಮಠರವರ ಸಲಹೆಯಂತೆ ಬೆಳಗಾವಿಯ ಲಿಂಗರಾಜ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿ ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎ.ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಎಮ್.ಎ ಮತ್ತು ಪಿಎಚ್ಡಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ಅವರು ಬಾಗಲಕೋಟೆಯ ಬಸವೇಶ್ವರ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ರೀಡರ್ ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಧಾರವಾಡ ಕನ್ನಡ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿರುವ ಇಲಾಖೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಒಂದು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಾ ಹೋದರು. ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ತನ್ನ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಡಾ.ಹಿರೇಮಠ ಎಂದು ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ಹೆಸರಿಡಲಾಗಿದೆ. ಅವರು ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ತನ್ನ ತಂಡದ ಅಪರೂಪದ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳು ಒಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿದ. ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಈ ಪ್ರಯತ್ನವು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಲಸ. ಡಾ.ಹಿರೇಮಟ ಒಂದು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಬರ್ಕ್ಲಿಯ ಕ್ಯಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ,ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ ಸ್ನಾತಕೋತರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತರಬೇತಿ ರಾಕೆಫೆಲ್ಲರ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಹಿರಿಯ ಫಲೋಶಿಪ್ ಮೂರು ವರ್ಶಗಳ ಕಾಲ.

ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ,ಧಾರವಾಡ

ಅವರು ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನ ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ನಂತರ ನಿಮಿತ್ತವಾದರು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರ ಗೋಷ್ಠಿಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ತನ್ನ ಸುಪ್ರಸಿದ್ದ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವೃತ್ತಿಜೀವನವಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಅಧ್ಯಯನ ಪೀಠವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಎಂ.ಎ. ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಷಯವೊಂದೇ ಬೋಧನ ವಿಷಯವಾಗಿದ್ದು ಅದನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ, ಸ್ಸ್ಂಪಾದನ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಶಾಸನ ಶಾಸ್ತ, ಜನಪದ ಶಾಸ್ , ಜಾಗತಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರ ಇವಿಗಳು ಸೇರ್ಪಡೆದವು. ಡಾ.ಹಿರೇಮಠ ಬಡ್ಡಿ ಹಲವಾರು ಅಕಲ್ಪಿತ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಂಡಿಕೇಟ್ ಮತ್ತು ಅಕಾಡೆಮಿಕ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಸಮಿತಿಗಳ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ನಟನೆಯನ್ನು ಉಪಕುಲಪತಿ ಮಾಡಿದಾಗ ಸ್ಥಾನಿಕ ಶ್ರೀಮತಿ ತುಂಬಲು ಕರೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ೧೯೫೫ ರಲ್ಲಿ ದ್ರಾವಿಡ - ಆರ್ಯಭಾಷೆಗಳ ಸಂಬಂದವನ್ನು ಕುರಿತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಅವರ ಮಹಾಪ್ರಭಂಧಕ್ಕೆ[ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿಯೂ ದೊರೆಯಿತು . ಅವರು ನಂತರ ೩೦ ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೯೭೮ - ೧೯೭೫ ೧ ಮೇ ಉಪಕುಲಪತಿಗಳಾಗಿ ದೃಡಪಡಿಸಿದರು. ತಮ್ಮ ಆಧಿಕಾರಾವದಿಯಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ರಜತ ಮಹೋತ್ಸವ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಹೂಡಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ದಿ. ಸಂಗೀತ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಯೋಗ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆ ಉಪಕುಲಪತಿಗಳಾಗಿದ್ದಾಗ ತನ್ನ ಅನನ್ಯ ಸಾಧನೆಗಳ ನಡುವೆ ಎದ್ದು ಸಂಗೀತ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ಪ್ರತಿಪಾದಕ ಕೆಲವು ಸಂಘಟಿತ ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ಸೂರಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಪದ್ಮವಿಭೂಷ ಪಂಡಿತ್ ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಮನ್ಸೂರ್.

ಮಹಾನ್ ಸಂಶೋಧಕರಾಗಿದ್ದ ಆರ್.ಸಿ.ಹಿರೇಮಠರವರು ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಸಿಗಬೇಕಾದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮನೋಭಾವ, ಸತ್ಯನಿಷ್ಟ, ಮುಕ್ತಪೂರ್ವಾಗ್ರಹ, ಮುಂತಾದ ಗುಣಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡದ್ದರು. ಇವರ ಅಗಾಧ ಸಂಶೋದನೆ ಸಂಪಾದನೆಯ ಫಲವಾಗಿ ಹಲವಾರು ಗ್ರಂಥಗಳು ಹೊರಬಂದವು. ಪದ್ಮರಾಜಪುರಾಣ, ಬಸವಪುರಾಣ, ಶಾಸನ ಸಂಪಾದ, ಮಹಾಲಿಂಗಲೀಲೆ, ರಾಜಶೇಖರ ವಿಲಾಸ, ರಾಮಚಂದ್ರ ಚರಿತ, ಬಸವರಾಜ ವಿಜಯಂ ಇವು ಇವರ ಕಾವ್ಯ ಸಂಪಾದನೆಗಳು. ಪಟ್ ಸ್ಥಳ ಪ್ರಭ ಮತ್ತು ಮಹಾಕವಿ ರಾಘವಾಂಕ ಇವರ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ವಿಮರ್ಶಾಕೃತಿಗಳು. ಇವರ ಮತ್ತೊಂದು ಅಪರೂಪದ ಕೃತಿ ಎಂದರೆ "ಬುದ್ಧಿಸಮ್ ಇನ್ ಕರ್ನಾಟಕ" , ನಶಿಸಿ ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ಬೌದ್ಧಮತದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ತೆರೆದುತೋರಿಸುವ ಕೃತಿ. ಹೀಗೆ ಹಿರೇಮಠರವರು ಸಂಪಾದನೆ ,ಅನುವಾದ, ಸಂಶೋದಿತ, ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಕೃತಿಗಳ ಒಟ್ಟು ಸಂಖ್ಯೇಯೇ ಸುಮಾರು ೭೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು. ಇವರ ಆತ್ಮಕಥ "ಉರಿಬರಲಿ-ಸಿರಿಬರಲಿ" ಕನ್ನಡದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಆತ್ಮಕಥಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎಂದು ಹೊಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾದ ಗ್ರಂಥ.

ಇಂತಹ ನಿಗರ್ವಿ, ತತ್ತ್ವ ನಿಷ್ಠ, ಸತ್ಯ ನಿಷ್ಠ, ಸಂಶೋದಕರಾದ ಹಿರೇಮಠರವರಿಗೆ ಸಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗೌರವಗಳು ಹಲವಾರು. ೧೯೯೦ರಲ್ಲಿ ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ೫೯ನೆಯ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯ ಗೌರವ, ೧೯೭೬ ರಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಟೇರ್ ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಖಿಲ ಭಾರತ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷಾ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷಕತೆ, ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ೧೯೭೦ ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ೧೯೯೫ ರಲ್ಲಿ ಚಿದಾನಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮುಂತಾದವುಗಳು. ಇವರಿಗೆ ಅರವತ್ತು ತುಂಬಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ (೧೯೮೧) ಅರ್ಪಿಸಿದ ಗೌರವ ಗ್ರಂಥ "ಬೆಳ್ವೊಲ".

[1] [2]

1. http://kanaja.in/event/%E0%B2%A1%E0%B2%BE-%E0%B2%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D-%E0%B2%B8%E0%B2%BF%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%B0%E0%B3%87%E0%B2%AE%E0%B2%A0
2. http://vijaykarnataka.indiatimes.com/topics/%E0%B2%A1%E0%B2%BE.%E0%B2%86%E0%B2%B0%E0%B3%8D.%E0%B2%B8%E0%B2%BF.%E0%B2%B9%E0%B2%BF%E0%B2%B0%E0%B3%87%E0%B2%AE%E0%B2%A0